‘KUT TONEEL’ is met een spuitbus over het affiche van BOT heen gespoten. Een ander exemplaar is voorzien van penissen en een clownsneus. Wekt de nieuwe voorstelling van Firma MES zoveel agressie op? In elk geval belooft het jonge Haagse theatergezelschap ons een stuk over ‘onaardige mensen’. Maar dat komt niet helemaal uit.
Op de vlakke vloer van Theater aan het Spui deinen drie lichamen op en neer, gehuld in beige stretchpakjes en met gelijke pruiken op het hoofd. Om hen heen vreemde groeisels. Een bos, een aquarium? De drie acteurs, die gewoon zichzelf spelen, raken met elkaar aan de praat. Daan van Dijsseldonk vertelt over een botsing met een meisje in de trein en hoe een heel onaardige kale man zich daarmee bemoeide. En dan is het hek van de dam, want medespeelster Lindertje Mans verklaart dat Daan eigenlijk zelf heel onaardig was. Daan vindt van niet, en Roos Eijmers komt er als rijdende rechter (op een segway zonder stuur) aan te pas om een oordeel te vellen.
Comique et philosophique
Maar dan wordt het moeilijk. Want wanneer is iemand eigenlijk onaardig? Of aardig? Is iets, wat niet speciaal aardig is, per definitie onaardig? Kan iemand aardig zijn en toch iets onaardigs doen? Terwijl de rechtszaak loopt ontspint zich een verrukkelijke wervelwind van licht-filosofische discussies en komische scènes. Firma MES neemt het publiek mee langs snoepverslaafde echtparen, altruïstische amoebes, schuldbewuste conductrices, depressieve wetenschappers en Peter Jan Rens. Prachtig is het wanneer Eijmers en Van Dijsseldonk de scène in de trein nog eens naspelen, maar dan vanuit het perspectief van de kale hork. Als die nu eens alleen maar verdrietig is over de normvervaging in de maatschappij en eindelijk de moed heeft gevat er iets van te zeggen? Een enkele scène komt een beetje uit de lucht vallen, zonder dat dat overigens echt stoort. Gaandeweg wordt ook de betekenis van het decor en de deinende lichamen duidelijk, maar die geef ik hier niet weg.
Net als in eerdere voorstellingen als TROEP laveert Firma MES tussen spel en debat, waarbij ze het publiek toespreken zonder dat je op de eerste rij bang hoeft te worden. In de ontknoping verlaten de acteurs het verhaal om te redetwisten over de vraag wat voor einde het publiek nu eigenlijk wil dan wel verdiend heeft – Brechtiaanse vervreemding.
Mimiques
Met hun heerlijke mimiek en de onconventionele invallen van tekstschrijver Daan Windhorst hebben Mans, Eijmers en Van Dijsseldonk zowel de lachers als de denkers op hun hand en dat is knap. Ondanks het predikaat ‘jong gezelschap’ treffen we op de website van alle betrokkenen al indrukwekkende curricula. Alledrie de acteurs en ook regisseur Thomas Schoots komen van de Toneelacademie Maastricht en speelden bij onder andere Toneelgroep Amsterdam, het Nationale Toneel, Oostpool, Orkater en NTGent. Firma MES heeft echter een eigen signatuur dat maakt dat je met een brede lach de zaal uitkomt – en je stiekem toch afvraagt: hoe aardig ben ik zelf eigenlijk?
Gezien: 11 december, Theater aan het Spui, Den Haag
Tournee tot en met 1 april 2016
www.firmames.nl/projecten/bot