Pas d'art sans sacrifice ! @TFBoulevard montre les 2 visages du théâtre pour la jeunesse.

L'année dernière, le festival de théâtre Boulevard a organisé un concours donnant aux jeunes créateurs la possibilité de créer un spectacle. Exigences : le public cible (les jeunes âgés de six ans et plus), la durée de la représentation (environ 20 minutes) et le thème (Vincent Van Gogh). Ce week-end, les deux premiers gagnants ont pu être vus, le week-end prochain, les deux autres. Les premières représentations ont surtout montré les deux visages du théâtre pour la jeunesse.

Dag Van Gogh van Poppentheater Irene Laros is liefdevol en subtiel gemaakt met mooie effecten en vernuftige poppen van karton. Het publiek wordt voorzichtig meegenomen in een dag als alle andere, maar dan door de ogen van Vincent van Gogh. Projecties van beroemde schilderijen, waaronder de befaamde slaapkamer, komen tot leven, er klinkt vogelgezang en we voelen een briesje. Een skelet als model en broer Theo die een brief herleest zijn vanzelfsprekend present. Maar het beklijft niet.

Het resulteert in veilig zondagmiddagjeugdtheater, wars van avontuur. Stemmetjes en flauwe woordgrappen van het skelet zijn dan de doodsteek. Geen zonnebloem kan het dan nog spannend maken, niet voor kinderen, niet voor hun ouders.

Maar dan Verfie van DefDef. Maniakaal. Gedreven. Gevaarlijk. Verleidelijk. Ja, hier ook de zonnebloemen, meerdere zelfs. Bedoeld voor een machine met maar één doel: unieke kunst en de uitvinder rijk en beroemd maken. Duivelskunstenaar Jelle de Wit bespeelt het publiek en zet iedereen op het verkeerde been. Hier geen stemmetjes, maar stemverheffingen, woede-uitbarstingen, schaterlachen. En dan aan een enkel kind vragen: “Waar lach je nou om?”, waarna een tirade volgt.

Ouders denken: kaffert hij nu gewoon dat kind op de eerste rij uit? Is het nu echt nodig dat hij niet alleen voor zijn machine kinderarbeid nodig heeft, maar daar meteen Primark en Nike bijhaalt? Jawel, en we krijgen het uurloon van de kinderen er ook nog bij. En meteen de twist: “Want daar houden ze van, kinderen, werken. Zestien uur per dag.”

Moeten we lachen of huilen?

Maar geen tijd om daarover na te denken, want we zien ‘geen gewoon theater waarin we urenlang naar een dramatische climax toewerken terwijl het publiek zich verveelt’, maar locatietheater in sneltreinvaart. Dus hup! Een kind uit het publiek in de helse machine, samen met zonnebloemen als inspiratie. Aan het werk! Sterker: op de kist springen, keihard stampen en “Arbeiten!” schreeuwen. Et voila, daar rolt een wereldberoemd schilderij van de band.

Natuurlijk ontsnapt het kind even later, helaas met een oor minder (geen kunst zonder offers), en wordt de gekwelde kunstenaar zelf door de machine opgeslokt. Als laatste daad spuugt het apparaat nog een zelfportret van Van Gogh uit, de ultieme ‘verfie’.

De voorstelling is slim, spannend, komisch en uiterst inventief, ook daar waar je het niet verwacht. Want dat die machine hol van binnen is, duh, hoe kun je er anders een kind en – zo blijkt later – een technicus in verstoppen? Na afloop legt die technicus me uit dat de hele machine zo is geconstrueerd dat een muziekdoosje dat normaal amper hoorbaar is eenmaal op de machine in de hele Statenzaal luid en duidelijk klinkt, ‘als de klankkast van een gitaar'.

Verfie zit vol met dergelijke vondsten en dubbele bodems. Getuige de reacties van met name de kinderen na afloop is duidelijk dat daar de toekomst van het jeugdtheater ligt.

Gezien op Theaterfestival Boulevard