We spraken met Andreas Hannes over het afgelasten van Cinedans 2020. Hoe ga je als programmeur om met het cancelen van een festival waar je een heel jaar aan hebt gewerkt? Hoe kun je nog iets van het gemeenschapsgevoel dat zo belangrijk is voor een festival vasthouden als je alleen online bent? Vooralsnog gaat het festival niet in de bestaande…
Van 4 tot en met 28 juni 2020 staat Amsterdam in het teken van de 73ste editie van het Holland Festival. Associate Artist dit jaar is de Amerikaanse choreograaf, regisseur, schrijver en danser Bill T. Jones. Van hem zal onder meer de nieuwe voorstelling Deep Blue Sea te zien zijn, waarin Jones zelf danst en, bijgestaan door honderd grotendeels lokale…
De Frans-Oostenrijkse theatermaakster Gisèle Vienne toont haar nieuwste werk Crowd op het Holland Festival. Vienne neemt de rave-party als uitgangspunt voor subtiele observaties over wat mensen beweegt tijdens een nachtje stappen. De voorstelling enscèneert naast het extatische plezier van dance en trance ook allerlei vormen van nachtelijk zelfverlies, onbeholpenheid, eenzaamheid en agressie. Acid De prachtige mix van acid, trance en…
Neues Stück 1 Seit sie – Ein Stück von Dimitris Papaioannou is een lange titel voor een overweldigend stuk, waarmee Tanztheater Wuppertal dit jaar het Holland Festival aandoet. Negen jaar geleden, op 30 juni 2009, een maand voordat ze negenenzestig zou worden, stierf Pina Bausch plotseling. De wereldberoemde en uiterst invloedrijke choreografe van experimenteel, beklemmend en weergaloos danstheater liet een…
‘Ik bewonder de kracht van vrouwen. Ik ervaar die als groter dan die van mannen. De kracht van vrouwen zit in de toewijding waarmee ze met dingen bezig kunnen zijn. De moed om grenzen op te zoeken.’ Jens van Daele brengt in zijn nieuwste theatervoorstelling ‘Nachthexen 1: Jeanne’ een ode aan de kracht van vrouwen en belicht hun heldendom van…
Rito de Primavera, begin deze week te zien tijdens het Holland Festival, is een groepschoreografie voor vijftig jonge dansers. Choreograaf José Vidal heeft zich losjes gebaseerd op Sacre du printemps, het stuk van Stravinsky en Nijinsky voor de Ballet Russes uit 1913. Flarden van de muziek van Stravinsky zijn door DJ Jim Hast in 4-kwart beetz omgezet, terwijl Vidal het rituele aspect van het offer, essentieel voor de vele versies die er in de loop van de twintigste eeuw gemaakt zijn (naast de oerversie van Nijinsky, o.a. Massine, Béjart en Bausch), tot een minimum heeft teruggebracht.
Wat overblijft is een overweldigende visuele ervaring van een uit het donker opdoemende gigantische massa dansers. De coördinatie van de groep, die nu eens wild door elkaar danst, dan weer in lange optocht over het podium cirkelt, is indrukwekkend. Het levert een fascinerende, ogenstrelende esthetiek op, maar de groepsdans vormt op geen enkele manier een uitdaging voor de toeschouwer. Je zou het een berg kitsch kunnen noemen, of opium voor het volk. In ieder geval is het een vorm van spektakel, die ik het Holland Festival onwaardig acht.
De voorstelling begint als een schoolreisje. Nabij de kassa worden toeschouwers in groepjes voorbereid op wat komen gaat. Vriendelijk wordt hen verzocht om bij binnenkomst van de theaterruimte de schoenen uit te trekken, om vervolgens op blote voeten, hand in hand met medetoeschouwers, een wandeling door het donker te maken. Regelmatig roept er iemand luid om stilte, de voorstelling is namelijk al begonnen. Ook de zenuwachtige manier waarop het publiek, dat zich na de instructies in rijen dient op te stellen, wordt weggemarcheerd naar de voorstellingsruimte twee panden verder, heeft iets ongemakkelijks.
De inwijding van de bezoekers gaat verder in de Zuiveringshal, wanneer zij hand in hand met het koele zand aan hun voeten door het pikkedonker gaan. Het levert één van de weinige ambigue momenten op tijdens Rito de Primavera. Waar gaat dit heen? Welk sprookje worden wij hier binnengeleid? Van welke toeristenboot zijn we afgevallen, om nu de rituelen bij te wonen van welk volk ook al weer?
