Engeland is gesloten. De minister van cultuur meldt blij dat artiesten weer op tournee kunnen in Europa, zolang ze niet buiten Noorwegen, IJsland en Liechtenstein komen.
We’ve always taken an ambitious approach in negotiations on touring artists, including in my meeting with @AbidRaja last month.
Delighted that our new trade deal with Norway, Iceland and Liechtenstein will allow musicians, performers and support crews to tour easily there. pic.twitter.com/oUSt6EPM4J
— Oliver Dowden (@OliverDowden) June 4, 2021
Niet meer dan logisch dat Frankrijk als culturele spil van Europa weer in de aandacht komt. Met reden natuurlijk ook, want de taal is prachtig en de historie rijk. Daarom is het mooi dat de in Noord Frankrijk geboren Giselle Vienne nu associate artist is van het Holland Festival. Zaterdag 5 juni zag ik haar versie van Robert Walsers enige toneelstuk, de éénakter ‘Der Teich’ (de vijver, l’etang) en was diep onder de indruk.
98 plaatsen
Nu was er wel meer om onder de indruk van te zijn, want het was mijn eerste kennismaking met theater na de lockdown. De Amsterdamse Rabozaal, in vroeger tijden goed voor 800 plaatsen, was met 98 zitplaatsen stijf uitverkocht. De lege stoelen waren niet weggehaald en vervangen door leuke tafeltjes of anderszins vul-dingen die er iets normaals van zouden maken, dus was de leegte te goed merkbaar. Jammer, want we gaan er waarschijnlijk aan moeten wennen.
Het nam niet weg dat Giselle Viennes uitvoering van het minitoneelstuk over een jongetje dat een verdrinking simuleert om de liefde van zijn ouders te testen, uitvergroot tot de volle breedte van de zaal en ondersteund door lekker voelbaar luide muziek, doel trof. Ze heeft daar slechts twee acteurs voor nodig en heel veel Frans.
Muurvast
L’Etang is een sentimenteel melodrama met een veel te happy end. Wat dat betreft geen reden om het op te voeren, maar Vienne weet er hoge kunst van te maken. Ze doet dat door het enorme melodrama in taal geweldig uit te breiden, maar de acteurs in beweging muurvast te zetten. De twee actrices leggen in anderhalf uur alles bij elkaar misschien 30 meter af. De bewegingen zijn enorm vertraagd en dat werkt prachtig samen met de soms uitzinnige lyriek van de taal.
In een vorige eeuw liet een van de grondlegsters van het moderne Franse theater, Ariane Mnouchkine, al zien wat dat opleverde. Zij combineerde frans-classicistische bombast met uitermate gestileerde minimale gestiek, en zo werd zelfs Racine weer leuk om naar te kijken. Vienne doet het soberder, maar ook veel intenser. Omdat kijken naar theater iets is wat je ook met je lijf doet, wordt de bevriezing van de acteurs iets enorm spannends, een thrillereffect dat je als toeschouwer tot in je tenen voelt.
Hiervoor kwam ik terug naar het theater en trotseerde ik het mondkapjesloze uitgaansvolk in de trein naar Amsterdam. Dit theater is een ervaring die met geen stream, geen brilante gemonteerde netflixserie te evenaren is. Theater moet je voelen.