Bedreigde theaterinleiders aan het woord: ‘Het doet me letterlijk pijn als ik hoor dat zoiets afgeschaft gaat worden.’

‘Ik wist niet dat je in deze sector ook weggedigitaliseerd kon worden, maar dat kan dus wel.’ Susanne Visser en Annemiek Lely luidden op zaterdag 7 december de noodklok. Hun baan als inleider bij theatervoorstellingen is in gevaar. Gezelschappen zouden liever de mensen aan zich binden via podcasts, en zo’n inleider kost alleen maar geld. Maandag 9 december haalden we Susanne Visser en Annemiek Lely daarom naar onze keukenstudio, voor een – jawel – podcast. Met inleiding.

Het is een levendig gesprek geworden. Waaruit een paar interessante dingen vallen op te maken. Zo blijkt de kritiek op inleidingen – dat ze te saai zouden zijn, ongeïnspireerd, alleen voor insiders – niet op feiten gebaseerd. Bij hun inleidingen voor ’s lands grootste theater en gezelschap hebben ze nog nooit een medewerker of acteur gezien. Die weten dus gewoon niet waar ze het over hebben, zo vertelt Annemiek Lely: ‘Wij krijgen heel erg positieve reacties van ons publiek. De mensen voor wie je het doet, die zijn positief.’

Handvatten

Bij het kleine – ongesubsidieerde – gezelschap Solo Stories reist Lely mee als vaste inleider. Haar positie staat daar dan ook niet op de wip, zoals bij Internationaal Theater Amsterdam. ‘een inleiding kan bijdragen aan nieuw theaterbezoek. Ik stel letterlijk vragen aan het publiek, geef ze handvatten bij het kijken. dat helpt om de volgende keer weer een kaartje te kopen, en misschien wel eens een risicovollere keuze te maken.’ 

‘Veel makers denken dat we de voorstelling uit gaan leggen, maar dat doen we helemaal niet. We geven kijkhulp!’, zegt Susanne Visser: ‘Het is geen uitleg, iedereen kijkt op zijn eigen manier, ik denk echt dat een inleiding helpt bij de ervaring.’ 

Nieuwkomers

Het gaat eigenlijk ook om een stemmingsinleiding, zegt Annemiek Lely: ‘Ik krijg veel mailtjes, vaak weken later nog, dat mensen zo blij waren met de inleiding, of dat ze graag al van tevoren een beetje in de theatersfeer komen en de inleiding daarbij hielp. Het doet me letterlijk pijn als ik hoor dat zoiets afgeschaft gaat worden, want ik wil ook voor dat publiek staan, dat zij ook gehoord worden.’

Of het allemaal grijs publiek is? Daar doet Susanne Visser niet moeilijk over: ‘Natuurlijk zit er bij onze inleidingen hetzelfde publiek als wat er in de zaal zit, dus niet heel jong, al zitten er bij ons relatief vaak ook nieuwkomers, mensen die nog niet zoveel van theater weten.’ Annemiek Lely zou het werk niet willen missen: ‘Een paar weken terug kwam na afloop een tienermeisje naar me toe. Ze wilde weten welk stuk van Shakespeare ze als eerste zou moeten lezen om met hem kennis te maken. Dat vind ik ontroerend.’

Welk stuk dat zou moeten zijn? Luister daarvoor naar deze podcast!

Open brief van theaterinleiders: ‘Toeschouwers willen menselijk contact.’