À peu près en même temps que le train de Donietsk à Kharkov est arrivé dans ma boîte aux lettres hier, un communiqué de presse de l' Manifesta. Notre fierté culturelle à Saint-Pétersbourg. Ces semaines-ci, le festival néerlandais organise une visite audio de Rimini Protokollla célèbre compagnie hautement politique d'Allemagne. Et, troisièmement, il y a une conversation ce soir sur ce que la Biennale est capable de faire en période de troubles politiques.
In die aankondiging geen woord over het neerhalen van 298 vrije wereldburgers door separatisten, die met steun van gastland Rusland Oekraïne in chaos storten. In de aankondiging op Facebook, die daar op 21 juli, 3 dagen na de klap in Oekraine, is geplaatst, vroeg ik om een reactie van de organisatie. Vooral omdat Nederland vandaag in officële rouw is gedompeld. Een reactie is er voorlopig niet gekomen. Op de website van de organisatie staat sinds een paar uur een tekst die zich laat vertalen als: “Manifesta houdt zich aan de nationale rouwdag in Nederland. Onze gedachten gaan uit naar de familieleden van de passagiers en de bemanning.”
Meer niet.
Daarom een voorlopig bericht hier.
De Manifesta heeft al een slechte naam opgebouwd: de organisatie had vrij slappe redenen gegeven waarom het hele feest überhaupt doorging in een land waar homo’s met toestemming van de hoogste bazen worden mishandeld en politieke tegenstanders (mond)dood worden gemaakt. Kunstjournalisten uit alle landen van de wereld hadden daarover al geklaagd. Toch besloot men door te gaan. Omdat niks doen kennelijk geen optie was.
De realiteit is echter ingrijpend veranderd. Daarom stel ik de vraag maar weer hier:
Was deze ramp, waarbij onder toeziend oog van Moskou 298 wereldburgers uit de lucht zijn geschoten, geen goede reden geweest om het verlies te nemen, en de Manifesta vanaf nu af te blazen? Of houdt men zich liever zo stil mogelijk in de bulle in Sint Petersburg? Of laat ik me leiden door massahysterie en moet ik niet zeuren? In Nederland doet de PC Hooftstraat nog steeds zaken, en zijn alle musea tenslotte ook gewoon open.
Wat denken jullie?