Vanavond mag de koningin het nieuwe onderkomen van het EYE Film Instituut Nederland officieel openen, gisteravond deed directeur Sandra den Hamer het op een openingsfeest voor relaties alvast zelf. Ze sprak daarbij van een historisch moment voor de filmcultuur in Nederland.
Het gebouw, gemakshalve aangeduid als ‘het nieuwe filmmuseum’, doet van een afstand gezien nog het meeste denken aan een ruimteschip dat naast het voormalige Shell-gebouw aan het IJ is neergestreken. De architectuur is opvallend genoeg om veel aandacht te trekken, aandacht die de filmmuseumtak van EYE hard nodig zal hebben om de doelstelling (verdrievoudiging van het bezoek tot 225.000 per jaar) te realiseren.
De door Delugan Meissl Associated Architects ontworpen creatie straalt in ieder geval ambitie en allure uit, en werd bovendien binnen de geplande tijd gebouwd – wat binnen de museumwereld een prestatie op zich is. Museum is ook een wat stoffig woord voor dit prachtige cinemacomplex met onder meer vier filmzalen. Eindelijk hebben de 80.000 inwoners van Amsterdam Noord (‘het nieuwe Amsterdam’, in de woorden van Den Hamer) weer een eigen bioscoop.
Het ontwerp met zijn scheve lijnen en hoeken mag dan buitenissig zijn, het is toch een gebouw geworden waarin je je snel op je gemak voelt en waarin het plezierig ronddwalen is. Je waant je in een modern filmdecor met veel wit (op alle muren kan zo nodig geprojecteerd worden), veel trappen en veel hout voor een warme toets. En vergeet het terras met uitzicht over het IJ niet. Nu alleen nog iets aan de tredenverlichting in de zalen doen.
Hopelijk weet het publiek niet alleen de filmzalen, maar ook de wat verborgen toegang tot de royale expositieruimte te vinden. Op dit moment is daar de tentoonstelling Found Footage: Cinema Exposed te zien. Installaties en projecties van kunstenaars die ‘gevonden’ beelden uit de filmarchieven gebruikt hebben voor eigen creaties. Gratis toegankelijk is de Basement met een soort digitale filmjukeboxen waarmee de bezoeker zelf door de filmgeschiedenis kan struinen. Verder vanaf 5 april een uitgebreid openingsprogramma met een retrospectief van Martin Scorsese en heel veel meer.
Leo Bankersen
Nederlands 
English (UK) 
Français 