Het verleden en de toekomst van de Nederlandse Reisopera staan in het teken van geldzorgen. Nicolas Mansfield, directeur, benadrukt tijdens de seizoenspresentatie op 20 april jl. in de foyer van Theater Carré niet alleen de noodzaak van het bestaan van een nationaal operagezelschap maar vooral de nodige kwaliteitseisen om het publiek te blijven trekken. En kwaliteit kan niet zonder fatsoenlijke…
Hoe langer ik in de toneelsector rondloop, hoe meer ik erachter kom dat die zogenaamde crisis in de podiumkunsten niet ligt aan de mensen die toneel maken, en ook niet aan de mensen die er al dan niet naar komen kijken. Goede wil is alomtegenwoordig. De enige echte oorzaak voor een vertrouwensbreuk tussen spelers en publiek die ik kan aanwijzen is de negentiende-eeuwse uitvinding die we ‘schouwburg’ noemen. Laat me uitleggen.
Hoe ziet de toekomst van de opera eruit? De Nationale Opera probeert hierop een antwoord te formuleren in het Opera Forward Festival: new visions new voices, dat dit jaar voor het eerst wordt georganiseerd ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan. Het tiendaagse festival gaat 15 maart van start met de wereldpremière van Only the Sound Remains van Kaija Saariaho. Over…
Het gebeurt niet vaak dat Norman Lebrecht, auteur van het wereldwijd veel gelezen blog Slipped Disc, twee dagen op rij aandacht besteedt aan dirigenten van het Orkest van het Oosten. Eerst over het vertrek van chef-dirigent Jan Willem de Vriend, daarna over de benoeming van voormalig chef-dirigent Jaap van Zweden bij het wereldberoemde New York Philharmonic. Uiteraard bracht Lebrecht beide…
Hij zou op 26 maart 91 zijn geworden, maar overleed dinsdagnacht 5 januari in zijn woonplaats Baden-Baden. Pierre Boulez was de laatste nog levende componist van de groep die na WOII de richting van de muziek een nieuwe wending gaf. Zijn collega hemelbestormers gingen hem voor: Karlheinz Stockhausen stierf in 2007, Luciano Berio in 2003, Karel Goeyvaerts in 1993 en…
Franz Liszt (1811-1886) werd in eigen tijd vereerd als een ware duivelskunstenaar, die met zijn virtuoze pianospel het hart van menige vrouw op hol deed slaan. Maar vóór alles was hij een vernieuwer, die de ambitie koesterde ‘een speer in de oneindige ruimte van de toekomst te slingeren’. De Concertzender belicht woensdag 2 december twee uur lang leven en werk…
In een vol Universiteitstheater gaf Pierre Audi dinsdag 6 oktober een masterclass voor jonge zangers, dramaturgen en regisseurs. Drie scènes waren voorbereid door de studenten en werden daarna vakkundig gefileerd door Audi. “Sorella, que dici?…. Prenderò quel brunettino”, uit Mozart’s Così fan tutte begon als een scène van twee punkmeisjes die gegrepen werden door consumentisme. De regisseur en dramaturgen in opleiding…
In de foyers hing een lucht van duurdere parfum dan bij een Nederlandse galapremière. De vrouwen waren jonger en gladder, of hadden een betere botox-arts dan doorgaans. De juwelen zagen er heel erg duur uit, net als de jurkjes. Overal klonk Russisch. Het leek of de Amsterdamse Stadsschouwburg even verplaatst was naar de PC Hooftstraat, een paar honderd meter verderop.…
Der Untergang der Nibelungen – The Beauty of Revenge van het Berlijnse Maxim Gorki Theater deed woensdag 10 juni met zijn duur van 2,5 uur – zonder pauze – een flinke aanslag op het zitvlees. Toegegeven, Wagner ruimde voor zijn versie van het middeleeuwse Nibelungenlied vier complete opera’s in en regisseur Peter Jackson wijdde drie avondvullende films aan het eveneens…
Het Berlijnse Gorki Theater viel dit jaar in de prijzen: het werd door de Duitstalige pers uitgeroepen tot beste theater van het Duitse taalgebied. De prijs kreeg het gezelschap mede omdat het veel acteurs in dienst heeft van allochtone komaf. Met de voorstelling Der Untergang der Nibelungen, dit jaar te zien in het Holland Festival, thematiseert de groep bovendien de…
Hij is de laatste nog levende avant-gardist, en het zal nieuwemuziekliefhebbers niet ontgaan zijn dat hij op donderdag 26 maart 90 jaar werd. Ik bedoel natuurlijk Pierre Boulez, de componist en dirigent die ooit Schönberg doodverklaarde en opperde dat operahuizen misschien opgeblazen moesten worden vanwege hun vermolmde programmering. Dezelfde man brak vervolgens onvermoeibaar een lans voor de muziek van Arnold Schönberg…
Die sterren bij recensies. Ik wil nou wel eens weten hoe je daaraan komt. Leg uit.
