Het strijkkwartet geldt als uitvinding van Joseph Haydn; Goethe beschouwde het als het nec plus ultra van instrumentale muziek. ‘Men hoort vier intelligente mensen die zich met elkaar onderhouden’ zei de dichter hierover. ‘Je gelooft iets van hun conversatie te begrijpen en de eigenzinnigheden van de instrumenten te leren kennen.’ Die mogelijkheid krijgen we volop van 27 januari t/m 3 februari, tijdens…
Ondanks zijn hoge leeftijd is de Duitse componist Aribert Reimann (1936) nog altijd zeer actief. In oktober 2017 beleefde zijn opera L’invisible zijn wereldpremière aan de Deutsche Oper Berlin, naar een toneelstuk van Maeterlinck. Op 14 december klinkt alweer de eerte uitvoering van zijn cyclus Die schönen Augen der Frühlingsnacht in Muziekgebouw aan ’t IJ. Hij componeerde deze voor de sopraan Mojca Erdmann en…
Het AVROTROS Vrijdagconcert koestert zowel de gangbare meesterwerken als minder gehoord en nieuw repertoire. In het seizoen 2017-18 staan liefst vijf (wereld)premières op het programma, waarvan drie gecomponeerd door een vrouw. – Kom daar eens om bij de landelijke orkesten. Vrijdag 17 november klinkt het gloednieuwe dubbelconcert Together Remember to Dance van de Brits/Bulgaarse Dobrinka Tabakova. Zij componeerde het op…
In februari 2017 combineerde Het Collectief de radicale muziek van Galina Oestvolskaja met de hemelse gezangen van Hildegard von Bingen. Minder vreemd dan het lijkt, want beiden waren diep gelovig en componeerden vanuit innerlijke noodzaak. Donderdag 26 oktober plaatst het Spectra Ensemble Oestvolskaja naast Karel Goeyvaerts in Muziekgebouw aan ’t IJ. Oestvolskaja is hier te lande inmiddels genoegzaam bekend, maar wie was…
Een passie wijden aan een sprookjesfiguur? De Amerikaanse componist David Lang draait er zijn hand niet voor om. Hij baseerde zijn koorwerk the little match girl passion op een sprookje van Hans Christian Andersen. Donderdag 6 juli wordt het uitgevoerd door het Nederlands Kamerkoor in het Muziekgebouw aan ’t IJ. Het concert vormt onderdeel van de Koorbiënnale en wordt verlevendigd…
Lucas en Arthur Jussen zijn ‘heet’. Je zou de jonge pianobroers de headliner van deze Holland Festival Proms kunnen noemen. Ruim voor aanvang van hun concert pakken drommen bezoekers dan ook al samen in de gangen rond de grote zaal van het Concertgebouw. Iedereen is uit op een goed plekje. Om te zitten, want staan, zoals we dat kennen van…
Florian Boesch staat vooraan op het podium, om hem heen zitten zijn bandmakkers. Op groot scherm achter de groep smelt een stoel langzaam weg. Boesch heeft de handen nonchalant in zijn zakken. Met een glimlach zet de violist een horlepiepachtig melodietje in. Wie leiblich und frölich, Zu schweben, zu singen, Von glänzender Höhe, Zur Erde zu blicken! Bij de kladden…
De Amerikaanse componist Julia Wolfe (1958) heeft wat met de sociale geschiedenis van haar vaderland. Steel Hammer reflecteert op de ongelijke strijd van mens versus machine, zoals beschreven in de volksballade John Henry. Anthracite Fields zoomt in op het zware leven van mijnwerkers in Pennsylvania. Ze won er in 2015 een Pulitzer Prize mee. Het avondvullende oratorium beleeft twee juli…
Het openingsbeeld van Octavia. Trepanation is meteen raak. Ter weerszijden van het gelauwerde hoofd van Lenin staat een leger van Chinese terracottastrijders. – Zonder hoofd. Lenins brein volstaat voor allen, zo is de suggestie. Associaties met het beeld van Che Guevara in Reconstructie uit 1969 dringen zich op. Maar waar die opera zijn (anti-Amerikaanse) boodschap glashelder over het voetlicht bracht,…
De schaduw van de ideeën (De Umbris Idearum … The Acousmatic Memory Palace) is de titel van een van de stukken die elektronica-duo Mouse on Mars speelt met Ensemble Musikfabrik. De schaduwen schieten inderdaad tegen de schrootjes van het Muziekgebouw aan. Ideeën echter, hebben zich nog niet gevormd. Aanzetten daartoe daveren loos door de ruimte. Transporteren naar elders Akoesmatische muziek…
De deuren sluiten en de spektakelmaatschappij, zoals Guy Debord die beschrijft, blijft buiten. George Crumb (1929) – dit jaar in focus op het Holland Festival – pakt met zijn Metamorphoses, Book I (dat vrijdagavond zijn Europese première beleeft) de hedendaagse mens uit. Weg gaat dus de schil van het voortdurende pandemonium waarin een diarree van woord, beeld en geluid elkaar…
Vaak wordt Arnold Schönberg (1874-1951) ervan beschuldigd met zijn vernieuwingsdrang het publiek de zaal te hebben uitgejaagd. Zijn twaalftoonssysteem sloeg immers het fundament weg onder de tonaliteit, die de luisteraar eeuwenlang een veilige thuishaven had geboden. Beroofd van zijn houvast zou die de eigentijdse muziek voorgoed de rug hebben toegekeerd. Flauwekul, want niet alleen schreef Schönberg fantastische werken, maar ook…
