‘Hebben jullie echt al drie uur naar gedichten zitten luisteren?’ Asaf Avidan had zoiets nog niet meegemaakt. De muzikale hoofdact van de 34ste Nacht van de Poëzie heeft weer een extra verhaal om mee te nemen op zijn tournee. In Nederland kun je een volle zaal stil krijgen door een gedicht voor te lezen. Dit jaar lukte dat zelfs nog beter dan vorig jaar. Zelfs bij de allerlaatste dichter, om kwart over drie ‘s nachts, was de Grote Zaal van TivoliVredenburg nog zeker voor de helft gevuld. Dat is weleens anders geweest.
LIVE op #Periscope: Op laatste restje van onze batterij nu hekkensluiter #nacht16 en over een jaar opening #nacht… https://t.co/NoOAronhCq
— Cultureel Persbureau (@cultuurpers) September 18, 2016
Het is natuurlijk ook uniek. Een tot de nok toe met dichtliefhebbers gevuld TivoliVredenburg. De organisatoren van de ‘Nacht’ zouden bijna vergeten hoe uniek dat is. 2000 mensen die tegelijk luisteren naar gedichten: bijna evenveel als de hele oplage van alle uitgegeven Nederlandse dichtwerken in het laatste jaar, misschien zelfs wel meer. Daarmee is meteen al aangetoond wat de ‘Nacht’, zoals de Nacht van de Poëzie voor vrienden heet, in de afgelopen 34 jaar voor elkaar gekregen heeft. Podiumpoëzie is niet langer het ondergeschoven kindje van de dichtkunst, wat het lange tijd wel was. Logisch natuurlijk. Poëzie werd eerder voorgedragen dan opgeschreven.
Ook 3000 jaar ná Homerus is het nog steeds minstens zo aangenaam om naar dichters te luisteren en te kijken, als om hun werk te lezen. Fijn dat ook de groten der dichterlijke aarde dat nu onderkennen. Het glorieuze, ‘katholieke’ lichtplan van de avond, de reden waarom de zaal vanaf acht uur al met een constante mist werd gevuld, zal er zeker aan bijgedragen hebben. Soms heb je gewoon geen decor nodig om indrukwekkend te zijn.
LIVE op #Periscope: Anne vechter noemt eisen opvolger #nacht16 https://t.co/04Dx2AeLvr
— Cultureel Persbureau (@cultuurpers) September 17, 2016
En veel groots was er dit jaar te zien. Grote statements, ook. Dichter des Vaderlands Anne Vegter was misschien wel de krachtigste op dat gebied. Na een uiterst hilarisch ‘programma van eisen’ voor haar opvolger, die in 2017 wordt aangesteld, ging ze de diepte in met een verontrustend gedicht over een Nederland waar de bevolking zelf op de vlucht moet en nergens welkom is. Met een dwingend ritme en oprecht geëmotioneerd had ze de volle zaal bij de keel. En dat terwijl daarvoor Astrid Roemer de mensen al had verontrust met haar meest recente, tamelijk paranoïde werk.
LIVE op #Periscope: Nu K Michel op #nacht16 https://t.co/7LJSDaNrVs
— Cultureel Persbureau (@cultuurpers) September 17, 2016
Betekenis en actualiteit was er ook al bij de voordracht door de voormalige Dichter des Vaderlands van België, Charles Ducal: ook hier aandacht voor vluchtelingen en de schaamteloze manier waarop onze beschaafde samenleving hen behandelt.
stop met graven als je in de put zit
k. michel#nacht16— Reinder Storm (@Reindst) September 17, 2016
De hele avond was een aaneenschakeling van kleine en grote hoogtepunten. Edward van de Vendel, Eva Gerlach: prachtig. De jonge Vlaming Mustafa Kör: een van de grote verrassingen van deze avond.
LIVE op #Periscope: Mustafa kör #nacht16 https://t.co/yLgXP7B0rp
— Cultureel Persbureau (@cultuurpers) September 17, 2016
En toen moest Hans Dorrestijn nog komen. Zijn dichterlijke reactie op de dood van Joost Zwagerman was keelsnoerend, zoals alleen iemand die zelf ooit op een gammel stoeltje heeft gestaan dat voor elkaar kan krijgen. Dichter des Doods F. Starik liet zich vervolgens weer van een uiterst vrolijke, grasgroene kant zien. Zelfs een van zijn indrukwekkendste ‘eenzame uitvaart’-gedichten kreeg van hem nog een grasgrap mee.
LIVE op #Periscope: F. Starik nu live. In rood pak. #nacht16 https://t.co/mSD7rDHn4I
— Cultureel Persbureau (@cultuurpers) September 17, 2016
Opvallend veel vrouwelijke dichters dus, deze editie, en vooral ook veel hele goede vrouwen. Anna Enquist veegde de vloer aan met Amsterdam, de stad die deze overtuigde Feyenoord-fan uit masochisme tot stadsdichter had gekroond. De Zuid-Afrikaanse Marlene van Niekerk deed iets prachtigs met klank wat alleen in Zuid-Afrika kan, en de zaal om meer deed roepen.
#nacht16 het zijn de grand old ladies die t doen vanavond:Eva Gerlach, Joke van Leeuwen en Marlene Niekerk grote klasse!
— jacqueline hulst (@jacquelinewmh) September 17, 2016
Tjitske Jansen heeft met haar onnavolgbare tempo inmiddels sterrenstatus en de zorgvuldig androgyn aangeklede Marieke Rijneveld is een snel opkomend podiumwondertje.
LIVE op #Periscope: Voor wie opgebleven is. Marieke Rijneveld op #nacht16 https://t.co/paTmKegKjD
— Cultureel Persbureau (@cultuurpers) September 18, 2016
Grote verrassing was Roos Rebergen, die in haar optreden eindelijk wist af te rekenen met haar reputatie van die beschermde, eeuwig kind gebleven millennial met dat schattige accent. Haar vertrek naar Antwerpen heeft haar goed gedaan: hier stond een stevige dichteres met een eigen geluid. Jammer dat de liefde haar volgend jaar naar Kentucky voert: we gaan haar echt missen. En wat moet ze in godesnaam tussen de Rednecks in het land van Trump?! Iemand backstage fluisterde dat Amerika juist op iemand als Rebergen zat te wachten.
LIVE op #Periscope: Roos rebergen draagt voor uit volwassen dichtwerk. #nacht16 https://t.co/h1NQ9xxo7z
— Cultureel Persbureau (@cultuurpers) September 17, 2016
We gaan het zien. Op een podium, ergens overzee.
English (UK) 
Nederlands 
Français 