Goed. De eerste dertig minuten van Wagners Lohengrin bij De Nationale Opera zijn onvergetelijk. Eerst het Vorspiel met gesloten doek, hartverscheurend mooi gespeeld door het Nederlands Philharmonisch Orkest dat onder leiding van Marc Albrecht aan elke nuance recht doet. Sinds Abbado hoorden we het niet zo indrukwekkend en…
Voor beeldende kunst ga je naar het museum, zeker in Amsterdam en zeker nu alle musea weer geopend zijn. Maar er is ook een andere mogelijkheid: de opera. Daar zie je beeldende kunst die in geen enkel museum past, zelfs niet in de grootste zaal van het Rijksmuseum. Neem de Griekse beeldhouwer Jannis Kounellis. Vanaf vandaag is zijn werk een…
Meer dan een eeuw hebben we moeten wachten, maar eindelijk is Arnold Schönbergs Gurre-Lieder ook te zien. Verwonderlijk is dat niet. Naar verluidt was de componist tegen, want het betreft een cantate. Regisseur Pierre Audi en dirigent Marc Albrecht laten met deze scenische wereldpremière echter zeer overtuigend zien dat Gurre-Lieder een opera verborg die snakte naar het toneellicht.
Vanwege mijn fascinatie voor de complexe relatie tussen luisteren en kijken, besloot ik drie voorstellingen tijdens het recente Holland Festival te bezoeken en te ervaren wat er gebeurde als ik probeerde oren en ogen in gelijke mate de kost te geven. De eerste was “Delusion of the Fury” (1966) van de Amerikaanse componist Harry Partch, de tweede een concertante uitvoering van Philip Glass’ opera “The CIVIL warS” (1983), de derde een uitvoering van Franz Schuberts “Die Winterreise” (1827) waarbij vierentwintig korte films van de Zuid-Afrikaanse kunstenaar William Kentridge werden vertoond.
In 2001, toen Rotterdam Culturele hoofdstad van Europa was, sloeg een aantal instellingen de handen ineen en hieruit werden in 2005 de Rotterdamse Operadagen geboren. Het streven is in de operahuisloze Maasstad toch vernieuwend muziektheater te programmeren, vaak op ongebruikelijke locaties. Dit jaar vindt de negende editie plaats, van 17 tot en met 25 mei, met als thema ‘broederschap’.
Op misschien wel de mooiste muziek die Strauss geschreven heeft daalt Arabella de trap af en geeft Mandryka een glas water. Hun verloving is daarmee bezegeld. Achter het liefdespaar opent zich een echter inktzwarte ruimte waarin beiden verdwijnen.
Reinbert de Leeuw werd afgelopen september vijfenzeventig, maar al in mei eerde de VPRO hem met drie avondvullende uitzendingen op Radio 4. Samen met Aad van Nieuwkerk maakte ik een selectie uit zijn mooiste opnames van o.a. Kagel, Oestvolskaja en Louis Andriessen, waarover ik hem ook aan het woord liet. In september volgde een heus Reinbertfestival en een eigen magazine. Het blad belichtte hem niet alleen…
‘Geef mij een boodschappenlijstje en ik zal het op muziek zetten,’ schijnt de Italiaanse componist Gioacchino Rossini gezegd te hebben. Misschien apocrief, maar wel passend bij de man die sneller componeerde dan muzikanten zijn partituren konden instuderen. Waar Wagner een leven nodig had voor veertien opera’s. schreef Rossini het drievoudige. In krap vijftien jaar.
Vergeet de uren die vooraf gingen, denk niet aan de twee uren die nog volgen. Dit is het moment. Het Nibelungenhaat-motief en het Hagen-motief klinken, maar vervormd. Ze botsen. Ze kunnen het niet eens worden, We horen iets vaags triomfantelijks, maar tegelijkertijd dreiging.
Het regent in het Amsterdamse Muziektheater.
Wanneer kruisridder Renaud een half uur na het begin van de voorstelling een idyllisch landschap bezingt, gaat heerlijk langzaam het doek omhoog. De opera die zich tot op dat moment op een klein en schraal landschap op het voortoneel afspeelde krijgt er een adembenemende dimensie bij.
Een Brünhilde die niet in vlammen opgaat maar met een baby in de armen de Götterdämmerung doorstaat, een Senta die niet van een klif springt maar samen met de Holländer door Erik wordt neergeschoten. Niemand kijkt er nog echt van op. En Isoldes die niet doodgaan in de Liebestod zijn geen uitzondering, maar Tristan die door de tot in hemel reikende noten van Isolde als het ware uit de dood verrijst, schuin achter haar gaat staan en klankloos meezingt?
“Dat klinkt anders. Een beetje verdrietig.”
Ik heb net F, B, D♯ en G♯ gespeeld. Beter bekend als het Tristan-akkoord. Maar dan op gitaar. Mijn publiek bestaat uit vijftien kleuters.
In een brief aan Franz Liszt benadrukt Wagner in 1852 dat de zee in zijn Der fliegende Holländer zo realistisch mogelijk getoond moet worden, vol gewelddadige golven. Honderdzestig jaar later neemt Yannick Nézet-Séguin dat advies in havenstad Rotterdam zeer ter harte. Niets aan deze Holländer kabbelt, vanaf de eerste noten stormt het, culminerend in een derde akte op orkaankracht, met een hoofdrol voor het koor van De Nederlandse Opera.
Holland Festival
Koene ridder verslaat met hulp van wijze schoenmaker ongetalenteerde regelfetisjist en wint zangwedstrijd en de hand van kokette goudsmiddochter. Of: jongen ontmoet meisje in de straten van Nürnberg en besluit mee te doen aan de plaatselijke variant van Nürnberg’s got talent. De jury stuurt hem weg, maar hij krijgt de publiekstem. Wagner zou Wagner echter niet zijn als hij voor dit verhaal geen uurtje of vijf nodig zou hebben.
Nederlands 
English (UK) 
Français
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.