Berlinale 2018 - Jonge acteur Jonas Smulders is de Nederlandse Shooting Star FILM

Hoe doet ie dat toch? Op zijn zestiende maakte Jonas Smulders (1994) zijn acteerdebuut, vijf jaar later kreeg hij al een Gouden Kalf voor zijn rol in de korte film Geen koningen in ons bloed, en nu mag hij zich in Berlijn aan de internationale filmwereld voorstellen als een van de zogenaamde Shooting Stars. De tien meest veelbelovende Europese acteertalenten, door een internationale jury geselecteerd voor de EFP (European Film Promotion).

Wie zijn al tamelijk indrukwekkende lijst van pakweg 24 lange en korte films en televisieproducties ziet zal al snel zeggen dat het hoog tijd werd voor die Shooting Star. Zijn prachtige hoofrol in de coming of age-film Broers (2017) noemt de jury ‘een buitengewoon subtiele vertolking’ en prijst de manier waarop hij zijn personage warmte en een hart geeft.

Speeddaten

Op de zaterdagochtend van de Berlijnse presentatie, voordat hij zich weer in de netwerksessies stort, kan ik even nader kennismaken met Smulders.

Spannend, om Shooting Star te zijn?

“Zeker, want er komt heel veel op je af. Morgen bijvoorbeeld speeddaten met internationale casting directors. Jezelf te laten zien en wat je doet. De persoonlijke indruk is belangrijk, kan je met iemand werken of niet. Ben je bereid veel tijd in audities te steken. Die dingen wil ik benadrukken. Los daarvan is het ook heel leuk om met generatiegenoten ervaringen uit te wisselen over het filmmaken in verschillende delen van Europa.”

Eigenlijk ben je bij toeval in het acteervak gerold.

“Het begon toen ik zestien was met de televisiefilm Tunnelvisie en kort daarna kwam Cowboys janken ook (de afstudeerfilm van Mees Peijnenburg, LB). Toen had ik voor het eerst het gevoel dat ik serieus werd genomen, dat ik respect kreeg voor wat ik aan het doen was. Ik denk dat ik een moeilijke puber was die de regels aan zijn laars lapte, deed waar hij zin in had en school niet zo belangrijk vond. Maar nu ontdekte ik plotseling iets dat heel leuk was en me goed af ging. Ik werkte met leuke mensen en voelde me gezien. Dat gevoel was heel aanstekelijk.”

Experimenteren

En dat zonder acteeropleiding. Zie je dat nu als een voordeel of een nadeel?

“Ik denk dat het voor mij een voordeel was. Want in plaats van naar de toneelschool te gaan heb ik nu veel tijd in mijn rollen kunnen steken. Dat werkte voor mij heel goed. Zo heb ik ook mijn interesse voor film ontwikkeld. Ik kan in acteren veel kwijt, maar schrijven vind ik ook leuk en ik merkte dat ik ook visueel ben ingesteld. Ik wil graag mijn eigen producties en mijn ideeën realiseren. Vandaar dat ik nu op de Filmacademie zit, in de richting regie. Daar heb ik al, samen met mijn vriend Gijs Blom, de korte film Tex gemaakt. Er zelf in spelen durfde ik nog niet, maar dat komt nog wel.”

“Ik wil me meer in film verdiepen, ook in de filmgeschiedenis bijvoorbeeld. De Filmacademie zie ik ook als een soort speeltuin waar je kan experimenteren zonder dat je er direct keihard op wordt afgerekend. Ik heb ook de ambitie om in mijn eigen films te spelen. De academie is een perfecte plaats om dat uit te proberen.”

Weinig woorden

In Broers speel je een vrij introvert personage. Ligt die rol dicht bij jezelf, of is dat gezichtsbedrog?

“Ja, dat is gezichtsbedrog. Ik ben meer extrovert, en dat helpt bij het acteren. Wanneer je heel erg in jezelf bent kan je ook moeilijker iets communiceren. Dat is bij het filmmaken belangrijk omdat je met veel verschillende mensen werkt. Zeker als je internationaal gaat moet je er wel staan, vind ik.”

Het spel in Broers is tamelijk fysiek, met vrij weinig woorden. Is dat iets wat je ligt?

“Ik ben een fan van de mime-acteurs Jakob Ahlbom en René van ’t Hof. Ik merk dat ik altijd probeer te spelen vanuit de beweging. Het is interessanter om iets eerder te laten zien dan het te zeggen. Je kan daarmee een karakter gelaagder maken.”

Onderzoek naar jezelf

Je hebt intussen een film in de serie NTR Kort! gemaakt, Bestaan is gaan.

“Dat gaat over een groep jonge vrienden die plotseling iemand uit hun midden hebben verloren. Op de avond na de begrafenis komen ze bij elkaar en gaan een nacht lang door. Om samen het vacuum op te vullen en afscheid te nemen. Ik heb het geschreven en gemaakt met een groep vrienden. Ik speel erin en Shady El-Hamus heeft het geregisseerd.”

“Het is niet echt zo gebeurd bij ons, maar we merkten dat het thema ons allemaal erg raakt. Dat het eigenlijk gaat over het besef van je eigen sterfelijkheid. Mijn moeder heeft op jonge leeftijd een vriendin verloren, en zo waren er ook andere gevallen in die groep. Het voelde heel urgent om daar iets over te maken.”

Is voor jou acteren iets dat dicht bij jezelf staat?

“Ik denk wel dat acteren een soort onderzoek naar jezelf is, bijna een psychologisch onderzoek. Eerst haalde ik veel uit mijn eigen leven. Nu probeer ik steeds meer iets helemaal te spelen vanuit een karakter. Als er met het personage iets gebeurt, om van daaruit de emotie te spelen in plaats van die stiekem uit mijn eigen leven te halen. Wat ook een hogere concentratie vereist om het goed te kunnen doen. Eerst was ik eigenlijk mezelf, met een andere naam en in andere kleren. Nu probeer ik me steeds meer te verdiepen in een rol en echt vanuit die rol te spelen. Dat is een stap die ik nu zet.”