‘Minder vooruitgang!’ roept het festival. DEAF vindt de toekomst dit keer een beetje eng.

We zijn allemaal een beetje bang de controle te verliezen. Dus zijn we huiverig om ‘Europa’ leuk te vinden, schrikken we ons rot van de ongekende wereldmachten die in onze mobiele communicatieapparaten schuilen en vinden we de ov-chipkaart een onding, terwijl we iedere dag weer worden gemotiveerd om nieuwer, beter, hoger, meer, te willen.

Angst voor de vooruitgangsval, heet dat. In goed Engels ‘The Progress Trap’. Voila de titel van het Dutch Electronic Arts Festival, dat woensdag 21 mei aftrapte in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam.

Het gaat er dus over dat al die vooruitgang ook verslavend kan zijn. Dat je je helemaal rond eet aan nieuwe gadgets, volzuigt met licht narcotische vergezichten, en dat je dan een lichte hoofdpijn op voelt komen en misselijk wordt. De kater. Onze tijdgeest.

Van hoofdpijn en misselijkheid was  in real life trouwens niets te merken, bij de openingsmanifestatie. Een heel Nieuwe Instituut vol nerds en hipsters (m/v) stortte zich tamelijk ongeremd op de hoofdtentoonstelling. In de betonnen expohal verdrongen ze zich rond de twee liefdevolle robothanden die willekeurige bezoekers betastten en was het bommetjevol in de kleine ruimte waar twee kleine kinderen Het Communistisch Manifest voorlazen aan hun oma die het allemaal nog had meegemaakt.

Piece de resistance waren de 3D-helmen die je op kon zetten, voor een levensechte Out-of-body- experience: achter jezelf aanlopen. Techniek die nog maar een paar jaar geleden uitsluitend mogelijk was met gigantische apparaten en computers.

Voor de tegenkanten waren er installaties van smeltende stadsgezichten en was er een fototentoonstelling over mensen die hun iPhone hadden weggegooid en daardoor veranderen in 19^eeeuwse landarbeiders. In een horrorkabinet was een hutje nagebouwd van een ‘prepper’, iemand die zich voorbereid op een leven nadat het Armageddon ons heeft verwoest. Er zat iemand in. Ik durfde niet naar binnen.

Zelf was ik vooral prettig verrast door het werk van Nam June Paik, dat je tegemoet straalt bij binnenkomst. Paik, een van de grondleggers van de moderne videokunst, fabriceerde twintig jaar geleden een werk dat hij ‘The Internet Dweller’ noemde. Het roept herinneringen op aan hoe ik zelf het internet bekeek, terwijl het via een telefoonlijn en een 9.6 K modem mijn wereld binnen piepte en kraakte.

Hoe anders is de toekomst toch altijd weer, wanneer je er zelf eenmaal in rondloopt.