Thea Derks studeerde Engels en Muziekwetenschap. In 1996 voltooide zij cum laude haar studie musicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zij is gespecialiseerd in hedendaagse muziek en publiceerde in 2014 de lovend ontvangen biografie 'Reinbert de Leeuw: mens of melodie'. Vier jaar voltooide zij 'Een os op het dak: moderne muziek in vogevlucht', speciaal gericht op de geïnteresseerde leek. Je koopt het hier: https://www.boekenbestellen.nl/boek/een-os-op-het-dak/9789012345675 In 2020 verscheen de 3e druk van de Reinbertbio,met 2 extra hoofdstukken die de periode 2014-2020 beschrijven. Deze verschenen ook apart als Slotakkoord.
De Amerikaans-Nederlandse violist Joseph Puglia is een hartstochtelijk pleitbezorger van eigentijdse muziek. Vorig jaar gooide hij hoge ogen met zijn vertolking van het Vioolconcert van Anders Hillborg, samen met de jonge musici van het NJO Symfonieorkest. Hij is eerste violist van Asko|Schönberg, waarmee hij eerder dit jaar de wereldpremière presenteerde van het speciaal voor hem gecomponeerde vioolconcert Roads to Everywhere van Joey Roukens.
‘Ik voel me bekocht’, zei de man naast mij toen we om tien voor half tien de zaal verlieten. Hij was helemaal uit Tilburg naar de Stopera gekomen voor het concert waarmee het vijftigjarig jubileum van de Nationale Opera woensdag 29 juni werd afgesloten. ‘Ik rij er nog langer over dan het concert heeft geduurd, inclusief pauze’, mopperde hij. Ook over het gebodene zelf was hij weinig te spreken. En dat terwijl rondom ons het publiek op de stoelen stond om de internationaal vermaarde sopraan Eva-Maria Westbroek toe te juichen.
Het is goed dat het Holland Festival zijn nek durft uit te steken, door dit jaar de hier onbekende Olga Neuwirth (1968) tot focus componist te maken. Bij nader inzien had ik overigens liever haar spraakmakende opera Bählamms Fest eens in een geënsceneerde versie gehoord, dan Le Encantadas. Dit vorig jaar gecomponeerde stuk wist de hooggespannen verwachtingen niet helemaal in te…
Fagottist Pascal Gallois krijgt de lachers op zijn hand als hij vergeefs probeert de zojuist ontvangen bloemen in de buis van zijn instrument te steken. Ook in het inmiddels klassieke Dialogue de l’ombre double van Pierre Boulez weet hij zondag 19 juni de zaal aan het grinniken te krijgen, als hij met veel misbaar een soort olifantesk getrompetter produceert. Zijn optreden vormt onderdeel van de vorig jaar gestarte actie ‘Red de fagot’, die zondag 25 juni wordt afgesloten met een concert in de Holland Festival Proms in het Concertgebouw. Hiervoor meldden zich honderden (amateur)fagottisten aan. Actie geslaagd, dus.
Het grootste applaus na afloop van Tsjaikovski’s opera Pique Dame ging woensdag 15 juni naar het koor van de Nationale Opera en het Koninklijk Concertgebouworkest. En terecht: koorzangers en orkestmusici brachten de zeer gevarieerde partituur puntgaaf tot klinken, zonder ook maar één keer met elkaar uit de pas te raken. Dynamiek, ritmiek, frasering, inleving, alles stond als een huis. Een prestatie van formaat, die je maar zelden in de Stopera aantreft. De zangsolisten staken hierbij wat bleekjes af.
De Oostenrijkse politicus Jörg Haider bestempelde haar werk als Weltkatzenmusik. Toen zijn extreemrechtse Freiheitliche Partei Österreichs in 2000 toetrad tot de regering, leidde dit tot massaprotesten. Tijdens een zo’n bijeenkomst laakte Olga Neuwirth (Graz, 1968) onder de titel ‘Ich lass mich nicht wegjodeln’ diens anti-intellectuele en anti-culturele agenda. De rest is geschiedenis: Haider reed zich in 2008 te pletter, Neuwirth…
In zijn jeugd was Harrison Birtwistle (1934) een van de Angry Young Men van de Engelse muziek, inmiddels is hij in de adelstand verheven en gaat hij als ‘Sir Harry’ door het leven. Hij werd opgeleid als klarinettist en componist aan the Royal College of Music in Manchester, waar hij zich ergerde aan het behoudende klimaat. Samen met John Ogden,…
Voor Theatre of the World, zijn vijfde avondvullende opera, liet Louis Andriessen (1939) zich inspireren door de Jezuïtische wetenschapper Athanasius Kircher (1601-1680). Hij was de laatste renaissance-man, iemand die alles kon en alles wist. Kircher schreef boeken vol over de meest uiteenlopende onderwerpen, van de betekenis van hiëroglyfen tot vulkanologie en muziekinstrumenten aan toe. Hij ontwierp zelfs een kattenpiano, vanuit de gedachte dat elke kat op een andere toonhoogte gilt als je op zijn staart trapt. Na zijn dood raakte Kircher als charlatan in diskrediet.
