L'échevin de Rotterdam choque le secteur culturel par son manque total de connaissances.

'Et pourquoi toutes ces institutions artistiques doivent-elles ouvrir le lundi, le mardi, le mercredi et même le jeudi ? Je n'y comprends rien. Je suis bien trop occupé à travailler ces jours-là.' Une simple question posée lors du débat sur le Paradis, het jaarlijkse afsluitertje van de Uitmarkt à Amsterdam. En normaalgesproken kun je dit soort vragen na een paar glazen bier wel verwachten uit het publiek, maar deze vraag kwam dus van de Wethouder Cultuur van Rotterdam, een stad met toch al gauw een paar honderdduizend inwoners.

Deze nieuwe VVD-coryfee, die in haar gemeentelijke videovoorstelrondje het woord ‘leuk’ enige malen in verband brengt met ‘kunstencultuur’ schokte de aanwezigen met haar totale gebrek aan kennis van de sector, en haar volmondig uitgesproken bereidheid om verder te bezuinigen dan die watjes in La Haye. Logisch, want in deze donkere tijden zijn leuke dingen pas fait en kunstencultuur is vooral leuk, dus moet het minder. Vooral doordeweeks.

Zelfs Bart de Liefde, die als woordvoorder sport en voetbalwet van de VVD in de Chambre basse de kunst er ook bij hobbiet, leek even te schrikken van zoveel doortastende lompheid. Die had hij zelf immers wel afgeleerd nadat hij tegen een journalist had verklaard dat hij de Raad voor Cultuur uit dat dure Haagse pand wilde schoppen. Tijdens het debat refereerde hij er nog aan, zonder de woorden overigens terug te nemen. Net als dat hij weer eens herhaalde dat hij ook niet verwachtte dat de kunstwereld de 200 miljoen bezuinigingen zou overleven. En dat de BTW-maatregel slecht was, maar afgedwongen in de coalitiebesprekingen en daardoor onbespreekbaar.

Als het Paradisodebat, inmiddels uitgegroeid tot het jaarlijkse klaagrondje van de cultuursector, één ding duidelijk heeft gemaakt, is het dat de VVD onder Rutte totaal, maar dan ook totaal veranderd is: geen interesse meer tonen in feiten en cijfers, en prat gaan op zo min mogelijk dossierkennis.

Die kennis was er wel bij de D’66 cultuurwethouder van Eindhoven (geen aandelen). Van haar kwam de enige interessante suggestie van de middag: om het gemeentelijke cultuurbeleid te betalen zou men kunnen besluiten om dat, samen met de groenvoorziening, volledig te laten financieren door de OZB, de lokale belasting op huizen. Een logische keuze, want eerder die middag had Gerard Marlet van Atlas voor Gemeenten nog aangetoond dat de woningprijzen in een stad met een gezond cultureel aanbod vele procenten boven het gemiddelde niveau liggen. Een stad als Utrecht is in zijn geheel zo met cultuur een miljard meer waard dan zonder.

Dat bedrag van 1 miljard klonk vaker tijdens het debat. Als grote nieuwsmaker was net als in voorgaande jaren Bureau Berenschot ingevlogen. Op basis van bestaand onderzoek van collegabureau’s en eigen dossierwerk was men daar tot de conclusie gekomen dat de kunstsector in 2013, wanneer de bezuinigingen een feit worden, een kwart minder inkomsten heeft dan dit jaar. En dat betekent dus dat de boel inkomenstechnisch terug gaat van 5,25 miljard naar een dikke vier miljard euro. Voorwaar geen kattenpis. Belangrijkste reden is dat de bezuinigingen onvermijdelijk leiden tot minder aanbod, en minder aanbod kan dus minder worden verkocht en dus zijn er minder inkomsten. Een van de economische wetten die Mark Rutte nog eens moet gaan uitleggen aan het gansje dat in Rotterdam de culturele lakens uitdeelt.

Over uitleggen gesproken. Het grootste pijnpunt van de dag kwam  al bij de opening van het debat boven tafel. In een speech waarin hij nogal banaal reclame maakte voor het Utrechtse festival De Vrede van Utrecht stelde de Utrechtse burgemeester Aleid Wolfsen dat de kunstwereld maar eens beter moest gaan uitleggen hoe belangrijk ze was voor economie en samenleving.

Vroeger was die uitleg niet nodig, en was het al helemaal niet aan de kunstenaar om uit te leggen waarom hij er was. De Brabantse commissaris van de koningin legde als afsluiter van het debat de vinger op de zere plek: “we zijn cultuur als een sector gaan zien, maar het is wat wij ademen en zijn.”

Behalve in Rotterdam, dan.

Le rapport Berenschot

Cliquer pour accéder à paradisodebat2011-presentatieberenschot-28aug2011.pdf

Atlas des municipalités

Cliquer pour accéder à Kassa_of_-Kaalslag.pdf