Eigenaar

Wie een jaarlidmaatschap heeft, is dus formeel mede-eigenaar van het Cultureel Persbureau en heeft medezeggenschap over koers en beleid. Dat gebeurt via een jaarlijks te houden Algemene Ledenvergadering, die al dan niet schriftelijk wordt gehouden. Op die jaarvergadering keurt de Algemene Ledenvergadering de jaarrekening goed of af, waarna het bestuur formeel gedechargeerd wordt. De vereniging is een Coöperatie met ‘Uitgesloten Aansprakelijkheid’, wat inhoudt dat de leden nooit aansprakelijk kunnen worden gesteld voor eventuele verliezen of andere juridische zaken die onverhoopt op het conto van de vereniging komen. Een en ander is vastgelegd in de statuten, die op de site te vinden zijn.

Bestuur

Op dit moment bestaat het bestuur van de vereniging uit één persoon, terwijl formeel minimaal drie personen in het bestuur horen te zitten. Voor deze tijdelijke situatie is – na 1 januari 2017 – gekozen omdat onduidelijk was of de coöperatie tijdens dat jaar voort zou blijven bestaan, dan wel zou worden overgenomen door De Coöperatie – House Of Journalism van Teun Gautier en Jan-Jaap Heij. Door allerlei omstandigheden, waarvan tijdgebrek en financiële nood de belangrijkste waren, is het niet van die formele overname gekomen. Wel zijn de auteurs niet meer lid van Cultuurpers, maar kunnen zij lid zijn van House of Journalism.

Inkomsten

De inkomsten uit contributie van de auteurs zijn komen te vervallen. Dat scheelt op jaarbasis ruim 5000 euro, maar heeft tevens de organisatorische redding van Cultuurpers betekend. Ik heb vervolgens gedurende 2017 ‘voortgemodderd’, waarbij ik ruim 2000 uur in het instandhouden van de site Cultureelpersbureau.nl heb gestoken. De inkomsten van de Coöperatie Cultuurpers bestaan enerzijds uit contributies en abonnementen, anderzijds uit advertenties en zogenaamde samenwerkingen, waarbij een bedrijf of organisatie financieel bijdraagt in ruil voor journalistieke aandacht. Omdat ik wegens de deelname aan het onderwijstraject ‘Leiderschap in Cultuur’ weinig tijd had voor rechtstreekse acquisitie, zijn de effecten daarvan pas merkbaar in 2018, een jaar waarin de omzet fors hoger ligt, al is dat mede veroorzaakt door rechtsreeks aan mij verleende opdrachten die ik via Cultuurpers heb gefactureerd. Daar bovenop zijn er dus de vele uren die ik in de coöperatie gestoken heb, maar waarvoor ik ook geen factuur heb ingediend.

Royalties

De auteurs verdienden hun inkomen via de betaalmogelijkheden van Blendle. Die inkomsten vielen ernstig tegen. In het eerste kwartaal van 2017 was de totale netto royalty van Blendle 300 euro, te verdelen over 30 auteurs, waarbij ikzelf de hoogste bijdrage bleek te hebben ‘verkocht’, ter waarde van 100 euro. Ik vond dat bedrag zo laag dat ik de tijd daarna (tot oktober 2018) bezig ben geweest met het optimaliseren van de verdienmogelijkheden van de auteurs. Al die tijd hanteerde ik het credo dat de auteurs zelf verantwoordelijk waren voor kwaliteit en verkoop van hun verhalen, en voerde ik in dat een deel van de contributie zou worden verdeeld over het aantal bezoeken van ingelogde lezers aan hun verhalen. Hiervoor was een investering in techniek en mankracht nodig die de mogelijke opbrengst voor de auteurs ruimschoots uiteindelijk, zo bleek, overschreed. Er bleken maar heel weinig auteurs bereid hun stukken achter de verenigingspaywal te zetten, en heel weinig leden logden in om een specifiek verhaal te lezen. Tegelijk namen de inkomsten uit Blendle verder af. Halverwege 2017 besloot ik voorrang te geven aan bereik boven inkomen, en werd de betaalknop steeds minder gebruikt. In het najaar verdween die zelfs geheel naar onderaan het verhaal, om daar dienst te doen als een soort donatieknop. Ik hoopte dat de coöperatie cultuurpers aan leden zou winnen vanuit de goededoelen-gedachte: mensen zouden toch wel betalen, ook al konden ze alles gratis lezen. Op deze manier bleven de inkomsten – voor zowel de vereniging als voor de individuele auteurs – ver onder de maat. Een situatie die tot ver in 2018 heeft voortgeduurd. Duidelijk is, in retrospect, en met de kennis van nu (december 2018), dat we in 2017 beter hadden kunnen kiezen voor een strenge betaalmuur in combinatie met een strak kwaliteitsbeleid. In 2017 was ik daar – ook om persoonlijke redenen – niet toe in staat.