Aanvankelijk krijgt de totaal-ervaring, waar zoveel hedendaagse attractieparken naar op zoek zijn, werkelijk gestalte. Een half uur lang staar ik naar een podium in het donker. Ik zie en voel dat daar heel veel mensen zijn, ik denk naakt want soms is er een uitgekiende flits van zacht licht, maar het dominante duister belet mij er grip op te krijgen. Etherisch gezang, gecomponeerd door Andrés Abarzúa – één enkel akkoord klinkt klaterend uit vele kelen – begeleidt een half uur lang de entree van alle andere toeschouwers.
De tribunes staan rondom het speelvlak. Het zijn enkel de rode en witte fietslampjes van de gidsen van de vele groepjes toeschouwers, die je enige oriëntatie geven in de ruimte. Het heeft iets van Kuifje in Takatukaland. Een publiek dat betaalt om bij een wonderbaarlijk, nog nooit vertoond, voorjaarsnymfen-ritueel te zijn.
De kunstmatigheid van de setting geeft een bepaalde spanning. In het duister kun je je als toeschouwer van alles voorstellen bij wat komen gaat. Maar op zeker moment gaan de fietslampjes uit, een teken dat alle toeschouwers zitten, en trekken de dansers allen een broek aan. Het licht neemt toe en de eerste beetz annex stravinsky verdringen het gezang. Als na de onzekere introïtus het eigenlijke spektakel een aanvang neemt, wordt de logica ervan al te duidelijk. Een perfect georganiseerde groepschoreografie neemt over.
In wat volgt wordt niets aan het toeval overgelaten. En dat is ook geen luxe met zoveel dansers in het halfduister, temeer omdat ook nog eens de helft nieuw is in het werk, want van de afdeling Moderne Theaterdans van de Amsterdamse Hogeschool. De groep maakt pulserende bewegingen, dialogeert met een naaste, rent in groepen, begint opnieuw te zingen, posteert zich en heft zo nu en dan een enkeling in de lucht.
Maar net zoals het duister went, zo went ook de groep. Het zijn allemaal heel jonge mensen, die redelijk ontspannen samen dansen. De onbevangen houding waarmee de gecompliceerde groepschoreografieën worden uitgevoerd is ontroerend. Er spreekt een naïef soort overgave of geloof uit.
Maar gaandeweg gaan de effecten, van de groepschoreografie, van het licht dat de fotografische vergezichten creëert, de repeterende zang en beetz vervelen. De herhaling van zetten is effect-belust, retorisch, zichzelf bevestigend. Nergens een moment van debacle, van hapering. Niemand die een vraag heeft, niet mee kan, zich vergist
Choreograaf Arthur Rosenfeld nam op 5 februari 2017 (voorlopig) afscheid van een lange danscarrière. Een die vooral steunt op zijn vrouw, danseres Ana Teixido. Zo’n afscheid gaat bij Rosenfeld niet zonder slag of stoot. Het veld ruimen voor een ander, wie wil dat nou echt? Exit pursued by a bear, gebaseerd op een zonderlinge regie-aanwijzing van Shakespeare, gaat door tot het…
Zo vanaf rij negen is het net alsof je zelf tot aan je knieën in de anjers staat. De hoofden van het publiek voor mij gaan geruisloos over in een woud van stelen bekroond met roze, waar doorheen dansers als langbenige kippen voorzichtig heen en weer stappen.
De vondst is geweldig: Nelken van Pina Bausch toont het paradijs als een plek waar je voorzichtig moet zijn, anders gaat het fout. De anjers dwingen de dansers tot omzichtigheid. Je gaat er als toeschouwer in mee, zonder dat meteen alle onderliggende gedachtegangen tot je doordringen.
In de eerste helft van de twintigste eeuw stelde de dans in Nederland weinig voor. Er was wel enige belangstelling, maar die betrof uitsluitend klassiek ballet. De succesvolle dansvoorstellingen kwamen alle uit het buitenland.
Het is bijna geheel uit de geschiedenisboeken verdwenen dat zich in die jaren een opmerkelijk creatieve en originele danseres en choreografe in ons land vestigde: Gertrud Leistikow (1885 – 1948).
Elk festival smeekt om vrijwilligers en in de begindagen van Springdance waren er zelfs helemaal geen betaalde krachten. Dat zegt ook iets. Nu Springdance na dertig jaar gaat fuseren met Festival aan de Werf is het thema van deze laatste editie ‘scupltured bodies & body sculptures’. Bij SYLPHIDES is dit treffend van toepassing. “Hoe mensen bewegen interesseert mij niet, ik wil…
Nederlands 
English (UK) 
Français
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.