Misschien waren de verwachtingen bij de première van George Sluizers negentien jaar geleden opgenomen, en nu alsnog voltooide Dark Blood gewoon te hoog gespannen. Want natuurlijk is het geheel terecht dat het Nederlands Film Festival de gelegenheid heeft aangegrepen voor een mooi retrospectief van Sluizer, een van Nederlands’ meest vooraanstaande filmmakers met de wereld als werkterrein. Maker van de bloedstollende thriller Spoorloos (1988), maar ook van documentaires waarin hij het opnam voor de Palestijnse zaak.
En natuurlijk was er warm applaus voor de 80-jarige cineast die ondanks zijn broze gezondheid in Utrecht aanwezig was, waar hij ook het eerste exemplaar in ontvangst mocht nemen van Wie zijn ogen niet gebruikt is een verloren mens. In dit boek liet hij herinneringen aan zijn avontuurlijke carrière optekenen.
Maar dat neemt niet weg dat de – geheel in Sluizers stijl – zich als een sterk verhaal ontvouwende poductiegeschiedenis van Dark Blood de film zelf overschaduwt. Kort na het succes van Spoorloos kreeg Sluizer een script van een onbekende Australiër toegestuurd. Hij zag er wel wat in, en wist zelfs de veelbelovende, met James Dean vergeleken jonge acteur River Phoenix te strikken voor de rol van een kluizenaar die in de woestijn op het einde ter tijden wacht.
Sluizer draaide de film in 1993, maar vlak voor de voltooiing van de opnamen overleed Phoenix aan een overdosis. De verzekeringsmaatschappij legde beslag op het geschoten materiaal. Toen Sluizer in 1999 ontdekte dat het vernietigd dreigde te worden wist hij de opnamen weer in handen te krijgen. Vier jaar geleden ontsnapte Sluizer op een haar na aan de dood door een slagaderbreuk, waardoor het alsnog afmaken van Dark Blood een zekere urgentie kreeg. Sluizer zag de voltooiing ook als een hommage aan River Phoenix. Met steun van het Filmfonds en een stevige crowdfunding-actie werd de huidige eindversie gemonteerd, waarin de ontbrekende scènes met behulp van een voice-over worden ingevuld. Een oplossing die heel aardig werkt, omdat het een gevoel van ironie toevoegt die dit curieuze, maar ook wat gekunsteld overkomende verhaal goed kan gebruiken.
Jonathan Price en Judy Davis (met scherp sarcasme) spelen een ruziënd Hollywoodechtpaar dat met autopech in handen valt van de door Phoenix gespeelde zonderling. Wat vervolgens in tamelijk grove streken voor ons wordt neergezet is deels een klassieke driehoeksverhouding, deels een metaforisch verhaal met verwijzingen naar de atoomproeven in het gebied en het lot van de indianen. Helaas krijgen de rollen weinig diepte en zijn de sensualiteit en dreiging van geweld eerder voorspelbaar en soms zelfs pathetisch dan werkelijk broeierig of beklemmend. Geen verhaal wat je bij de lurven pakt. Wanneer Dark Blood destijds gewoon was afgemaakt zou het nu vermoedelijk een tussendoortje in Sluizers geduchte oeuvre zijn – een intrigerende, maar niet helemaal gelukte oefening in het B-filmgenre. Al blijft het mooi dat we de film nu alsnog kunnen zien.
Omdat de rechten nog niet geregeld zijn – dat kan best een ingewikkelde juridische kwestie worden – moet de presentatie op het Nederlands Film Festival behoedzaam plaatsvinden om advocatenbezoek te vermijden. De première gisteravond was alleen voor genodigden. Voor de overige nieuwsgierigen wordt Dark Blood in ieder geval nog op dinsdag vertoond, vermomd als (gratis) verrassingsfilm.
Leo Bankersen