Uitgaven

Een website runnen kost geld. In 2017 was dat een fiks bedrag. Door een onduidelijke hackaanval in 2016 was de beveiliging én de capaciteit van de server én de website tot een extreem hoog niveau opgevoerd. Op een andere manier bleek de site niet in de lucht te houden te zijn. Daardoor kostte de server per maand meer dan 100 euro, een bedrag waarvoor andere sites een heel jaar in de lucht te houden zijn (en cultuurpers nu in 2018 ook). Om de leden-plug-in te verbeteren, en meer experimenten met mogelijke verdienmodellen mogelijk te maken, is in 2017 ook geïnvesteerd in softwarematige verbeteringen van de site. Niet altijd met goed gevolg, maar sommige investeringen hebben zeker effect gehad. Om het bereik hoog te houden is bijvoorbeeld geïnvesteerd in een plugin die het herhaaldelijk verspreiden over veel sociale media mogelijk maakt. Ook zijn enkele honderden euro’s geïnvesteerd in facebook-advertenties, waarmee gesponsorde verhalen voor een breder publiek werden verspreid. Van de ongeveer 1800 uur die ik in de website gestoken heb, heb ik enkele tientallen gedeclareerd. De rest is investering, uren die in natura in de site gestoken zijn. Nog een tweetal onverwachte uitgavenposten hebben grote gevolgen had voor Cultuurpers. Twee – na later bleek onterechte – claims van auteursrecht voor reeds lang verwijderde foto’s bij artikelen dreigden in maart 2017 een vroegtijdig einde te maken aan het Cultureel Persbureau. De ene claim betrof 1500 euro voor een foto die een geïnterviewde zelf aangeleverd had, de andere 500 euro voor een foto die later afkomstig bleek van een Belgisch fotobureau. De eerste claim is na veel gedoe, en inmenging van de fotograaf zelf teruggebracht tot 150 euro, de andere moest helaas in zijn geheel betaald worden. Om die kosten te boven te komen was ik ook genoodzaakte het aantal betaalde opdrachten uit sponsoring dat normaalgesproken ook aan auteurs verleend werd, zelf in te vullen, en zo de uren en opbrengst ten goede te laten komen aan de coöperatie. Dat heeft zeker gevolgen gehad voor de kwaliteit.

Verlies

Een en ander heeft ertoe geleid dat het boekjaar 2017 met een relatief groot verlies is afgesloten.  Een verlies dat ik gaarne gedragen heb, als investering in de toekomst, die wat betreft 2018 een flinke verbetering laat zien, al is de coöperatie – zeker wanneer de ongedeclareerde uren worden meegeteld – nog lang niet uit de rode cijfers.

Voornemen

Met de verbetering van de omzet die 2018 inmiddels laat zien, zie ik nog geen reden om de stekker uit Cultuurpers te trekken. Tegelijk ben ik ook huiverig om weer een volledig bestuur aan te trekken, vanwege de weinig aanlokkelijke financiële uitgangspositie. Als een meerderheid van de leden voor het handhaven van deze tijdelijke situatie is, dan kan deze gehandhaafd worden. Mocht er onder de leden toch een meerderheid zijn die een meerkoppig bestuur wil, dan zal ik zorgen voor een oproep tot kandidaten en een verkiezing uitschrijven. Tegelijk zal ik – bij voldoende animo – een fysieke jaarvergadering beleggen. Gebruik deze link voor een e-mail met je reactie.

Jaarcijfers 2017