Door Wijbrand Schaap
Eens in de zoveel tijd staat er een theaterregisseur op die de leegte om zich heen aan de kaak wil stellen. Dat het om de leegte in hem (of haar) zelf gaat, daar komt deze jonge regisseur meestal een jaar of twintig later achter, als die eenmaal wat minder leeg geworden is. Zo gaan die dingen.
We hoeven daarom niet verbaasd te zijn dat jonge, en buitengewoon goed ogende Poolse regisseur Grzegorz Jarzyna een bewerking maakt van Mozarts opera Don Giovanni. Immers: dat muziektheaterstuk gaat over een leegloper die alle vrouwen kan hebben waar hij naar wijst en die dus slecht aan zijn einde komt. Dat het hier een moderne bewerking betreft waarin zijne jeugdige onuitsprekelijkheid het wil hebben over de verveling en nutteloosheid van de moderne mens? Te verwachten. Daarom zien we een Don Giovanni zonder Don ervoor, zonder scrupules en zonder illusies, maar met een paar blote vrouwen, het nodige bloed en opera op de achtergrond.
Was het soort van daar maar bij gebleven.
Maar neen.
Om de leegte van ons moderne leven te accentueren laat Jarzyna de opera helemaal playbacken door de spelers. Die staan dus geëxalteerd te lipsyncen op een al niet al te best gezongen en gemusiceerde versie van Mozarts Don Giovanni. En deden ze in het begin nog iets met extreme relativeringen van bekende Mozart-deuntjes, aan het eind valt de regie en bloc voor de gothic bombast van de componist die later nog een beroemd requiem niet zou afmaken. De humor, voorzover die in het begin al aanwezig was, heeft tegen die tijd het pand allang verlaten.
Het was een beroerde avond, deze laatste première tijdens het Holland Festival 2010. Een avond waarop je je ook nog eens heel erg gaat afvragen waarom Pierre Audi, zelf een niet onverdienstelijk operaregisseur, deze wankele, weinigzeggende en ondoordachte operabewerking per se in zijn festival wilde hebben. Het stuk stamt ook nog eens uit 2006, dus heeft het zijn beste tijd op de planken gehad. Zo stonden de spelers overigens ook af te buigen: zonder veel plezier en een beetje preuts, maar dat kan de Poolse ziel zijn.
Maar als je dan kijkt wie er volgend seizoen bij Toneelgroep Amsterdam een regie gaat doen, valt het kwartje. Grzegorz himself komt bij Toneelgroep Amsterdam Phaedra regisseren, en daarom is het waarschijnlijk TA-leider Ivo van Hove geweest die zijn goede vriend Pierre Audi heeft ingefluisterd om dit oude stuk van de plank te laten halen door onze Poolse vrienden. Zodat we er al even aan konden wennen. Aan die stijl, die overigens wel wat wegheeft van het werk van Van Hove, vóór hij met zijn filmdecors stopte en uitsluitend nog op kale tonelen ging werken.
Welaan. We verwachten in november in ieder geval iets meer inhoud van onze vriend uit Warschau.
Nederlands 
English (UK) 
Français 