Nieuwe impuls door jong danstalent op PUNCH! Festival

PUNCH! is een fantastisch festival. Het laat zien hoeveel moois, nieuws en verrassends er ontstaat als de grens tussen dans en performance wordt opgeheven. PUNCH! bevordert een verfrissende kijk op de wereld en schudt vastgeroeste interpretaties los. De jonge dansmakers en performers laten een enorme originaliteit en creativiteit zien, waar je niet alleen met plezier naar kijkt, je gaat er zelf na afloop ook creatiever van naar huis.

Het PUNCH! Festival en producent Dansmakers Amsterdam krijgen volgend jaar minder subsidie. Zij vertegenwoordigen jong, vernieuwend talent in de podiumkunsten. Het demissionaire kabinet Rutte heeft de productiehuizen, waar jong talent tot wasdom kan komen, afgebroken…

Het gaat op PUNCH! niet om dans die hapklaar wordt aangeboden. Je moet er wat voor doen. Maar de makers stellen voorop dat ze de ruimte, de bewegingen en hun ideeën met het publiek willen delen. Met woorden van deze strekking opende artistiek leider Suzy Blok het PUNCH! Festival in Bellevue in Amsterdam. PUNCH! is dus allesbehalve een moeilijk festival dat ver van het publiek staat.

De openingsvoorstelling .whatdowefinallyshare. van choreograaf Fernando Belfiore sluit op deze woorden aan. Het woord ‘share’ is aan slijtage onderhevig, dankzij de social media. ‘Iets met elkaar delen’ suggereert intimiteit en verbondenheid. Maar zijn die er echt?

Twee mannen en een vrouw bewegen springend en kreten slakend over de vloer. De intensiteit stijgt. In het begin wekt de voorstelling verwondering en scepsis. Wordt hier de draak gestoken met bewegingskunst? De energie van de dansers blijkt enorm effectief te zijn. Wat de dansers met het publiek delen blijft uiteindelijk een raadsel en is afhankelijk van wat ieder erin ziet. Maar meeslepend is het. Daar kan niemand omheen.

<Hier filmpje: 121011 PUNCH 3 Marie Goeminne.m4v>

Mooi om ‘Que ser?’ van Sofia Fitas en en ‘Puls’ van Marie Goeminne vlak na elkaar te zien! Ze zijn zo tegengesteld aan elkaar als maar mogelijk is.

Que ser?

Twee handen lichten op in de duisternis op het toneel. De bewegingen zijn minimaal en toch worden de ogen ernaartoe gezogen. Juist het kleine en geconcentreerde maakt dat je de opbouw naar grote gebaren als het opsteken van een storm ervaart. Erg sterk, zoals Sofia Fitas het publiek met zo weinig middelen weet te vangen en meevoert in de prachtig opgebouwde spanning.

Puls

Kreeg je bij Sofia Fitas alleen de contouren van het lichaam te zien, in ‘Puls’ van Marie Goeminne is elke spierspanning en elk trekje op haar gezicht te zien. Poëtische teksten vol zuivere natuurlyriek op de achterwand spreken van een groot, zoet verlangen. Performer Maaike van de Westeringh komt in beweging als iemand die ontwaakt uit een volmaakte slaap en een geborgen gevoel terug wil vinden op de koude, wit beschenen vloer. ‘Puls’ is van een ontroerende zuiverheid. Het is erg mooi zoals Van de Westeringh uit bezieling en kwetsbaarheid kracht en elan laat groeien.

