De SER heeft vandaag bevestigd wat wij al voorspelden in 2012: de inkomenspositie van werkers in de kunsten is ernstig verzwakt. Tussen alle positieve berichten over stijgende inkomsten en bezoekcijfers door is dit een harde confrontatie met de werkelijkheid achter de cijfers. Vast personeel is in veel grotere mate dan in de rest van het bedrijfsleven vervangen door zzp’ers. En die moeten op hun beurt weer concurreren op een markt waar het werk steeds vaker wordt aangeboden als stageplaats voor studenten of andere vrijwilligers.
De reactie van minister Bussemaker op dit nieuws is tamelijk ontluisterend. Volgens de NOS heeft ze namelijk verklaard ‘dat het zorgelijk is als de problemen worden veroorzaakt door de bezuinigingen van de afgelopen jaren, maar dat er ook veel minder privaat geld is gevonden dan de bedoeling was’.
De vraag aan de minister zou dus kunnen luiden: waar zou het anders door veroorzaakt kunnen zijn? Welke andere reden zou er kunnen zijn dan een bezuiniging van opgeteld een half miljard euro op een toch al kwetsbare sector, en dat in een tijd waarin de economische crisis de geefbereidheid van bedrijven en particulieren tot een minimum heeft teruggebracht?
De minister heeft wel een oplossing: minder doen. Dat betekent dus: 31 procent minder doen, want dat is het gemiddelde percentage dat is bezuinigd. Theatergroepen moeten 31 procent minder voorstellingen maken en spelen, concertpodia 31 procent minder concerten aanbieden, musea 2 dagen meer per week dicht en muziekscholen – o, wacht, die zijn al opgeheven. Wanneer de kunstsector dat doet, is er volgens de minister meer geld te verdelen.
De vraag is dan natuurlijk waar dat geld vandaan komt: met minder werk te doen is er natuurlijk ook minder inkomen uit verkoop van kaartjes en andere spullen. Terwijl die eis van haar voorganger om meer inkomen te genereren nog steeds keihard op tafel ligt. De Bussemakeroplossing leidt dan natuurlijk tot nog minder voorstellingen en concerten, en nog minder open musea of muziekscholen – o, wacht.
Dit noemen we het streekbusprincipe: hoe je een onrendabele buslijn over de jaren steeds minder laat rijden, tot hij wordt opgeheven omdat iedereen langs de route inmiddels een auto heeft gekocht, en alleen een paar vrijwilligers nog zorgen voor die paar losers zonder rijbewijs.
Enfin. De echte oplossing heeft ze ook al, volgens de NOS: “De minister wil verder dat kunstopleidingen meer aandacht gaan geven aan ondernemerschap, zodat studenten weten waar ze aan beginnen als ze bijvoorbeeld als zelfstandig pianoleraar aan de slag willen.”
Kort gezegd: begin er überhaupt maar niet aan. Dat zal iedere slimme ondernemer zeggen. Zo bezuinig je uiteindelijk nog wel een miljardje meer op de kunsten.