Wil je een niets-aan-de-hand-dansprogramma zien, dan ben je bij TWOOLS 18 van Scapino Ballet Rotterdam aan het verkeerde adres. Wil je weten hoe jonge makers hun wereld beleven, zit je helemaal goed.
TWOOLS de achttiende editie
TWOOLS is een gelegenheidsplatform dat jonge choreografen de kans biedt met een topgezelschap te werken. Alle makers die aan de 18e editie van TWOOLS meedoen hebben een ding gemeen, of eigenlijk een plaats: Hannover. Daar zijn ze allemaal geweest.
In Hannover vindt jaarlijks een internationaal concours voor choreografen plaats (dit jaar op 29 en 30 juni). Het is een visvijver voor nieuw talent. De winnaars van de Scapino Productie Prijs krijgen bovendien de kans een werk te maken voor het Rotterdamse gezelschap.
In TWOOLS 18 treden zes choreografen aan waarvan vijf een nieuw werk presenteren. De makers komen uit allerlei windstreken: van Suriname tot Taiwan. Het vraagt logistiek veel van het gezelschap om die allemaal in een korte periode studioruimte- en tijd te geven. Toch geeft het een extra dynamiek aan het gezelschap.
De makers zijn: Ryan Djojokarso, Fang-Yu Shen, Maciej Kuzminski, Miquel G. Font, Marcos Morau en Joeri Alexander Dubbe.
Maar waar is Ed Wubbe?
Dit seizoen vierde Ed Wubbe nog een 25-jarig jubileum als artistiek leider van het gezelschap met zijn succesvolle productie Scala. Volgend seizoen is een nieuw avondvullend werk van Wubbe te zien, All hands on Deck. De grote man van Scapino ontbreekt echter met een eigen werk op het podium van TWOOLS. Ook is het concept van een verbindende lijn door het programma dit keer losgelaten.
Maar dat is juist wat de jonge makers nodig hebben: een sturende hand van een ervaren dansmaker, of dramaturg. Toch geeft Wubbe feedback aan de choreografen, maar het lijkt erop dat die de vrijheid gebruiken daar weinig mee te doen.
Hoeveel gelukkige jonge choreografen lopen er rond?
Het wereldbeeld van de jonge, moderne makers in TWOOLS is somber. Een greep uit de thema’s: voortsnellende technologische ontwikkelingen, Orwell’s 1984, eenzaamheid, een wereld die nooit stil staat.
Ryan Djojokarso komt met een lichter thema in een kleurige setting: de laatste dag om te kunnen paren. Paren? Daar is meestal niks mis mee. Toch valt er een danser buiten de groep. Die blijft alleen achter om het leven van anderen slechts gade te kunnen slaan.
De rest van de werken speelt zich vooral af in het donker. Liefst met rook erbij. En gemene lichtjes. Ondersteund door snerpende, zich herhalende geluidsfragmenten.
Dansers met kwaliteit
Fang-Yu Shen streeft kwaliteit na in de beweging van haar drie dansers en beeldt zeer creatief de eenzaamheid van een anders communicerende walvis uit. Maciej Kuzminski laat negen dansers in wiskundige Nicole Beutler-patronen lopen tot de chaos uitbreekt en Micha van Leeuwen ze als een reddende engel moet vangen. Hier had meer kunnen gebeuren met het fraaie toneelbeeld aan het einde wanneer alle lampen naar beneden komen en deze de dansers stuk voor stuk bespieden.
Het wordt beter na de pauze, alleen is er geen pauze
Het ingenieuze Norai van Miquel G. Font is meer af en ballet-georiënteerd. De choreograaf begon er als danser dan ook op zijn derde al mee. De godin die op het toneel een in touwen gevangen danskoppel bedwelmt, spruit vast voort uit Catalaans katholiek-mystieke bodem. Of uit de Mudra/Ballet Béjart omgeving waar Font vandaan komt. Laura Casasola Fonseca en Alexander Cyr dansen in ieder geval lekker vinnig.
Het vernuftige Shin A Lam van Marcos Morau is een heerlijke herneming uit een eerdere editie van TWOOLS. Magistraal gedanst door Maya Roest en Bonnie Doets.
Tot slot en uitgebreid ‘aan het woord’ komt de denker Joeri Dubbe. Die stortte zich op robotica. Een grote groep dansers heeft keihard gewerkt om zich de robotbewegingen eigen te maken: het blijk een harnas voor ze. Even breken ze er doorheen, met de Beastie Boys, ballonnen en confetti, maar al gauw moeten ze terug aantreden in de trance. Een indrukwekkend en bizar schouwspel.
Van een overdosis word je nooit echt blij
Scapino Ballet Rotterdam afficheert TWOOLS 18 heel eerlijk als ‘Scapino’s ballet overdose’. Van een overdosis wordt natuurlijk niemand echt blij. Het thema van TWOOLS symboliseert echter terecht een zwaarmoedigheid die op de samenleving drukt. Niemand lijkt er voorlopig een verlossend antwoord op te hebben.