Skip to content

Baudet wil de wedergeboorte van een beschaving. Het is even de vraag welke. (Maar eigenlijk weten we dat al)

You already read here free messages. So join Culture Press now. We have more than 400 loyal members. People involved in the arts, working in it, setting policy. People who value an independent view of arts journalism. Just like you.

Join NOW To keep Culture Press going!

Het ontbrak nog net aan de zware muziek en gothische stormbeelden in de Game of Thrones trailer waarvan Thierry Baudet in de nacht van woensdag 20 op donderdag 21 maart 2019 de tekst uitsprak.

‘En zo staan we hier, te elfder ure, tussen de brokstukken van wat ooit de grootste en mooiste beschaving was die de wereld heeft gekend. Een beschaving die alle uithoeken van de wereld bestreek. En die de mooiste architectuur, de mooiste muziek en de mooiste schilderkunst heeft voortgebracht die ooit onder de sterrenhemel heeft bestaan.’

De leider van de winnaar van de provinciale staten stond, terwijl hij deze ‘brokstukken’ beschreef, in de foyer van hotel- en theatercomplex Figi in Zeist. het zal je als hotelmanager maar gezegd worden. Maar hij had zowaar een punt te pakken. Figi, dat was jarenlang een kwijnend stuk vergane artdeco-glorie in een rijke buurgemeente van de bloeiende stad Utrecht. Sinds kort is Figi echter gerenoveerd, architectonisch bij de tijd gebracht en programmeert het theater verrassend veel modern en gesubsidieerd theater: Orkater, Conny Jansen Danst. En Maarten van Rossem. 

Welke beschaving?

Wat fascineert, is de beschaving waar de visionaire politicus het over heeft. Voorzover bekend is er namelijk geen beschaving geweest die alle uithoeken van de wereld bestreek. Het Helleense rijk schopte het onder Alexander de Grote net tot aan de Indus, maar stelde weinig voor in het huidige Europa. De Romeinen zaten dan weer vooral ín Europa, maar haalden nooit de overkant van de Rijn. En daar staat Baudet nu. Tussen de brokstukken.

Hij moet dus wel doelen op de Germanen, die inderdaad in de omgeving van Zeist Romeinen hebben weggepest. Hun architectuur? Iets met hunebedden, klokbekers en veenlijken. Een wereldrijk? Nou nee. 

‘Boreale wereld’

‘Maar net als al die andere landen in onze boreale wereld worden we kapot gemaakt door de mensen die ons juist zouden moeten beschermen. We worden ondermijnd door onze universiteiten, onze journalisten, door de mensen die onze kunstsubsidies ontvangen en die onze gebouwen ontwerpen.’

Hier doet onze Leidse oud-student een uitspraak die niet heel erg Thorbeckiaans is. Allereerst weten we nu zeker welke beschaving hij bedoelt. Niet de mediterrane beschavingen van de Grieken en Romeinen, maar de ‘noordelijke’. Daarnaar verwijst het dogwhistle-woord ‘Boreaal’, dat Baudet voor de gelegenheid heeft overgenomen van de ruimdenkend Franse politicus Jean Marie Le Pen.

Hij stelt vervolgens dat journalisten, universiteiten en mensen die kunstsubsidies ontvangen de Nederlanders eigenlijk zouden moeten beschermen. Dat is toch best opmerkelijk. Journalisten zijn er om te zoeken naar ‘de ware toedracht’, universiteiten zijn plekken waar naar ‘vergroting en verdieping van kennis’ wordt gezocht, en de mensen die kunstsubsidie ontvangen zorgen ervoor dat Zeist een plek als Figi kan onderhouden. Dat al deze plekken en beroepen er zijn om wie of wat dan ook te beschermen, is een novum.

Geloof

‘Men gelooft niet meer in Nederland, dat is zeker. Niet meer in de westerse beschaving ook. Niet meer in onze taal, die inmiddels is afgeschaft op onze universiteiten. Men gelooft niet meer in onze kunsten, in ons verleden. Men gelooft niet meer in onze feestdagen, onze helden, de traditionele stedenbouw.’

Wie de ‘men’ is die Baudet hier bedoelt, is een beetje onduidelijk, maar kennelijk zit iedereen die momenteel een functie heeft in journalistiek, wetenschap of kunst daar wel bij. En natuurlijk is het best jammer dat de VU de studie Nederlandse Taal en Letterkunde heeft gestopt, maar er zijn nog vakgroepen genoeg in de rest van het land. Dat onderwijs er tegenwoordig vooral in het Engels wordt gegeven, is om onze studenten meer kans te geven op de internationale arbeidsmarkt, waar Nederlands al een tijdje niet meer de voertaal is. Studenten vragen daar zelf om.