Onbruikbaar voor de wetenschap vormt hij echter gefundenes Fressen voor een componist als Andriessen, die graag de grenzen opzoekt tussen realiteit en fictie. Zijn opera Writing to Vermeer (1999) is gebaseerd op fictieve brieven aan de Delftse schilder; Rosa, a Horse Drama (1994) gaat over de moord op een componist, die onderdeel zou vormen van een samenzwering tegen de muziek.
Had zij Marc geheten, dan gold Marie Jaëll (1846-1925) ongetwijfeld als een van de belangrijke Franse componisten van eind negentiende, begin twintigste eeuw. Maar ja, ze was nu een keer een vrouw – dus onbelangrijk. Tijdens haar leven geroemd door niemand minder dan Franz Liszt, werd ze na haar dood al snel vergeten. Hooguit leefde zij voort in de door…
Het Kröller-Müller Museum associeer je niet onmiddellijk met klassieke muziek. Toch bezocht ik zondagmiddag 29 mei een concert in dit in de Veluwse bossen gelegen instituut. Het werd georganiseerd door het Helene Kröller-Müller Fonds in samenwerking met 401 Nederlandse Opera’s. Deze organisatie streeft ernaar vergeten en nooit uitgevoerde opera’ uit Nederland en Vlaanderen (opnieuw) onder de aandacht te brengen. Voor deze gelegenheid werden aria’s en duetten uitgevoerd uit de periode dat Helene Kröller-Müller (1869-1939) de kunstverzameling aanlegde van het naar haar vernoemde museum.
Nederlandse muziek van eind negentiende, begin twintigste eeuw lijkt weer hot.
“Thea, ik móet het nummer van die concertorganisator hebben!”, klonk zijn gebiedende bariton in mijn oor. Bernard van Beurden (1933-2016) belde steevast vanuit Zuid-Frankrijk, waar hij woonde – in Amsterdam had hij een bescheiden pied-à-terre. Ik had hem als muziekjournalist vaker geïnterviewd en leek de aangewezen persoon hem aan informatie uit zijn verre vaderland te helpen. Vervolgens zaten we uren…
‘Zij is de belichaming van de ongelooflijke lichtheid van het bestaan, beweeglijk, alert en precies op de tel.’ Aldus een criticus over de Koreaans-Amerikaanse dirigent Han-Na Chang (Suwon, 1982), die na haar debuut in 2007 zo’n beetje alle belangrijke orkesten leidde. In 2014 gooide ze hoge ogen tijdens de vermaarde BBC Proms met haar frisse opvatting van de Vijfde Symfonie…
Voor een dramma giocoso viel er dinsdag 10 mei verdraaid weinig te lachen tijdens een uitvoering van Don Giovanni van De Nationale Opera. Deze van de Salzburger Festspiele overgenomen productie gaat gebukt onder een loodzware ernst, die nog versterkt wordt door de turbo-Mozart die dirigent Marc Albrecht ons met het Nederlands Philharmonisch Orkest voorschotelt. Ondanks zijn vaak straffe tempi ontbeert de…
Grootvader Louis Toebosch was een beroemde organist en componist. Diens dochter – haar tante – Moniek een minstens even bekende kunstenaar en performer; moeder blokfluitdocent, vader Mozart-gek: ‘Toen ik het huis uitging kon ik geen blokfluit of Mozart meer horen!’ Mayke Nas (Voorschoten, 1972) heeft het musiceren en componeren van geen vreemden. Ze vermijdt hierbij graag de gebaande paden en…
Alweer een poos geleden besprak ik met omroep MAX het idee om bij willekeurige bewoners in muziekwijken aan te bellen met de vraag wat ze van ‘hun’ componist vonden. Zouden zij spontaan losbarsten in een lofzang op pakweg Carolus Hacquart, Cornelis Schuyt of Henriëtte Bosmans? Helaas is dit ludieke plan nooit gerealiseerd, maar ziehier: een aantal musici sloeg de handen…
Afgelopen zondag 24 april overleed de klarinettist George Pieterson in zijn woning in Amsterdam, 74 jaar oud. ‘George was een iconische speler met een groot muzikaal hart’, zegt zijn vroegere student Frank van den Brink. ‘Hij ging er steevast vol in en welke opname je ook beluistert: zijn spel is altijd opmerkelijk. Je hoefde het niet per se met zijn…
