Het vakmanschap van Marta Barone glinstert onder de oppervlakte van ‘Verzonken stad’

‘Het is echt zo dat de doden op een gegeven moment terugkomen om je op te zoeken, en dat je dan met hen aan tafel moet.’

De Italiaanse schrijfster Marta Barone (34), die deze woorden optekent in haar roman Verzonken stad, ervaart dit aan den lijve als ze haar vader Leonardo verliest, nu tien jaar geleden.

Barone groeide op bij haar moeder en had haar leven lang een moeizame verstandhouding met haar ondoorgrondelijke vader, die ze kende als chaotisch, luidruchtig en onvolwassen. Op een liefde voor mythologie na deelden ze niets met elkaar. ‘Al naar gelang de omstandigheden zag ik hem telkens achter een ander masker glijden’, schrijft Marta, en dat irriteert haar als kind al mateloos. Als Leonardo sterft is dat dan ook geen groot drama, want zoveel belangstelling of warmte koestert ze niet voor hem.

Maar dat verandert wanneer Marta ontdekt dat hij lid is geweest van een communistische beweging en in de gevangenis heeft gezeten vanwege vermeende betrokkenheid bij een gewapende organisatie. Terwijl ze langzaam het verleden van haar vader ontrafelt en begint te begrijpen wie hij was en waarom, ontvouwt zich ook een complex en duister hoofdstuk in de Italiaanse geschiedenis: het tijdperk van de jaren zeventig waarin de emancipatiestrijd van arbeiders en andere goede bedoelingen uitmondden in bloed, geweld en extremisme.

Stroef

Het boek begint stroef. Als lezer ervaar je hetzelfde gebrek aan gevoel en interesse als de schrijfster heeft; de relatie met het levensverhaal van ‘Il Barone’ blijft net zo afstandelijk en bloedeloos als die van de dochter met haar vader. Maar vanaf het tweede deel wordt de sfeer warmer, de kleuren worden dieper, de personages levendiger, het verhaal krijgt vaart en spanning. De waargebeurde feiten van dit tragische levensverhaal beginnen een meeslepende roman te vormen, en Leonardo wordt een steeds intrigerender personage.

Een oude legende over een Russische stad die wegzonk in een meer toen die werd aangevallen en nog altijd schittert in de diepte, dient als een prachtige metafoor voor Leonardo Barone. De zoektocht van zijn dochter laat haarzelf en de lezer de ‘wit-gouden omtrekken ervan onder het oppervlak van het meer ontwaren, en het doffe gebeier van de kerkklokken horen’. Net zo glinstert het vakmanschap waarmee Barone haar roman heeft gecomponeerd onder de oppervlakte van het verhaal.

Goed om te weten

Marta Barone, Verzonken stad
Vertaald door Manon Smits, 316 p., Ambo Anthos, € 22,99