‘Ik ben in het begin wel geschrokken van het feit dat ik zo laconiek was onder de lockdown. Ik dacht: interesseert het me dan niet genoeg, dat er zo lichtzinnig overheen stap? Ik begrijp ook goed dat mensen heel veel verdriet hebben dat het allemaal niet doorgaat, maar kennelijk ben ik daar iets fatalistischer in.’
Greg Nottrot, theatermaker en raadselbouwer, valt, twee maanden na de sluiting van alle theaters vanwege de Coronapandemie, niet te betrappen op lethargie. Sterker nog: hij bruist van de ideeën. De voorman van het Nieuw Utrechts Toneel wil niet afwachten tot een mogelijke versoepeling van de lockdown. Luister hier naar het gesprek:
Cuisiner soi-même
‘Eerlijk gezegd: ik ga wel aan van die beperkingen. Ik word er enthousiast van omdat het altijd leidt tot nieuwe vormen. Het stuk dat voor de festivals gepland stond, ‘Graven’, kan niet op de oude manier doorgaan. Daarom gaan we een maand in de aanloop tot de ‘voorstelling’ het publiek laten delen in het verhaal. Als je je opgeeft krijg je elke dag iets toegestuurd om mee te doen aan de speurtocht waar de voorstelling over gaat. Dat zijn aanwijzingen en hints, maar er zullen ook een aantal recepten tussen zitten: “Kook dit” of “Post dit, want dan snap je beter waar het verhaal straks over gaat”.’
Greg gaat nog even door: ‘Er is ook een mogelijkheid om straks mee te eten. We werken samen met buurtrestaurant Venster, en dat organiseert nu al ‘zoom-diners’. Dan haal je bij hun je tasje op, met gerechten die al superlekker zijn klaargemaakt, en eigenlijk alleen nog maar een kwartiertje in de oven hoeven. Het begint dan met een online ontmoeting met de chef, die vertelt wat hij gemaakt heeft, en vervolgens ga je in “breakout-rooms” met kleine groepjes mensen samen koken en praten. Dat is echt een bijzondere ervaring.’
Toujours une salle comble
Samen maar toch alleen, en met wildvreemden aan tafel zonder dat je op de bon wordt geslingerd. Nottrot denkt ook voorbij de lockdown, als mensen weer naar het theater mogen, maar dan met meer ruimte tussen de stoelen: ‘Voor onze voorstelling over de Amerikaanse verkiezingen, dit najaar, hebben we nu het idee gedropt om hem niet steeds voor een heel klein publiek in één theater te spelen, maar in twee steden tegelijkertijd. Als Victor, mijn tegenspeler, in Leiden staat en ik in Amsterdam, en onze Amerikaanse actrice in Amerika zit, met een derde van het publiek thuis, een derde in Leiden en een derde in Amsterdam, heb je toch een volle zaal.’
Je moet er maar opkomen.
‘Het is natuurlijk nog heel erg in ontwikkeling, omdat het volkomen onduidelijk is wat de theaters kunnen na de zomer. Technisch is het ook wel een uitdaging: wat doen we als de verbinding niet tot stand komt? Hebben we het dan al van tevoren opgenomen?’
Bij voorstellingen van Greg Nottrot, zoals zijn versie van De Kersentuin, die gebaseerd was op het al dan niet waargebeurde conflict rond het familiehuisje in Griekenland, of zijn voorstelling over grenzen, vorig jaar, spelen waarheid en verzinsels altijd al een intelligent kat-en-muisspel.
Vier scenario’s
‘Het fijne van mijn manier van werken is dat het altijd voortkomt uit de actualiteit, en dat de concepten zich in een vrij laat stadium pas vormen. En omdat echt en nep altijd door elkaar lopen is dat ook iets wat in de vorm allerlei mogelijkheden biedt. Dat is ook spannend, want je bedenkt niet één scenario, maar minstens vier. Waarbij je niet zeker weet welke doorgaat.’
De voorstelling Graven, die voor de zomer gepland stond, gaat dus hoe dan ook door. Het verhaal over zijn oma, die nu ze dementeert een Duitse naam begint te fluisteren waar de familie nog nooit van heeft gehoord, zal mogelijk zelfs als podcast of hoorspel worden uitgebracht.
‘We kunnen hem opvoeren op het Berlijnplein. Onder de overkapping kunnen we honderd toeschouwers kwijt op anderhalve meter. Ik weet niet hoe het zal gaan, dus kan niet zeggen of het door zal gaan. Ik maak net zo lief een voorstelling die zich in de huiskamers van de toeschouwers afspeelt. Daarvoor onderzoek ik wel hoe ik de adem van het publiek kan horen. Als ik een Zoom-bijeenkomst doe met 100 mensen, staat iedereen op ‘mute’ en hoor ik de adem niet meer, ik hoor de lach niet meer, ik merk de reacties niet meer. Het is een cliché dat de afgelopen tijd al veel is gebruikt, maar theater speel je echt mét het publiek. Hoe zorg je dat die interactie plaatsvindt tussen honderd man thuis en mij als acteur?’
Vuelta
Typisch Greg Nottrot om daar te zijner tijd wel met een oplossing voor te komen, net als de voorstelling die hij zou gaan maken voor de start van de Vuelta. Oplossingen bedenken zit in zijn natuur. ‘Ik blijf plannen maken. Ik had, toen eenmaal duidelijk werd dat het EK voetbal niet doorging, bedacht dat we dit EK dan wel zouden gaan verzinnen. Op elke speeldag de wedstrijd die die dag gewoon van commentaar voorzien alsof er gespeeld werd.’
Is dan niks onmogelijk? Ook voor Nottrot zijn er grenzen: ‘Ondertussen heb ik wel twee dochters, dus ging ik terug van vijf dagen werken naar drie dagen, en dat met drie keer zoveel ideeën en van elk idee vier mogelijke scenario’s. Ik moest er een beetje voor waken om niet te hard van stapel te lopen.’
Expérience
‘Gek hè: het virus roept eigenlijk op om het rustiger aan te gaan doen als wereld. Ik ben het ook eens met mensen die nu roepen dat kunstenaars even niks moeten doen: wacht maar even, observeer de wereld maar, laat er maar even niks zijn, er is niks aan de hand als we een tijdje niks van ons laten horen. Daarna komen we wel weer tien keer zo sterk terug. Ik snap die gedachte. Het zit alleen niet zo in mijn aard. Ik kan mezelf moeilijk tegenhouden, het bedenken gaat door. Ik moet me binnen de organisatie dus ook een beetje inhouden. We hoeven niet morgen vooraan te staan, laten we dingen onderzoeken. En laten we genieten van het feit dat er eindelijk weer ruimte is voor het experiment. Want dat is ook wat we een hele tijd kwijt waren. Dat zat in de verdrukking. Nu is er weer ruimte voor onderzoek.’
Français 
Nederlands 
English (UK) 
