Annelies Verbeke brak in 2003 door in de letteren met haar debuutroman Slaap! Zij schrijft toneelstukken, scenario’s, verhalenbundels, romans en novellen. Met haar roman Dertig dagen won Verbeke de F. Bordewijkprijs, de NRC Boekenprijs en de Opzij Literatuurprijs. En nu is er een nieuwe bundel van 15 verhalen met de titel Halleluja. In deze verhalen ontdekken de personages dat elk begin een einde in zich draagt en dat een einde vaak, maar niet altijd, een nieuw begin inluidt.
Fragmenten uit de podcast:
Halleluja. Prijs God. Waarom deze titel?
‘Het is een woord dat je op zoveel verschillende manieren kunt zeggen; euforisch, ironisch of gelaten. Een uitroep vond ik wel mooi passen bij deze verhalen.’
In een aantal verhalen in deze bundel staat een nieuw begin of opnieuw beginnen centraal. Is die behoefte aan een nieuw begin ook de drijfveer bij het schrijven van korte verhalen?
‘Het is een andere manier van schrijven. In een bundel moeten wel verhalen staan met een overkoepelend thema. In Halleluja is dat begin en einde. Bij een roman sla je een weg in en krijg je tijdens die lange tijd dat je eraan werkt het gevoel dat je een herder bent die alle schapen steeds op die ene weg moet verzamelen. Dat vind ik soms best lastig. Een verhalenbundel schept de mogelijkheid om steeds vanuit een andere manier, vanuit een ander perspectief naar datzelfde thema te kunnen kijken. In die zin is het schrijven van korte verhalen een manier van opnieuw beginnen die mij wel zint.
Aan de haal
Als ik een roman schrijf moet ik weten waar ik heen ga, hoe het eindigt. Bij korte verhalen laat ik toe dat het verhaal met mij aan de haal gaat. Bij een roman wil ik de controle houden, bij korte verhalen laat ik meer toe, zowel in vorm als inhoud.’
Het eerste verhaal, Huilbaby, laat een baby aan het woord die al weet hoe zijn leven en dat van zijn dierbaren zal verlopen. Daarom huilt hij steeds. Hij is eigenlijk boos dat ze hem verwekt hebben. Hij zegt aan het eind van het verhaal: ‘Draag het kind dat van jullie moest leven.’ Is het leven eerder een straf dan een geschenk?
‘Hij zal een volwassene worden die zijn verdriet trouw blijft. Ik ben zelf niet zo, ik ben mijn verdriet liever ontrouw. Deze kleine baby ziet het leven als een aaneenschakeling van verlies. Het is ook wel zo, je raakt steeds meer kwijt. Daarnaast maak je ook dingen, zoals kinderen of boeken, er is natuurlijk ook opbouw. Maar die opbouw kost meestal wel wat meer moeite terwijl het verlies er sowieso is. Soms moet je spelen dat het verdriet er niet is. Vechten tegen je verdriet kan ook iets opleveren. Literatuur bijvoorbeeld.’
Schone lei
Opnieuw beginnen is een terugkerend thema, een vervelende geschiedenis afsluiten en met een schone lei beginnen, dat willen de personages in deze verhalen. Waarom lukt dat niet?
‘Omdat je maar één leven aan het leiden bent. Al die ervaringen wis je ook niet zomaar. Mensen kunnen wel veranderen, anders is het wel een heel statische gedachte over het leven. Maar je kunt niet doen of je sommige dingen niet weet. Je kunt niet terugkeren naar de ongerepte blanco bladzijde die je ooit was. Dat is onmogelijk.’
In Bus 88 speelt zelfverlies en decompensatie een rol. De ik-persoon herkent haar eigen leven niet meer.
‘Ik zie dat niet als zelfverlies, zij is nog zichzelf maar zij is in een ander leven terecht gekomen. De gedachte van opnieuw beginnen wilde ik zo consequent mogelijk doorzetten. Stel je voor dat je op een dag wakker wordt in een ander leven. Misschien wordt ze wakker in een parallel universum. Het is een surrealistisch verhaal.’
Over deze podcast
Boekenpodcast Het verhaal brengt schrijvers aan het woord over hun boek. De interviews duren lekker lang, ongeveer 45 minuten dus er is genoeg tijd om dieper op de inhoud in te gaan. Zowel fictie als non-fictie en min of meer wekelijks. Ook met beroemde en minder beroemde Nederlandse en Vlaamse schrijvers.
Nederlands 
English (UK) 
Français 
