‘Vaak vraag ik me af waarom ik blijf doen wat ik doe. Ik doe circus, maar ik wil niet alleen verhalen vertellen, ik wil handelen, ik wil mijn overtuigingen en mijn waarden waarmaken. En met handelen bedoel ik niet biologisch eten, mijn afval sorteren en doneren aan Greenpeace, nee ; ik wil echt bijdragen aan al die onderwerpen die ik belangrijk vind en die mij raken.’
Dit zijn de woorden van een circusartiest met een existentiële crisis. De tekst is van Lucho Smit, en hij spreekt hem uit in de voorstelling ‘L’Ane Et La Carotte’ (De Ezel en de Wortel). Deze bijzondere voorstelling is te zien op Festival Circolo in Tilburg. Dit festival, dit jaar terug na een jaar van afwezigheid, brengt een staalkaart van het jonge, vernieuwende circus dat op steeds meer plekken de kop op steekt. Circus met een doel en een verhaal, met een dramaturgie die er meerwaarde aan geeft. Circus dat uitstijgt boven de ene geniale act. Circus dat ook steeds meer erkenning krijgt als kunstvorm.
Herschikking
Lucho Smit is een circusvernieuwer. Niet dat hij dat zelf vindt, want in zijn show houdt hij een lange monoloog over hoe zinloos het denken over vernieuwing wel niet is. Circus, zo stelt hij, is altijd hetzelfde en zal nooit beter worden dan het al is. En waarom dan deze voorstelling die zo fascinerend is dat je hem niet snel vergeet? Omdat het uiteindelijk erom gaat dat je nieuwe ideeën krijgt. En aan het eind van zijn voorstelling krijgt Lucho Smit dat nieuwe idee, wat, zo stelt hij in dit interview, niets anders is dan een herschikking van wat we al kennen.
Lucho Smit groeide op in Nederland, maar leeft inmiddels in circusland Frankrijk. Als zevenjarige richtte hij al een circusgroepje op met klasgenootjes. Pas jaren later, als student, ontdekte hij dat hij dat er in Frankrijk talloze circusopleidingen waren. Hij vertrok naar Frankrijk en voegde zich bij een generatie van jonge artiesten die het circusvak een nieuwe invulling wilden geven, die de wereld wilden verbeteren met hun kunst.
Stoelen
L’Ane et La Carotte is een solovoorstelling van een uur waarin Smit begint met een halsbrekende stunt op een rij gestapelde stoelen, die uiteindelijk nog maar een fractie is van de letterlijk hemelbestormende act waarmee de show een uur later een hoogtepunt bereikt. In de tijd daartussen toont hij zich een topjongleur en uitstekend acrobaat, met een fijn gevoel voor humor. Zoals hij een eitje bakt, is alleen al een reden om te gaan kijken.
L’Ane et La Carotte zit vol met zelfspot. Die wordt niet door iedereen gezien, vertelt Lucho in onderstaand interview, opgenomen tijdens een circusfestival in Tsjechië. ‘Sommige mensen in de circuswereld waren echt boos over deze voorstelling, net als sommige toeschouwers. Die waren bijvoorbeeld beledigd dat ik in de show zeg dat het eerste deel saai en voorspelbaar was, terwijl zij ervan hebben genoten. Ik vind dat soort reacties goed, ze zijn het begin van een gesprek over onze kunst.’