78e Holland Festival feestelijk geopend in aanwezigheid van de koning. 

Op 11 juni is in het Muziekgebouw, in aanwezigheid van Zijne Majesteit de Koning, de 78e editie van het Holland Festival feestelijk geopend met de Europese première van Cyber Subin. Het festival duurt nog tot en met 29 juni.   

De Thaise choreograaf Pichet Klunchun en MIT-wetenschapper Pat Pataranutaporn brachten cutting edge AI-technologie en traditionele Thaise dans samen in een nieuwe choreografische vorm. Vier dansers traden op samen met hun avatars, reageerden in realtime op AI-gestuurde impulsen en werden uitgedaagd door de technologie. Ook het publiek kreeg de mogelijkheid prompts te geven en zo bij te dragen aan de voorstelling.   

In haar openingswoord benadrukte festivaldirecteur Emily Ansenk het belang van kunst en verbinding in verwarrende en harde tijden: “Het Holland Festival werd opgericht in 1947, in de nasleep van een verwoestende oorlog. In die tijd was er een gedeeld besef dat uitwisseling, verbeeldingskracht en verbondenheid de enige werkbare antwoorden waren op vernietiging en verdeeldheid. Dat geloof is in de loop der tijd alleen maar urgenter geworden. (…) In een wereld die wordt geschokt door geweld, van Gaza tot zoveel andere plaatsen, voelen we verdriet, hulpeloosheid, verwarring. En toch komen we samen. Want juist nu doen de kunsten er het meest toe. Op het moment dat woorden tekortschieten, laat kunst ons voelen. Reflecteren. Kwetsbaar zijn. En wellicht, zoals onze associate artist Trajal Harrell zegt, een moment van samenzijn ervaren”.   

Harrell zei tijdens de opening: “Voor elke aanwezigheid zijn er zoveel meer afwezigen. Als we stil willen staan bij aanwezigheid, moeten we ook oog hebben voor en afgestemd zijn op de afwezigheid. Onze vrienden en geliefden die vastzitten op hun werk, of in een oorlog, zij die ziek zijn, of niet kunnen komen. 
Ik geloof nog steeds dat de grote kracht van kunst is dat zij een nabijheid kan oproepen die niet in cijfers is uit te drukken. Ze is niet meetbaar… Het is een daad van steeds dichter naar elkaar toe bewegen, op manieren die we nog niet kunnen benoemen, noch kunnen doen alsof we er taal voor hebben.” 

Tijdens de opening werd tevens stilgestaan bij het recente overlijden van voormalig artistiek directeur Pierre Audi, die het festival van 2005 tot 2014 leidde. Vijf trompettisten brachten een muzikaal eerbetoon met een fragment uit aus LICHT (2019), een productie van De Nationale Opera, Holland Festival en het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Tijdens zijn directeurschap verbreedde Audi de internationale blik van het festival, haalde hij vele grote kunstenaars naar Amsterdam en pakte hij geregeld uit met grootschalig werk.   

(Kwetsbare) lichamen   

Een centrale rol in het festival is weggelegd voor associate artist Trajal Harrell. Zijn project Bienvenue à Asbestos Hall is van 12 t/m 29 juni te beleven in Likeminds, waar Harrell niet alleen eigen werk presenteert, maar ook ruimte biedt aan andere makers. Om de breedte van zijn werk te ervaren, zijn Caen Amour (19–20 juni) en Sister or He Buried the Body (25 juni) te zien in het Stedelijk Museum.  

Mede geïnspireerd door het werk Trajal Harrell staat in veel voorstellingen het (kwetsbare en/of imperfecte) lichaam centraal, bijvoorbeeld in onze relatie tot technologie in Cyber Subin. Maar ook op onverwachte manieren: zo nemen de musici van Asko|Schönberg  deel aan de choreografie van Étudier pour la vie; en kan het publiek bewegen tussen de musici – met en zonder beperking- van het Paraorchestra tijdens hun concert in Het Concertgebouw.   

Kwetsbaarheid krijgt een heel andere lading in voorstelling over trauma en geweld. In Cadela Força Trilogy – Chapter II – The Brotherhood onderzoekt Carolina Bianchi de vaak gewelddadige broederschapscodes die verkrachtingen en femicide mogelijk maken. Told by My Mother laat een heel ander soort trauma zien, dat van moeders die hun zoon in Syrië verliezen. Choreograaf Ali Chahrour wil het verhaal van zijn tante laten zien, maar ook haar veerkracht, en die van alle moeders.  

Met de 78e editie wil het Holland Festival uitdrukkelijk kunstenaars laten zien die soms met een scherpe, soms met een poëtische blik kijken naar het hier en nu. Die tonen wat de klimaatcrisis voor impact heeft op eilandbewoners. Welke ravages bedrijven aanrichten in kwetsbare gebieden. Maar die ook ruimte bieden voor onverwachte ontmoetingen en ontdekkingen. 

Praktische informatie  

De openingsvoorstelling Cyber Subin is nog tot en met 13 juni live te zien in het Muziekgebouw, en wordt wereldwijd gestreamd van 15 t/m 17 juni.   
Het Holland Festival loopt van 11-29 juni op zestien locaties in Amsterdam en één in Den Haag. Het volledige programma is beschikbaar via: www.hollandfestival.nl