Hegel

‘Op deze dag is de uil van Minerva dan toch opgestegen.’ Fijn dat Baudet hier de Duitse filosoof Hegel citeert, al is niet helemaal duidelijk wat die hier precies doet. Hegeliaanse filosofie is namelijk buitengewoon links en revolutionair. Maar dan legt hij het uit, met een citaat van de vorig jaar overleden dichter Menno Wigman: ‘De zon was mij nooit opgevallen, als hij niet steeds was ondergegaan, schreef Menno Wigman‘.

Volgens al zijn vrienden zou Menno Wigman ernstig bezwaar hebben gemaakt tegen een intellectueel grootlicht als Thierry Baudet, maar de dode dichter is helaas niet meer in staat verhaal te halen.

Straatbeeld

‘Als dit alles niet was gebeurd, deze ongecontroleerde immigratie die ons straatbeeld zo vertekent, al die linkse indoctrinatie in het onderwijs, al die lelijke architectuur… was ik nooit de politiek ingegaan. Maar wij zijn naar het front geroepen, omdat het moet.’

Hier stelt de voorman van Forum voor Democratie dat immigratie ‘ons straatbeeld vertekent’. Hij heeft het hierbij dus over iets uiterlijks, en omdat immigratie gaat over mensen, en niet over dingen, stelt hij hier dus dat nieuwe mensen door hun komst met hun uiterlijk ons straatbeeld vertekenen. Lees dat nog eens goed.

Had hij het over lelijke architectuur gehad, was er weinig aan de hand geweest, smaken verschillen. Nu hij het over het uiterlijk van mensen heeft gaat het niet meer over smaak maar over iets anders. Daar staat, meen ik, iets over in onze grondwet.

Hoogtepunt

Vervolgens nadert de speech – en de spreker, wiens geslacht nu bijna zichtbaar tegen de katheder bonkt – zijn hoogtepunt: Wij zijn het product van 300.000 jaar evolutie. Wij hebben ijstijden overleefd, we hebben mammoeten gevloerd. Wij zijn dragers, erfgenamen van de grootste beschaving die ooit heeft bestaan. Wij dragen een unieke kracht en enkele tientallen jaren van linkse indoctrinatie door het onderwijs en de media kunnen dat nooit begraven. Iets wat in ons zit kan nooit worden afgepakt.’

Weer kan de vraag van die ‘grootste beschaving’ waarvan ‘wij’ erfgenamen zijn, niet beantwoord worden met Grieken of Romeinen, maar bij mensen die in onze streken op mammoeten hebben gejaagd. Zoals Frank Westerman zegt, die elders op deze site al wordt geciteerd: dat waren mensen die op de bodem van de huidige Noordzee op dwergpony’s jaagden voordat klimaatverandering de zeespiegel liet stijgen tot het huidige niveau (and counting): Homo Sapiens, gemengd met Neanderthalers. Voorlopers van de inheemse bevolking die zich later in de omgeving van Zeist vestigde om daar de Romeinen aan de overkant van de Rijn te pesten.

Tientallen jaren

Dan wordt het een beetje lastig om te duiden. De neergang waar Baudet zo bang voor is, is ‘slechts enkele tientallen jaren’ aan de gang. Hij noemt niet hoeveel tientallen. Zijn dat er 2, 3, of 4? Volgens alle Baudettiaanse maatstaven waren de linksmensen toen al aan de macht in kunst, architectuur en wetenschap. Meer, dan? 8 tientallen? Wat was er toen ook alweer ‘erfgenaam van de grootste beschaving die ooit heeft bestaan’? Niet iets Grieks of Romeins. Er was maar één rijk dat zich zo noemde, maar het is natuurlijk onvoorstelbaar dat Baudet zich dáárvan erfgenaam wil noemen

Gelukkig streven de stemmers op Baudets Forum voor Democratie niet naar een herstel of wedergeboorte van de dictatuur van het blanke, ‘boreale’ soort mensen. Hij wil immers graag samenwerken, zo besluit hij: ‘Wij zijn het vlaggenschip van de renaissancevloot, en andere schepen kunnen zich bij ons voegen.’

Good to know Good to know
De hele toespraak is here te bekijken.

Wijbrand Schaap

Cultural journalist since 1996. Worked as theatre critic, columnist and reporter for Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool and regional newspapers through Associated Press Services. Interviews for TheaterMaker, Theatererkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcast maker, likes to experiment with new media. Culture Press is called the brainchild I gave birth to in 2009. Life partner of Suzanne Brink roommate of Edje, Fonzie and Rufus. Search and find me on Mastodon.View Author posts

Small Membership
175 / 12 Months
Especially for organisations with a turnover or grant of less than 250,000 per year.
No annoying banners
A premium newsletter
5 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Cultural Membership
360 / Year
For cultural organisations
No annoying banners
A premium newsletter
10 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Participate
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Collaboration
Private Membership
50 / Year
For natural persons and self-employed persons.
No annoying banners
A premium newsletter
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Own mastodon account on our instance
en_GBEnglish (UK)