Op donderdag 29 juni reist een delegatie van Tryater vanuit Leeuwarden af naar het Duitse Bautzen, waar in het kader van het Europese minderheidstalenverband phōnē een stevige driedaagse conferentie tussen internationale theatergezelschappen plaatsvindt.
Tijdens de driedaagse spreken politici, taalkundigen, minderheidstaaldeskundigen en theatermakers elkaar over de taalsituatie, -doelen en -uitdagingen in de uiteenlopende minderheidstaalgebieden. Deze dagen treffen gezelschappen van over de hele wereld elkaar in de Duitse deelstaat Saksen: naast Europese theatergroepen uit Fryslân, Italië, Spanje, Ierland, Frankrijk, Noorwegen en Roemenië komen ook afgevaardigden uit onder meer Canada, Australië en Hawaii naar de stad Bautzen, waar Sorbisch gesproken wordt.
De acht aan phōnē deelnemende theatergezelschappen uit Europa komen jaarlijks bijeen. Vorig jaar was de groep in Leeuwarden, waar Tryater haar internationale collega’s onderdompelde in de wereld van het Fries. Binnen phōnē (Grieks voor stem/spraak), ondersteund door de Europese Unie en met Tryater als penvoerder, werken gezelschappen samen op uiteenlopende gebieden, met taal als gemene deler.
Mienskiplikens
Zakelijk directeur Valentijn Fit van Tryater: ‘Dit ynternasjonale gearwurkingsferbân, net om ‘e nocht finansjeel stipe troch de Europeeske Uny, smyt in soad op foar alle partijen. We stimulearje inoar om troch te setten en moaie dingen mei de eigen lytse taal te meitsjen, ek al is der druk fan de hearskjende taal. Ek jouwe we elkoar advizen, wikselje we nijsgjirrige saken út en bouwe we letterlik mei-inoar oan nije, grutte dingen dy’t de talen fuortsterkje. Foaral jout phōnē in grut ynternasjonaal gefoel fan mienskiplikens: de Fryske sitewaasje stiet net op himsels en oeral binne deselde kreative minsken mei hert en each foar de eigen taal.’
In 2024 brengt Tryater in het kader van phōnē een productie over (de diversiteit van) het Fries op de provinciale planken, zoals de andere partijen dan ook voorstellingen ontwikkelen op het taalgebied. Tijdens de volgende Europese bijeenkomst, volgend jaar, komen de nationale producties internationaal bij elkaar en vinden er door bijvoorbeeld vertalingen kruisbestuivingen plaats. Ook is Fanfare, de grote slotvoorstelling van het drieluik dat Tryater in het aanstaande theaterseizoen over de Friese fanfarecultuur maakt, gelieerd aan phōnē. Gedurende het seizoen wordt er meer bekend over de ontwikkelingen binnen het Europese project.