‘CMMN SNS PRJCT’ van Martin Schick en Laura Kalauz heeft iets van een praatshow over onze ingesleten denkbeelden over het economisch verkeer. Maar dan wel een schrandere praatshow. Ze geven allerlei voorwerpen weg. Het publiek weet niet wat het overkomt. Heerlijk: iets gratis krijgen! Dan vraagt Schick: ‘Wie heeft er een T-shirt voor mij?’ Ineens voelt het idee ‘gratis weggeven’ heel anders. Schick en Kalauz stellen het publiek voortdurend voor onverwachte vragen en invalshoeken. Allerlei inzichten over rijkdom, verdeling en levensgeluk delen ze met de aanwezigen op de tribune. Wat betekent: ‘Dit huis is van mij’? Van wie zijn ideeën? Van wie ben je zelf? De ene rake sprong na de andere brengt hen tot de grens tussen hebben en zijn. Helaas houden Schick en Kalauz de spanning niet vol. Het wordt te veel een gewoon gesprek, zonder grens tussen performer en toeschouwers.

 

 Ze zijn dagelijks op straat te zien: mensen met hun gedachten ergens anders. Ze tonen niets van wat er in hen omgaat, anders lopen ze de kans voor gek te staan. In ‘About There & Here’, een choreografie van Jasper van Luijk, valt deze grens weg. Performer Denise Klevering laat zien wat er gebeurt als je met je lichaam toegeeft aan de klappen van pijnlijke herinneringen. Klevering doet dit met een indrukwekkende uitstraling, zeer ingeleefd in het drama van haar personage en zonder de spanning ook maar een moment te laten verslappen.

 

Gierende remmen, wanhopig claxonneren. Wat gebeurde er op het moment dat filmlegende James Dean verongelukte? In ‘Soap Crash’, een choreografie van Clara Amaral, geven drie meisjes een blikken versie vol ironie van dit gouden verhaal. Tijdens de fatale autorit broeide het van de spanningen tussen Deans vriend en een ex. Dean was een held. Over hem praten was voor jonge meisjes hoe dan ook opwindend, tragisch ongeval of niet. ‘Soap Crash’ is verfrissend en origineel. De performers zijn vlijmscherp op elkaar ingespeeld, zowel vocaal als motorisch en qua timing.

Seinen met vlaggen. Vroeger deed men dat in het leger en bij de scouts. Choreograaf Jochen Stechmann gebruikt het vlagseinen in ‘Signs’ om een humoristische blik te geven op menselijke communicatie en hoe moeilijk we soms uit de voeten kunnen met afgesproken codes. Alleen al het idee dat men vroeger op dit middel aangewezen was om over grote afstanden te communiceren geeft het vlagseinen iets aandoenlijks. Daar komt een prachtige, droogkomische mimiek van de drie performers bij. Door de seincodes zijn ze behoorlijk gehandicapt. Hoe breng je ‘Ik hou van jou’ over? Daar sta je dan met je vlaggen.

 

Een gordijn dat het toneel in tweeën deelt. Links een man, rechts een vrouw. Dit simpele gegeven in ‘Hi Bye’ van Gabriella Maiorino & Cosmin Manolescu zet vanaf de eerste minuut de zintuigen op scherp. Twee dagdroomwerelden vullen het toneel. Gaan ze zich mengen? De scènes roepen onwillekeurig verhalen op bij de toeschouwer. Welke kanten die verhalen ook op gaan, ze maken voortdurend nieuwsgierig naar het eind. De suggestieve muziek, de intrigerende uitstraling van de man en de vrouw en de gebaren die ze af en toe door het gordijn heen naar elkaar lijken te maken, zorgen voor een grote spanning en een opzienbarend verrassende afloop.

Wie danst doet dat zelf. Dat is zo vanzelfsprekend dat niemand erbij stilstaat. The Mob haalt deze vanzelfsprekendheid onderuit. Wat gebeurt er als je je dansbewegingen door een ander laat maken? Verbijstering maakt zich van je meester als je ziet hoe dit uit de hand kan lopen. De performers (Emma-Cecilia Ajanki en Julia Giertz) sparen zichzelf niet. Hoe ver het gesleur en gegooi door performer Poul Laursen ook gaat, ze ondergaan het zonder een grens te stellen. Dat van willoze, weerloze lichamen zo’n verpletterende expressie kan uitgaan!