Goede timing blijft altijd lastig. Net nu de middenstand klaar staat voor het Sinterklaasseizoen maakt de Raad van Toezicht van Kunstencentrum Witte de With bekend dat de naam gaat veranderen. Die naam kwam ter discussie te staan in de golf van publieke opwinding over appropriatie, unionistische beelden en genoegdoening voor het slavernijverleden van Nederland. In eerste instantie leek het te gaan om het woord ‘Wit’ dat in tweevoud in de naam voorkomt, maar dat is dus niet zo.
Of misschien was het in eerste instantie wel zo. Vroeg iemand zich af waarom een kunstencentrum dat streeft naar een meer kleurrijke uitstraling nou per se twee keer Wit moest heten. Toch zal een minimaal onderzoek naar de verdere achtergrond van die naam de wenkbrauwen hebben doen fronsen. Een woord: wikipedia.
Zeeheld
Mijn oma woonde aan de Boomgaardstraat, een zijstraat van de Witte de Withstraat, en nooit heb ik mij destijds afgevraagd wie Witte de With was. ‘Zeeheld’, was voldoende. Iedere stad heeft tenslotte een zeeheldenbuurt, en Witte de With was een van hen. Gewoon iemand die Nederland op de kaart hielp zetten tegenover onze vijanden in Spanje, Engeland en Portugal.
Het probleem is natuurlijk de manier waarop iemand als Witte de With dat deed. Ik bedoel, bepaald zachtzinnig ging het er vierhonderd jaar geleden sowieso niet aan toe in de wereld, maar onze Witte had er wel erg veel zin in. Het begon met ‘hardhandig verhoren’ en kwam al snel uit op ‘het verwoesten van Jakarta’. En toen was hij nog niet eens echt begonnen.
Mohamed B
Voor iemand uit een van onze voormalige koloniën moet het toch vreemd zijn om rond te lopen in een pand dat genoemd is naar een massamoordenaar van je eigen voorouders. Ik bedoel: je wilt op vakantie als oer-Hollandse toerist in Casablanca ook geen koffie drinken in Koffiehuis Mohamed B.
Heelt tijd alle wonden? Zouden we het over vierhonderd jaar wel ok vinden om in Berlijn het Adolf Hitler Museum voor Middelmatige Landschapskunst te bezoeken? Dacht het niet.
Het gaat dus niet om kleur, maar om eer. En wie die toekomt. Ook als hij Zwarte de Zwarth had geheten, was het serieus tijd om de naam van een beroepsmoordenaar van de gevel te halen in een wereld die iedereen op waarde wil schatten.
Politiek Correct
Blijft de vraag wel hoe ver dit doorgaat. Vrees voor een politiek correcte beeldenstorm is natuurlijk overtrokken, maar het kan geen kwaad om in specifieke gevallen je vanzelfsprekend geachte geschiedenis eens tegen het licht te houden. Ook in het licht van vandaag. Dat zijn we aan de toekomst verplicht. Het zou immers ook vervelend zijn om bij ieder naambordje een disclaimer te plaatsen:
“We noemden hem ooit ‘held’, maar het bleek een enorme lul. Toch laten we het bordje hangen. Omdat het er nu eenmaal hangt.”
Nederlands 
English (UK) 
Français 
