Amsterdam Museum kijkt in feestjaar naar de toekomst van de stad

Tentoonstelling Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future van 11-07 t/m 30-11-2025

In het Amsterdam Museum opent op vrijdag 11 juli 2025 een tentoonstelling over de toekomst: Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future. Voor de derde editie van de tweejaarlijkse Refresh Amsterdam-tentoonstelling leveren dit keer niet alleen kunstenaars een bijdrage maar krijgt ook het grote publiek de kans om een visie op de toekomst te delen en onderdeel uit te maken van de tentoonstelling.

“We vieren het 750-jarig bestaan van Amsterdam maar denken tegelijkertijd na over de toekomst. Daarom nodigen wij kunstenaars en het brede publiek uit om vooruit te blikken en hun dromen, verwachtingen en wensen met betrekking tot de toekomst met ons te delen,” zegt Imara Limon, hoofdconservator van het Amsterdam Museum.

Kunstwerken

Het Amsterdam Museum heeft 15 professionele hedendaagse kunstenaars opdracht gegeven om werk te maken over urgente thema’s die van invloed zijn op onze gezamenlijke toekomst. Hoe zien zij onze toekomst? Hoe kunnen kunst en creativiteit ons helpen nieuwe mogelijkheden te verkennen? Wat kunnen ze voor ons en de wereld om ons heen betekenen? In de tentoonstelling zijn werken te zien van beeldend kunstenaars, ontwerpers, filmmakers, fotografen, schrijvers en performers. Zo wordt er een kunstwerk gemaakt van toekomsttekeningen van kinderen, wordt er gespeculeerd over een meer inclusieve toekomst op basis van fictieve archeologische vondsten en wordt er onderzoek gedaan naar toekomstige zaden en plantjes voor Amsterdam. Elk kunstwerk is zo een oproep om de toekomst niet te zien als een onvermijdelijk gegeven, maar als één van vele mogelijke, alternatieve toekomsten die we actief kunnen vormgeven – door middel van verbeelding, creativiteit en samenwerking.

Raquel van Haver

Beeldend kunstenaar Raquel van Haver (1989, Colombia) maakte in het kader van Amsterdam 750 onder de projectnaam Groepsportretten van de 21e eeuw, zes nieuwe werken voor het Amsterdam Museum. Deze zes grote groepsportretten worden apart gepresenteerd in de hoofdzaal van de tentoonstelling Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future. De werken van Van Haver, die ook voor de eerste editie van Refresh Amsterdam in 2020 een groepsportret maakte, tonen mensen die volgens Van Haver in de toekomst moeten worden herinnerd, omdat zij nu bijdragen aan de stad Amsterdam. Zij liet zich inspireren door 17de en 18de-eeuwse regentenportretten en andere groepsportretten door Hollandse meesters, onder andere uit de collecties van het Amsterdam Museum en het Rijksmuseum. Van Haver portretteerde bekende en minder bekende maatschappelijke spelers die de afgelopen zestig jaar actief waren op allerlei vlakken, van educatie tot huisvesting en sociale cohesie in de stad. Op haar groepsportretten zijn bijvoorbeeld hoogleraar antropologie Gloria Wekker, schrijver en rapper Massih Hutak, dichter en performer Diana Ozon en DJ Joost van Bellen afgebeeld. Elk schilderij is omlijst met bijzonder fineer waarin nog meer verhalen zijn verwerkt.

Grote publiekswedstrijd

Naast de professionele kunstenaars wordt ook het grote publiek gevraagd om een eigen toekomstvisie in te sturen. Het Amsterdam Museum gaat op toer door heel Nederland om het Nederlandse publiek te vragen om hun dromen, verwachtingen en wensen met betrekking tot de toekomst te delen. Die toekomstwens kan alle vormen hebben: een video, een ansichtkaart, een lied, een gedicht, een schilderij, een bouwtekening of een foto. Alles mag, zolang het een persoonlijke blik op de toekomst van Nederland laat zien. Alle inzendingen worden onderdeel van de digitale collectie van het Amsterdam Museum. Een vakjury selecteert de 20 meest inspirerende inzendingen. De winnende inzendingen zijn, net als de werken van de professionele kunstenaars, in de tentoonstelling Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future te zien.

Sluiting Panorama Amsterdam

Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future zal de volledige vleugel van het Amsterdam Museum aan de Amstel beslaan. Zo’n 1.100 vierkante meter. Vanaf maandag 2 juni 2025 sluiten daarom de vaste collectiepresentatie Panorama Amsterdam: een levende geschiedenis van de stad en de tijdelijke tentoonstellingen die op dit moment te zien zijn (Vrouwen van Amsterdam – een ode en Collecting the City #5: (T)huisloos in de stad). Op andere locaties zet het museum zijn tijdelijke programmering voort, terwijl de voorbereidingen van de renovatie van het Burgerweeshuis in volle gang zijn.

Over Refresh Amsterdam

Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future is de derde editie van Refresh Amsterdam. Refresh Amsterdam is een grootschalige kunstmanifestatie die het Amsterdam Museum samen met verschillende partners elke twee jaar organiseert. Met een publieksprogramma en tentoonstelling met werk vanuit verschillende creatieve disciplines, brengt het museum actuele thema’s aan de orde die op dat moment leven in de stad en de samenleving, en geeft het een podium aan kunstenaars vanuit verschillende invalshoeken en disciplines.

