Afzettingsprocedures, sociale onrust, corruptie: recente berichten over Brazilië schetsen een weinig optimistisch beeld. Toch staat juist dit land centraal in de grote jaarlijkse grote sculptuurexpositie in Den Haag. Aanleiding: de Olympische Spelen, later dit jaar in Rio. Maar maakt de schorsing van president Roussef Brazilië tot een riskante samenwerkingspartner voor een tentoonstelling?
Ultiem doemscenario is natuurlijk wat het Allard Pierson Museum in Amsterdam overkwam in 2014. De Oekraïense musea die voorwerpen in bruikleen hadden gegeven voor de tentoonstelling De Krim, Goud en Geheimen van de Zwarte Zee, waren na afloop van de tentoonstelling ineens Russisch geworden.
Beelden aan Zee is niet bang voor zo’n scenario, laat woordvoerder Emma van Proosdij weten. ‘Brazilië is inderdaad allesbehalve stabiel, inhoudelijk gaat de tentoonstelling daar ook over. Aan de andere kant moet ik zeggen dat de mensen met wie we samenwerken, zoals galeries en kunstenaars, gewoon doorwerken als altijd. Wij zitten meer in het hedendaagse circuit en hebben dus ook niet te maken met een staatscollectie.’
En zo was het Lange Voorhout in Den Haag deze week weer een artistieke bouwplaats (zie fotoreportage). De meestal zeer grote sculpturen moesten vaak ter plekke opgebouwd worden. Soms door kunstenaars, soms op hun instructies door een Nederlandse ploeg. Alette Wttewaall gaf als projectleider vanuit Beelden aan Zee sturing aan de opbouw. Sommige werken gaan na afloop niet meer terug naar Brazilië, vertrouwt ze ons toe. Ze zijn zo enorm dat ze afgebroken moeten worden.
Na veel werkdagen van zeven uur ’s ochtends tot laat in de avond kan Wttewaall tevreden kijken naar de resultaten: dit jaar een kleiner aantal sculpturen, maar van groter formaat. Kunstwerken die een licht werpen op de cultus van het lichaam in Brazilië, de natuur, sport, corruptie, het koloniale verleden en de positie van kunst; een spiegel van de smeltkroes die Brazilië in veel opzichten is.
Toch had Brasil, Beleza?! nog even last van de politieke instabiliteit. Dat was toen interim-president Temer de opheffing van het ministerie van Cultuur na protesten ongedaan maakte en Marcelo Calero tot minister maakte. Calero had de tentoonstelling in Den Haag enkele dagen daarna zullen openen, maar kon nu niet meer zo makkelijk weg en moest alsnog afzeggen.
Brasil, Beleza?! – Hedendaagse Braziliaanse beeldhouwkunst.
26 mei tot en met 2 oktober 2016, museum Beelden aan Zee
26 mei tot en met 21 augustus 2016, Lange Voorhout, Den Haag
Ook Stroom Den Haag en KAdE Amersfoort wijden naar aanleiding van de Olympische Spelen tentoonstellingen aan Braziliaanse kunst.
Foto’s:
(foto’s auteur)