The Netherlands has a new orchestra: the Netherlands Symphony Orchestra. At least, new in name. The Orchestra of the East does not seem to be waiting for possible forced mergers, and is already claiming its position as the national orchestra outside the Randstad by means of this striking name change that was made public today before the start of a concert with the Jussen brothers.
In het beleidsplan spreekt het in Enschede gehuisveste orkest al de ambitie uit om zo spoedig mogelijk uit te groeien tot het tweede orkest van Nederland, uiteraard achter het orkest dat door de internationale pers is uitgeroepen tot het beste orkest van de wereld: het Koninklijk Concertgebouworkest. En eerlijk is eerlijk: het orkest groeide onder leiding van Jaap van Zweden – inmiddels wereldwijd een veelgevraagd dirigent – uit tot een orkest van wereldformaat. Hoewel de start van de huidige chef Jan-Willem de Vriend niet geheel vlekkeloos verliep, is zijn positie inmiddels onomstreden: tegelijkertijd met de nieuwe naam werd ook bekend gemaakt dat zijn contract met drie jaar is verlengd.
De naamsverandering lijkt een briljante preemptive strike, gezien het huidige culture klimaat. Staatssecretaris Zijlstra wilde immers het aantal regionale orkesten halveren, maar alleen een concessie aan het CDA wist die voorlopig te voorkomen. Op financiële en kwalitatieve gronden lijkt een verdere fusering van orkesten echter onvermijdelijk. Met name het voormalige Orkest van het Oosten het Gelders Orkest werkten al veelvuldig samen voor het grote symfonische repertoire en voor megaproducties als Wagners Der Ring des Nibelungen. Dat het nieuwe Nederlands Symfonie Orkest als ondertitel het Orkest van het Oosten aanhoudt, is een duidelijke boodschap aan de concurrentie in het algemeen en het Gelders Orkest in het bijzonder: de speelruimte is beperkt, maar wij gaan niet weg.
Daarbij wordt het orkest ondersteund door nieuwe plannen van de provincie Overijssel, die de strijd met Gelderland ook lijkt aan te gaan door een eenmalige financiële injectie van acht tot tien miljoen in het nieuwe orkest, waarmee de 40% korting op de rijkssubsidie in elk geval voor de komende vier jaar teniet wordt gedaan. Daarover wordt volgende week gestemd. De bal ligt nu in Gelderland.
Wordt, uiteraard, vervolgd
English (UK) 
Nederlands 
Français 
Uiteraard heeft de heer Hilberdink gelijk met zijn constatering dat het lidwoord ‘The’ bij ‘Netherlands’ hoort, en dus ook bij onze Engelse naam ‘The Netherlands Symphony Orchestra’. Zo gebruiken we die naam ook, in lopende teksten. Alleen in het logo wordt ‘The’ weggelaten. En dat mag, bleek uit een onderzoekje op de Amerikaanse en Engelse markt.
De laatste zin in mijn vorige bericht moet zijn: “Overigens: het was (weer) een prachtig concert, gisteravond in Theater De Spiegel in Zwolle” en om van de nood (in dit geval te lezen als “noot”) een deugd te maken, kan bovenstaande opmerking tussen aanhalingstekens niet vaak genoeg worden herhaald, want Nederlands Symfonie Orkest is – met dirigent Jan Willem de Vriend – wat mij betreft inderdaad een tóporkest!
Sincerely,
Dr. Wim Hilberdink
Volgens mij kan de Engelse naam van het orkest taalkundig zo niet worden gebruikt: “Netherlands Symphony Orchestra”, omdat het adjectief “Netherlands” niet bestaat; dat moet “Dutch” zijn. Bij handhaving van “Netherlands” zou daar in elk geval het lidwoord “The” voor moeten staan en wordt het woord als zelfstandig naamwoord gebruikt. Echter: in dat geval zou de Nederlandse variant moeten luiden: Nederland Symfonie Orkest.
Ik ben van huis uit neerlandicus, maar heb (eerstegraads) docenten van de sectie Engels van mijn school geraadpleegd en zij delen deze zienswijze.
Overigens: het was (weer) práchtig concert, gisteravond in Theater De Spiegel in Zwolle!!!
Dr. Wim Hilberdink
Comments are closed.