Nog voor het welkomstapplaus zaterdag 23 april in het Zuiderstrandtheater is verstomd, begint pianist Manuel Sanguino aan de Partita BWV 826 van Bach. Kristalhelder klinken de parelende loopjes in zijn rechterhand, terwijl hij met zijn linkerhand al even soepel de contrapuntische tegenstemmen vormgeeft. Ook de snellere passages zijn prachtig gefraseerd en noot voor noot te onderscheiden. Sanguino is een van de…
Het indrukwekkendst is het moment waarop het orkest zwijgt en Romeo wanhopig de witte wand tracht te bestormen waarachter zijn liefje Julia is verdwenen. Keer op keer rent hij tegen de steile helling op, om telkens weer verslagen naar beneden te glijden. Zijn wilde sprongen en gedraaf doen zijn zwarte jaspanden hoog opfladderen, als was hij een aangeschoten vogel in…
‘Geen enkele barbaarse daad kan ooit de persvrijheid uitwissen’, twitterde de Franse president Hollande direct na de bloedige aanslag op de redactie van het satirisch weekblad Charlie Hebdo in januari 2015. De Duitse bondskanselier Angela Merkel liep zij aan zij met hem in een massademonstratie voor de vrijheid van meningsuiting. Maar dat was de realiteit van toen. Nu staat ze…
Vorig jaar won Julia Wolfe (1958) de Pulitzer Prize met haar oratorium Anthracite Fields. In dit aangrijpende stuk over de benarde arbeidsomstandigheden van mijnwerkers, haakt ze aan bij Amerikaanse folkmuziek. Ze componeerde het voor de mede door haar opgerichte Bang on a Can All-Stars, een New Yorks ensemble dat bekend werd met een opzwepende mix van rock, mimal music en…
Op zijn vijfde ging hij viool spelen, en al na een half jaar gaf hij zijn eerste optreden. Op zijn zeventiende won hij als jongste deelnemer ooit het prestigieuze Koningin Elisabeth Concours. In 2002 speelde de in 1971 in Novosibirsk geboren Vadim Repin op het huwelijksconcert van Willem-Alexander en Máxima, samen met het Koninklijk Concertgebouworkest. Drie jaar geleden startte Repin zijn eigen…
Op 4 maart 2016 verscheen haar debuut-cd Varmints, een mengeling van nieuw-klassiek, elektronica en avant-pop, waarna de Schots-Canadese Anna Meredith (1978) met lof werd overladen. ‘Een van de meest vernieuwende geesten in moderne Britse muziek’, schreef een criticus. ‘Levendig en caleidoscopisch’, schreef een ander. ‘Uitzonderlijke soundscapes van synthesizers, beats en andere dingen’ repte een derde. Een vierde had het gevoel…
Zodra de sopraan Miah Persson het podium betreedt, horen we een harde, elektronische krak. Breekt hier een tak, een van de lievelingsklanken van componist Michel van der Aa (Oss, 1970)? Of is het toch een steen die op een ander ketst? Keien spelen een grote rol in zijn nieuwste opera Blank Out; aan het slot verpletteren zij met donderend geraas…
Hoe ziet de toekomst van de opera eruit? De Nationale Opera probeert hierop een antwoord te formuleren in het Opera Forward Festival: new visions new voices, dat dit jaar voor het eerst wordt georganiseerd ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan. Het tiendaagse festival gaat 15 maart van start met de wereldpremière van Only the Sound Remains van Kaija Saariaho. Over…
Op een achterdoek met kalligrafisch gebladerte in alle denkbare tinten grijs vallen reusachtige, diepzwarte schaduwen. Regisseur Peter Sellars volgt tijdens een doorloop van ‘Feather Mantle’ bij De Nationale Opera aandachtig de bewegingen van de drie hoofdpersonen. Samen met ‘Always Strong’ vormt deze korte opera de double-bill Only the Sound Remains van Kaija Saariaho waarmee 15 maart het Opera Forward Festival…
Nederlands 
English (UK) 
Français
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.