In Polen staat haar naam op straatbordjes en schoolgebouwen en staan beelden van haar in openbare parken. Grażyna Bacewicz (1909-1969) was de eerste Poolse vrouw die als componist internationaal succes oogstte. Haar werk is zelfs te vinden op een van de cd-anthologieën van het Koninklijk Concertgebouworkest. Toch is zij hier te lande nog altijd vrijwel onbekend. Onterecht, want zij schreef…
Woensdag 5 april begint de vijfde editie van het tweejaarlijkse World Minimal Music Festival. Vijf dagen lang wordt het Muziekgebouw aan ’t IJ gevuld met hypnotiserende ritmes, trance-opwekkende melodieën en bezwerende drones. Naast bekende werken van pioniers als La Monte Young en Terry Riley staan nieuwe composities van Kate Moore en Bryce Dessner. Er zijn ook optredens van de Master…
Het door Pierre Audi in 2016 geïnitieerde Opera Forward Festival bevraagt de toekomst van muziektheater. Het 13-daagse festival biedt (jonge) makers en zangers een kans nieuwe wegen te onderzoeken. Voor de tweede editie regisseerde Audi zelf And You Must Suffer, een muziektheatrale versie van Bachs Johannes-Passion. Deze productie van Muziektheater Transparant en het oudemuziekensemble B’Roque beleefde dinsdag 28 maart zijn…
‘Dankzij een radiopresentator vond mijn opa een ingang tot klassieke muziek. Met mijn nieuwe stuk baan ik op mijn beurt een weggetje naar hem.’ Donderdag 30 maart beleeft Elementen van Brechtje (1993) zijn wereldpremière in de vijfde aflevering van An Evening of Today in het Muziekgebouw aan ‘t IJ. In deze serie van het Nieuw Ensemble krijgen conservatoriumstudenten ruim baan.…
Bijna een millennium scheidt de non Hildegard von Bingen (1098-1179) van de Russische componist Galina Oestvolskaja (1919-2006). De eerste schiep hemelse gezangen, de tweede hamerde op een doodskist. Toch staan zij donderdag 23 februari samen op een concert van de Vlaamse ensembles Het Collectief en Psallentes in het Muziekgebouw aan ’t IJ. Twee redenen waarom ik dat een prachtige combi…
Bij de grote januari schoonmaakactie in mijn privémuseum hervond ik het boek dat in 2007 werd uitgebracht, ter gelegenheid van het twee jaar daarvoor geopende Muziekgebouw aan het IJ. Ik was vergeten dat er een cd’tje bij zat met vier stukken erop. Het vierde stuk is een registratie van de openingsspeech die Jan Wolff [hints]voormalig directeur IJsbreker, meer dan twintig…
Wat is een ‘companion piece’? Donderdag 12 januari beantwoordt het eigenzinnige Ives Ensemble deze vraag tijdens een concert in de donderdagavondserie van het Muziekgebouw aan ’t IJ in Amsterdam. Speciaal hiervoor componeerde Richard Rijnvos zijn Riflesso sull’arco, een ‘companion piece’ bij Swinging Music van Kazimierz Serocki. Ik stelde Rijnvos drie vragen. Wat typeert jou als componist? Laat ik beginnen met…
Anders dan oudere collega’s leed Bruno Mantovani (Châtillon, 1974) niet onder de modernistische slagschaduw die Pierre Boulez lange tijd over het Franse muziekleven wierp. Hij schrijft net zo lief lyrische melodieën als dissonante toonclusters en jazzy akkoorden gekruid met een snufje microtonaliteit. Dat hij in 2010 werd aangesteld als directeur van het conservatorium van Parijs illustreert hoe sterk het muziekklimaat…
Het ronkt, zoemt, zingt, zaagt en gonst niet langer in het het Muziekgebouw aan ‘t IJ. De cellokaravaan is vertrokken. De zesde editie van de Cello Biënnale Amsterdam zit erop en laat bij de duizenden cello- en muziekfans een gevoel van leegte achter. Nergens anders speelt zich in tien dagen tijd zo’n geweldig cellofeest af, waar het publiek zich van…
Iedere ochtend staat Maarten Mostert, geestelijk vader en artistiek directeur van de Cello Biënnale Amsterdam, om half acht sinaasappeltjes uit te persen in het Muziekgebouw aan ‘t IJ. De vroege vogels onder de celloliefhebbers stromen dan massaal naar the place to be voor een gratis croissantje met jus d’orange, gevolgd door een topuitvoering van een van de zes Cellosuites van Bach in de serie Bach…
De Cello Biënnale Amsterdam, het grootste cellofeest ter wereld dat zich van 20 tot en met 29 oktober afspeelt in het Amsterdamse Muziekgebouw aan ‘t IJ, is begonnen en het loopt er nu al storm. Tien dagen lang geven 27 internationale cellosolisten, 6 orkesten, 11 ensembles, 1 koor en vele musici uit 26 landen ruim 800 optredens. Van ‘s ochtends…
Op 19 februari 2016 vierde György Kurtág zijn 90e verjaardag. Hoewel broos, werkt de Hongaarse grootmeester van zieldoorklievende noten nog altijd aan zijn eerste en enige opera, Fin du Partie (Endgame), naar het gelijknamige toneelstuk van Samuel Beckett. De proloog ging alvast in première tijdens een groots verjaardagsfestival aan de Liszt Academie in Boedapest waar hij ooit zelf studeerde. Donderdag 13 oktober presenteren…
Het heeft even geduurd, maar binnenkort krijgt Jan Wolff (1941-2012), oprichter van het Muziekgebouw aan ’t IJ dan toch zijn verdiende eerbetoon. Maandag 22 augustus – zijn sterfdag – besluit de concertzaal de viering van het tienjarig bestaan met de onthulling van de interactieve geluidsinstallatie Huil van de Wolff. Het werd ontworpen door de componist Martijn Padding en gerealiseerd door Johan…
Nederlands 
English (UK) 
Français