We stelden hem een aantal vragen naar zijn ervaringen en invloeden.
Wat is jouw ervaring met animatie tot nu toe?
‘Als kind tekende ik graag strips. Ik maakte met een vriend de strip Kaas-Trek, een soort persiflage op Star-Trek, en die verkochten we dan aan klasgenootjes en daar kochten we snoep van. Who framed Roger Rabbit herinner ik me als een heerlijke kijkervaring en verder keek ik heel veel naar Cartoon Network. Mogelijk dat dit al van invloed was op keuzes in mijn werk nu.’
‘Tot nu toe vind ik het heerlijk om te werken met animaties. Het verbreedt je gereedschapskist gelijk met zoveel meer opties. Voor mijn documentaire over de Israëlische schrijver Etgar Keret waren we op zoek naar een manier om de fantasie van deze schrijver tot zijn recht te laten komen. In zijn fictie-verhalen kan van alles gebeuren. En in animatie kan ook alles gebeuren. Als we zijn verhalen verfilmd hadden met echte mensen en op echte plekken hadden gefilmd had het een heel ander karakter gehad.’
In de productietijdslijn, wanneer komt animatie bovendrijven?
‘Animatie moet wel onderdeel van je plannen zijn, omdat het een productie duurder en complexer maakt. Dus als je met een plan naar een omroep of het NPO-fonds stapt moet je beargumenteren waarom je het wil gebruiken en waarom het echt nodig is. Daarbij is het slim om je montage wel zo goed als klaar te hebben voor je een animator aan het werk zet. Ik heb met de serie Grote Vragen een animatie laten maken voor een scène die er vervolgens uit geknipt is, dat is heel erg zonde, want ook al gaat het maar om een paar seconden, een animator is al snel een week aan het werk.’
Begrijp je de taal van de animators? Kun je zeggen alles is mogelijk en snel zien wat werkt, en wat niet ?
‘Het is wel handig als je een beetje begrijpt van hoe bijvoorbeeld After Effects werkt en wat de echt tijdrovende dingen zijn. Voor animatoren is dat uiteindelijk vaak het grootste gevecht: veel mensen denken dat alles kan in animatie, maar vaak is het heel erg tijdrovend en kan daar dus duur door worden. Vaak denken eindredacteuren of producenten er wat makkelijk over, maar als je veel goeie animaties wil, dan moet er ook beduidend meer geld op de plank komen.’
‘Of iets werkt of niet… Dat heeft misschien het meest te maken met toon en stijl. Als je een documentaire maakt moet de stijl van de animatie ook wel een beetje passen bij degene die gefilmd wordt.’
Ben je vrij in de casting van animators ?
‘Ja. Eigenlijk wel ja! Daarbij, ik hou er van om animators een zekere vrijheid te geven. Volgens mij werkt iedereen beter als ze gewoon kunnen doen wat zij denken dat goed past. Je kan wel een beetje sturen en in het begin zeg je natuurlijk wat je ongeveer wil hebben, maar ik vind het juist leuk om verrast te worden door waar een animator mee komt.’
‘Bij Grote Vragen beslist de eindredactie mee. Qua cameravoering moet je zeker rekening houden met wat je wil doen. We filmden een wetenschapper voor een muur zodat we om haar heen haar uitleg konden visualiseren. Tijdens het filmen moet je dan eigenlijk al een beetje voor je zien hoe het zou kunnen worden als die animaties om haar heen verschijnen.’
Krijg je specifieke reacties op de animatie vanuit kijkers ?
‘Mensen vinden het leuk om animatie te zien. Het geeft een documentaire gelijk een speelser karakter. Je kan het niet bij elke documentaire doen natuurlijk, soms past het helemaal niet, maar ik denk wel dat het in de toekomst veel vaker zal gebeuren.’
Gaat Grote vragen door?
‘Geen idee! Voor een wetenschapsprogramma werd het redelijk bekeken, maar de netmanager had toch gehoopt op meer kijkers. Op de één of andere manier hebben we dat miljoenenpubliek toch niet te pakken weten te krijgen…’
Hoe zie jij de toekomst? Kun en wil je gebruik blijven maken van animatie en motion designers, of zie je tools ontstaan die je zou willen gebruiken?
Ik was een keer op een filmfestival en iemand vroeg aan me: ‘Waarom maak je nog documentaires? Dat is een stervende tak van sport, je moet games maken!’ Hij beloofde me gouden bergen als ik me in de game-industrie zou wagen. Ik denk er heel af en toe over na om dan toch maar een Playstation te bestellen en me te verdiepen in de game-wereld, maar ik ben bang dat ik dan verslaafd raak aan één of ander spel en nooit meer buiten kom.
Heb je zelf nog grote vragen of opmerkingen voor animatieprofessionals?
‘Dat er veel mensen zijn die echt mooie dingen maken en dat je die weinig op televisie ziet. Dat is jammer. Maar ik ben er zeker van dat steeds meer documentairemakers in de toekomst ook animatie willen gebruiken en hopelijk komen er veel meer mooie samenwerkingen tot stand.’
‘Ik zag laatst bijvoorbeeld de film Feels Good Man, over de tekenaar van het stripfiguur Pepe the Frog die door extreemrechts gekaapt is. De animaties in die documentaire zijn fantastisch, de film is ook gemaakt door een animator.’
Website Stephane Kaas
Grote Vragen terugkijken
Goed om te weten
Nederlands 
English (UK) 
Français 
