“Ik heb geen nummer gehoord dat ik niet kende.” De mevrouw was bij de witte wijn na afloop van The Romeo van Trajal Harrell best chagrijnig. Ik zou eraan kunnen toevoegen dat ik geen beweging had gezien die ik niet zelf had kunnen maken. En toch was ik daar niet chagrijnig van. Integendeel: zelden ben ik zo gelukkig en relaxed uit een dansvoorstelling gekomen als na The Romeo in dit Holland Festival.
Satie, Verdi, Pink Floyd, Simply Red: voor The Romeo put Trajal Harrell, de in de VS geboren, maar in Zwitserland werkende choreograaf, uit overbekend repertoire. Zo bekend, zelfs, dat geen choreograaf die zichzelf serieus neemt ze op de soundtrack van zijn voorstelling zou zetten. Maar Harrell doet het. Sterker nog, hij laat zijn dansers daarop al voguend bewegen met gebaren die zo voor de hand liggen dat het cliché op cliché wordt. En precies daardoor wordt het overweldigend mooi.
Verslavend
Harrell zweeft met zijn dansers ver boven de definities van kunst uit. De vrolijke flow van de voorstelling, waaraan een twaalftal dansers van allerlei postuur en pluimage meedoet, is verslavend en aanstekelijk. Deze mensen van vlees, bloed en verleden verkleden zich steeds, showen trots hun outfits, dansen in een kring maar met de gezichten naar de zaal: ze vertellen enorme verhalen maar hebben daar geen woorden voor nodig.
Het verhaal is dat van de mensheid die, zo blijkt, kon dansen voordat ze kon praten, laat staan tekenen of schrijven. Die boodschap krijg je zo vanzelfsprekend mee, dat je je regelmatig afvraagt hoe dat kan, zo zonder praten. Het zit hem in de vloeiende bewegingen, de klassieke houdingen, die je herkent van Griekse vazen en Egyptische hieroglyphen, die zo gewoon uit de mensen voortkomen dat oertijd, oudheid en toekomst met elkaar vervloeien. Dit zijn wij, mensen.
Het lijkt na deze vijf kwartier heerlijke flow evident dat bewegen onze eerste, en misschien wel enige effectieve taal is. Vanaf dat we konden lopen. Dat maakt Harrell met zijn dansers voelbaar door naar het einde toe die beweging langzaam te beperken, de kleur naar zwart te laten verschuiven en de stilte over het podium af te roepen.
We kunnen allemaal dansen, en dat is altijd beter dan rennen of vechten. Er zit een Romeo in iedereen.