Er zitten geweldige skateboardscènes in het Griekse Jeunesse gaspillée waarmee het Rotterdams Filmfestival vanavond zijn 40ste editie opende. Lyrisch, maar wel met die stevige dosis rauwe nervositeit die past bij deze poging het levensgevoel van een stad of misschien wel een heel land in crisis te pakken.
Jeunesse gaspillée, geselecteerd voor de Tiger Competitie voor beginnende cineasten, is het ogenschijnlijk uit de losse pols gedraaid debuut van Argyris Papadimitropoulos en Jan Vogel. Ze lieten zich inspireren door de situatie in de Griekse hoofdstad aan de vooravond van de rellen die daar in december 2008 uitbraken.
Die crisissituatie zelf komt overigens nauwelijk echt ter sprake. Alles draait om het onderhuidse gevoel, een onbestemde spanning die eigenlijk het belangrijkste element is van de twee door elkaar geweven verhalen. Een paar dagen uit het leven van een balorige tiener en een gefrustreerde politieagent. Een rusteloze film die puur drijft op sfeer en gevoel. Het gevoel dat je niet weet wat je morgen moet doen en dus maar het liefst feestend de nacht in gaat. Of het gevoel gevangen te zitten in een doodlopende steeg. Een impressie in contrapunt, wachtend op ontlading.
Het is een kleine film volgens een karakteristieke beginnersformule en met een ontknoping die ook geen al te grote verrassing is, maar wat Papadimitropoulos en Vogel verder laten zien maakt genoeg indruk. Een Tiger met passie en een typische Rotterdam-film is het zeker.
Naast deze opening voor genodigden was er Essential Killing van de Poolse veteraan Jerzy Skolimowski als openingsfilm voor het overige publiek. De Amerikaanse acteur Vincent Gallo kreeg in Venetië al een prijs voor zijn zwijgende vertolking van een Afghaan die door Amerikaanse soldaten wordt ingerekend, om vervolgens per ongeluk te ontsnappen waarna een ijzingwekkende klopjacht door een winters landschap begint. Prachtig om te zien hoe Skolimowski, die vooral in de jaren zeventig en tachtig van zich liet horen, deze tegendraadse en vaak verbluffend gefotografeerde actiefilm geleidelijk laat veranderen in iets heel anders.
Nog voordat het festival goed en wel van start was gegaan waren er al meer dan honderdduizend kaartjes verkocht, ongeveer een derde van het beschikbare volume. En omdat ’40’ in Romeinse cijfers ‘XL’ is pakt dit grootste Nederlandse filmevenement extra groot uit, met 40 extra locaties – van galeries tot en met het Oogziekenhuis – waar ook iets te zien of te beleven valt. Het als vanouds breed uitwaaierende filmfeest duurt tot en met 6 februari.