De eerste editie van Refresh Amsterdam vond plaats in 2020 en ging over Sense of Place. Vijfentwintig kunstenaars reflecteerden met werk op de stad van nu. Zij brachten veranderingen in kaart en vertelden bijzondere verhalen over weinig belichte kanten van de stad. De gekozen projecten gingen over Amsterdam, maar lieten ook zien dat de ervaringen van mensen met allerlei achtergronden, netwerken en tradities de stads- en landsgrenzen vaak overstijgen.

De tweede editie van Refresh Amsterdam opende in 2023 en ging over de impact van oorlog en conflict in de wereld op de stad. De stad zoals we die nu kennen, is gevormd door mensen van over de hele wereld, die niet zelden zijn gevlucht voor oorlog en onderdrukking. Twintig hedendaagse kunstenaars gaven hun perspectief op het thema. Ter ere van het feestjaar Amsterdam 750 draagt de VriendenLoterij vanuit de Bijzondere Culturele Projecten bij waardoor deze derde editie van Refresh Amsterdam extra omvangrijk wordt en heel Nederland betrokken wordt bij de tentoonstelling.

Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future is te zien van 11 juli tot en met 30 november 2025 in het Amsterdam Museum aan de Amstel (Amstel 51, gebouw H’ART Museum). De tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door de VriendenLoterij. Het Amsterdam Museum wordt structureel ondersteund door Hoofdbegunstiger Gemeente Amsterdam en Hoofdpartner Educatie ELIA Foundation.

Laatste tentoonstelling aan Amstel 51

Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future is de laatste tentoonstelling van het Amsterdam Museum in het gebouw van het H’ART Museum. Het Amsterdam Museum toonde er sinds 2014 groepsportretten uit de Collectie Amsterdam en vestigde er vanaf 2022 zijn tijdelijke hoofdlocatie. Per 1 januari 2026 loopt de huurovereenkomst af en gaat het Amsterdam Museum op diverse andere plekken in Amsterdam programmeren terwijl het museum doorwerkt aan de voorbereiding van de renovatie en herinrichting van het Burgerweeshuis. Dit besluit is in lijn met de missie van het Amsterdam Museum om als netwerkmuseum samen met organisaties en groepen in de stad programma’s te maken. De heropening van de gerenoveerde hoofdlocatie aan de Kalverstraat staat gepland in 2028.

Judikje Kiers: “Onze presentatie aan de Amstel is een proeftuin voor ons nieuwe museum. We testten er de afgelopen jaren verschillende samenwerkingen, en manieren van verhalen vertellen, presenteren en programmeren uit. Tot de heropening van onze gerenoveerde hoofdlocatie aan de Kalverstraat in 2028 gaan we nog dieper de stad in en focussen we tegelijkertijd op de renovatie en herinrichting van het Burgerweeshuis. Zo blijven we ons als museum ontwikkelen in aanloop naar het nieuwe Amsterdam Museum.”

Het Amsterdam Museum zal onder andere gaan programmeren in De Hallen, in diverse locaties van de OBA en werkt samen met partners aan een presentatie op het Westergasterrein. Objecten uit de collectie van het Amsterdam Museum zullen in binnen- en buitenland zichtbaar blijven.

Waardevolle samenwerking

Het Amsterdam Museum is al sinds 2014 aanwezig in het monumentale museumgebouw aan de Amstel, eerst met de tentoonstelling Groepsportretten van de 17e eeuw, en vanaf 2022 met de collectiepresentatie Panorama Amsterdam en maar liefst 15 tijdelijke tentoonstellingen over zeer uiteenlopende Amsterdamse thema’s. Van de vliegramp in de Bijlmer, de gentrificatie van Amsterdam-Noord, het kolonialisme van Amsterdam, oorlog en conflict, club Roxy, powervrouwen, 400 jaar gedeelde geschiedenis met New York en weldoener Piet van Eeghen tot aan dak- en thuisloosheid in Amsterdam. Ook ontwikkelde het museum er een rijk educatief programma in samenwerking met de ELJA Foundation en voor en met MBO studenten, en programmeerde het museum er vanaf 2022 tot eind 2025 naar schatting 250 evenementen voor publiek. Het Amsterdam Museum ontving aan de Amstel tussen 2022 en eind 2025 naar schatting ruim 400.000 bezoekers, waarvan bijna 30.000 leerlingen en 1.300 klassen.

Het Amsterdam Museum en H’ART Museum hebben ruim tien jaar een mooie en waardevolle samenwerking aan de Amstel, waarbij de presentaties van beide organisaties elkaar goed hebben aangevuld voor een breed publiek van kunst- en erfgoedliefhebbers uit binnen- en buitenland. Samen met Museum van de Geest vormen de instellingen een uniek museumverzamelgebouw. In 2025 staat het hele gebouw in het teken van de verjaardag van Amsterdam met een rijk palet aan tentoonstellingen.