Zelfs in het buitenland valt het op dat werk van Jiří Kylián niet bij NDT te zien is. Ook al verstrijkt het zogenaamde embargo en is dit zijn jubileumjaar.
Drie jaar geen Kylián voorbij
De Financial Times repte er van. Laura Cappelle beschrijft een fraaie voorstelling van Nederlands Dans Theater in Parijs en sluit af dat Kyliáns werk niet tussen de mottenballen hoort. Ze doelt op de periode dat Jiří besloot dat het beter was dat NDT op eigen benen kwam te staan. Zonder zijn werk.
Die periode zou drie jaar duren en loopt nu in juli af. Er zijn echter geen aanstalten gemaakt Kylián weer op het repertoire te zetten. En intussen is NDT toch flink op eigen benen komen te staan. Met gezichtsbepalend werk van onder andere Lightfoot & Léon, Crystal Pite, Marco Goecke en Franck Chartier.
Tijd om de plannen opnieuw te bekijken zou je denken. Vooral dit jaar.
Jiří is 70
Want 2017, het jaar dat het embargo afloopt, is een jubileumjaar voor Jiří. De meester is 70. Daarom is het programma Celebrating Kylián ontworpen. Met onder andere avondvullende Kylián-voorstellingen bij Korzo en Introdans en in het buitenland vieren Ballet de l’Opéra de Lyon en het Royal Danish Ballet zijn verjaardag. Om het compleet te maken komen in het najaar twee topgezelschappen naar Nederland om in het Zuiderstrandtheater in Den Haag hele Kylián-avonden te dansen. Dat zijn Les Ballets de Monte Carlo en het Norwegian National Ballet.
Maar niets bij NDT.
Hoewel, ‘niets’. In september komt het nieuwe programma Side A: Split into One van NDT 1 uit in het Zuiderstrandtheater. NDT cureert daarbij een fototentoonstelling over werk van Jiří. Met kostuums én een verrassing. Het gezelschap vult de lang bestaande plannen voor het jubileum zo met archieffoto’s in.
Sans rancune
Gelukkig is er geen sprake van negatieve gevoelens tussen Jiří en NDT. Het is gewoon een hele opgave om werk van Kylián weer op te voeren nadat het drie jaar van het repertoire is geweest. En er is een nieuwe generatie dansers. Een praktische keuze dus.
Wacht even.
De beste dansers ter wereld die strijden voor een felbegeerde plek bij een van de meest bewonderde gezelschappen kunnen geen werk van Kylián dansen? Zelfs niet wanneer werk van Lightfoot & Léon, dat ze wel dansen, zo sterk door hem beïnvloed is?
De toekomst van Kylián bij NDT
Er is geen voornemen werk in de toekomst weer op het repertoire te nemen. Zelfs de komst van het reusachtige, nieuwe Onderwijs- en Cultuurcentrum (de bouw is onlangs eindelijk gestart) heeft daar geen invloed op. Sterker nog, het gaat gewoon gebeuren dat grote buitenlandse gezelschappen daar met een avondvullend Kylián-programma komen optreden. In het huis van NDT.
Trek je de lijn dramatisch door dat een tijdlang geen balletten van Kylián opvoeren leidt tot het niet meer kunnen dansen ervan, zie je Kyliáns werk nooit meer bij NDT. Als zelfs een jubileumjaar daaraan niets verandert, wordt het wachten op een belangrijk persoon bij NDT die werk van Kylián weer een must vindt.
Kylián elders in Nederland
Gelukkig blijft Introdans de waarde van het werk van Jiří Kylián wel inzien. Vorige week ging de avondvullende voorstelling Celebrating Kylián er in première. Vergezeld van de bijzondere fototentoonstelling Free Fall van Jiří zelf (lees een interview met Jiří over de tentoonstelling hier).
In de ban van Kylián
Ook op andere manieren blijft de invloed van Jiří Kylián in het Nederlandse danslandschap van kracht. Zo stelt de Kylián Foundation twee stipendia beschikbaar aan de Codarts dansopleiding in Rotterdam en steunt het het programma Good Old Times, voor oudere niet-professionele dansers. En er is de Kylián-ring: een prijs voor een inspirator en vernieuwer binnen de danswereld.
Op zijn plaats
Voor het danspubliek in Nederland zou het echter mooi zijn als het Nederlands Dans Theater net een tandje bijzet. Dat het iets harder doorbijt in het razendknappe werk van het Tjechisch genie en het werk als geen ander weer weet uit te voeren. Een eigen koers zij het fenomenale gezelschap natuurlijk gegund. Een waardering voor de eigen kroonjuwelen en hun maker ook.
Overzicht vieringsjaar
Maart 2017 – Last Touch First, Birth-Day en de wereldpremière van Kyliáns nieuwe film Scalamare (in Korzo)
Mei 2017 – East Shadow en de fototentoonstelling Free Fall (in Korzo)
Juni 2017 – Koninklijk Conservatorium en Codarts presenteren een Kylián avond in Korzo en Introdans presenteert een Kylián avond en Free Fall
September 2017 – NDT presenteert een foto-expositie rondom Kyliáns werk
Oktober 2017 – Les Ballets de Monte Carlo presenteert Bella Figura, Gods and Dogs, Chapeau
November 2017 – Norwegian National Ballet: Sweet Dreams, Petite Mort, Sarabande, Falling Angels, No More Play, Sechs Tänze (Black & White Program)
Update 28 juni
Reactie van Paul Lightfoot, artistiek directeur NDT, op dit artikel:
‘Anything NDT might do with Jiří Kylián or with his existing work should do justice to what he has done and meant for the development of the company. Jiří is such an enormous part of the history and heritage of the company that what we do with him and/or his work in the future, should be a reflection of that.
It should also be something that strengthens the artistic course of NDT. Jiří himself has stated that he is proud of how the company has developed since his absence and of how it is doing presently continuing in its creativity.
To show our respect and appreciation for Jiří as an artist and as a former artistic director of NDT, especially one that played such an important role in the history of the company, NDT is indeed part of the Celebrating Kylián Festival in the Fall with an exhibition in the Zuiderstrandtheater.’
— Paul Lightfoot
English (UK) 
Nederlands 
Français 
