The Stones in de Stad. Met een lichte vertraging is het dan eindelijk zover, The Rolling Stones- Unzipped is eindelijk te bezichtigen in het Groninger Museum. Je kon er haast niet omheen, de gehele Groningse binnenstad lijkt soms een invasie te zijn van uitstekende tongen; de bands iconische logo. Tegen de verwachtingen in besloot het museum eerder dit jaar om de tentoonstelling toch door te laten gaan. Een enorm risico dat op het laatste moment verkeerd leek af te lopen. ‘You can’t always get what you want’ leek van toepassing, maar uiteindelijk lijkt het met een sisser af te lopen. Unzipped is een dynamisch en muzikaal, maar toch enigszins braaf eerbetoon aan een van de meest bekende en invloedrijke rockbands ter wereld.
Cultureel fenomeen
The Rolling Stones zijn meer dan muziek. Het is een uitermate succesvol en vooraanstaand merk, dat verweven is met diverse elementen van/in de populaire cultuur. Zelfs als de huidige jonge generatie soms geen idee heeft wie Mick Jagger of Keith Richards is. Hoewel ‘vroeger was alles beter’ soms als een cliché kan overkomen, is het zeker van toepassing op het huidige muziekklimaat. Tegenwoordig hebben veel artiesten en nummers een kortere levensduur, liedjes wordt gerecycled met een andere beat eronder. Computers, autotune. Een tsunami aan nummers die niet of nauwelijks blijven hangen. In tegenstelling tot het muzikale erfgoed van de jaren ’50 tot en met ‘80. The Rolling Stones hebben daarin een essentiële rol gespeeld. Mijn ringtone is niet voor niets Paint it Black.
Het jaar 2023 markeert hun 60-jarige jubileum. Echter, zij zijn ook klein begonnen. Dat lijkt de tentoonstelling duidelijk te willen maken, wanneer je binnenstapt in de reconstructie van hun kleine en smerige 102 Edith Grove flat. Denk daarbij aan een gemiddeld studentenhuis. Het is niet een letterlijke weergave, maar gebaseerd op ‘idyllische’ herinneringen.
Audio (en) visueel
Het Groninger Museum legt gelukkig ook voldoende focus op het auditieve aspect; niet alleen word je als bezoeker getrakteerd op de diverse Stonesnummers, met als hoogtepunt het concert op Cuba in 2016, maar ook komen er fragmenten voorbij van der bandleden zelf en (populaire) culturele boegbeelden zoals regisseur Martin Scorsese. Het is nooit geheel stil in de zalen en dat hoort ook zo bij een rock-’n-roll tentoonstelling. De expositie geeft je de mogelijkheid om een eigen ‘sound’ maken; de bezoeker kan hiervoor sporen van de huidige vier bandleden gebruiken. Ook is er een reconstructie van een studio te vinden met originele instrumenten en beelden van de Stones ‘at work’.
Naast de overdaad aan kostuums—de poppen staan helaas niet in originele poses zoals bij David Bowie—en het ruime aanbod aan instrumenten, waar gitaarliefhebbers van kunnen genieten, was ik erg onder de indruk van de foto’s en (cover) art zoals posters en albumhoezen. Een reis door het (recente) verleden plus een kijkje in de totstandkoming van legendarische beelden en kunst door iconen als Andy Warhol en Alexander McQueen. The Rolling Stones hebben niet alleen grenzen verlegd op het gebied van muziek en dat laat Unzipped zien. Replica’s van podiummaquettes vond ik ook interessant, want voor de concertbezoeker is het (lege) podium toch de eerste indruk, het visitekaartje, van de show en artiest.
Beetje braaf
De Rolling Stones, bijna zes decennia rock-’n-roll. Daar hoort seks, drugs, drank en drama bij en als je de verhalen mag geloven —Keith Richards, Ronnie Wood— ging het er heftig aan toe. Helaas is hier niets van te merken in de tentoonstelling. Mick Jagger merkte op, met betrekking tot de kostuums, dat het niet alleen om de muziek ging, maar ook om imago en dat is hier ook te merken. Het is misschien te extreem om het ‘whitewashing’ te noemen. Ik persoonlijk had wel referenties of informatie gewild over de wat roerige periodes. Bijvoorbeeld van Sympathy For The Devil en de creatie van een rebels en enigszins duister imago, want zoals mijn ouders altijd zeiden: “Je was fan van of The Beatles of The Rolling Stones.”
Ook de bladzijden uit Keith Richards’ dagboek zijn braaf. Vooral gezien zijn drank-en-drugs levensstijl. Elementen die de tentoonstelling meer een ‘edge’ en wat meer inzicht hadden kunnen geven ontbreken: de invloed van Marianne Faithfull, de dood van Brian Jones de tragische dood van een fan door de handen van een Hells Angel tijdens het Altamont Free Concert in 1969 en what about Bill Wyman om maar wat te noemen. Wel worden de chaotische beelden van rondvliegend meubilair tijdens het Kurhaus concert getoond.
Het is een tentoonstelling opgedeeld in thema’s en het vormt daardoor geen verhaal, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de David Bowie expositie. Voor een The Rolling Stones ‘waarom en hoe’ ben je bij Unzipped aan het verkeerde adres. Het draait om de vier huidige bandleden, Bill Wymans memorabilia zijn ook niet te zien.
Muziek ervaren zoals het hoort
Zoals al eerder genoemd, de concertervaring aan het einde van de tentoonstelling is genieten. Vooral in een tijd waarin we het al enige tijd hebben moeten doen zonder concerten en festivals. Zuiver geluid en beelden op diverse schermen van het 2016 concert op Cuba vanuit diverse perspectieven. Dynamisch!
The Rolling Stones- Unzipped is te zien tot en met 28 februari 2021