Boukje Schweigman is een kunstenaar die dit land hard nodig heeft. Mijn diepe bewondering voor haar ontstond bij ‘Klep’, de voorstelling waarmee ze lang geleden afstudeerde aan de Amsterdamse mime-opleiding. Met acht anderen in een karretje, door hele kleine klepjes rondkijken in een wereld waarin lieve wezentjes al even nieuwsgierig zijn naar jou, waarna een minimale aanraking de impact van een groots slotakkoord krijgt.
Daarna werd het alleen maar beter en wisselt haar werk af tussen puur beeldend en vrolijk theatraal. Vooral bij dat laatste staat menselijke nabijheid vaak centraal, dus het is een prettig toeval dat voor dit jaar net een beeldend project op het programma stond. Aanraken is immers een beetje lastig te combineren met social distancing.
Opstijgen
Spectrum heet het werk dat nu op Afzender Boulevard is te zien, en het is weer een wonder. Met een klein groepje mensen coronaproof van de aarde opstijgen, je gewicht verliezen en tegelijk heerlijk zwaar worden, terwijl je zweeft naar een tunnel van licht, waarin een gigantische hartklep traag ronddraait. Voor de een een van de betere bijna-dood-ervaringen, voor de ander de perfecte manier om van je slaapproblemen af te komen en voor mij iets van allebei: totale ontspanning en een mogelijkheid om de gedachten vrij te laten, afgewisseld met een enkele snurk.
Er zijn voorstellingen waarbij het niet erg is om weg te doezelen, en Boukje Schweigman maakt er één waarbij het zelfs gewenst is. Eenmaal buiten, op de verlaten parkeerplaats van de Brabanthallen, valt de rauwe, en in diit geval ook snikhete werkelijkheid weer op je dak: we leven in rare tijden. Op stoeltjes, anderhalve meter van elkaar, proberen we die weer te doorgronden.
Circusromantiek
Wie die rare tijden ook aan den lijve ondervinden, zijn de mensen van het wereldberoemde Vlaamse Circus Ronaldo (sinds 1831). Ze grossieren in Fellini-achtige circusromantiek, met alle groezeligheid en nostalgie van dien, en dit jaar bereikt dat een hoogtepunt. De voorstelling kan namelijk niet doorgaan. Dus word je uitgenodigd door de familieleden om achter de schermen te kijken hoe de artiesten hun lockdown doorstaan.
Het is geen vrolijkmakende voorstelling, want kleinschalig circus en corona, dat gaat even niet samen. De kleine, prachtige tent is met geen mogelijkheid aan te passen aan het nieuwe normaal dus staan de vervallen woonwagens een beetje verloren te bakken in de zon op een plantsoentje ten zuiden van de Sint Jan. De depressie is voelbaar, tot en met het einde, wanneer de hoop op een nieuwe toekomst je met een goed gevoel naar huis zou kunnen sturen.
Geen vrolijkstemmend familietheater, dus, maar wel mooi om mee te maken, en met veel warmte gebracht. Het zijn de momenten dat je het kloppende festivalhart, 200 meter verder op De Parade, mist. Even de zorgen verdrinken in iets koels, een blik van verstandhouding op anderen die het hebben meegemaakt, daar snak je naar. Even volhouden, allemaal. Ook de Ronaldo’s gaan een oplossing vinden.