Guilherme Miotto: “Dans is een evolutie, geen revolutie” 

“We willen allemaal spelen, maar labels maken dat soms lastig. Dan ga je twijfelen over je kwaliteiten.” De Nederlandse en Braziliaanse choreograaf Guilherme Miotto (45) wil grenzen juist doorbreken en kunst voor iedereen toegankelijk maken. Donderdag 24 oktober is zijn dubbelvoorstelling ‘Unpunished Youth x Poles’ te zien op Festival Circolo in Tilburg.

Guilherme Miotto is meer geïnteresseerd in wat ons dichter bij elkaar brengt, dan in hoe we van elkaar verschillen. Hij houdt niet van labels of ingewikkelde danspasjes en wil de instinctieve bewegingen die we van nature beheersen, naar voren laten komen. “Het lichaam is al extreem technisch”, aldus Miotto. “Zo nemen je handen elke keer dat je iets pakt al de juiste vorm aan, ook als je het nog nooit eerder hebt gezien.”

We geven ons volgens Miotto niet genoeg over aan wat het lichaam al kan. Daar wil hij verandering in brengen met een aanpak die hij al 20 jaar aan het ontwikkelen is en doceert aan de Theateracademie in Maastricht: Instinctive Performance. Als artistiek leider van Corpo Máquina Society en het doorlopende project Unpunished Youth, wil hij bovendien jongeren met en zonder kunstervaring hun bewegingsvrijheid laten ontdekken. 

Instinctive Performance

Miotto wil dans niet opnieuw uitvinden. Hij ziet dans als een evolutie, geen revolutie. Ontwikkeling is dan ook de belangrijkste drijfveer voor zijn werk, wat hij ziet als het tegenovergestelde van presteren.

Miotto gelooft er heilig in dat mensen floreren en grotere risico’s nemen als je ze het vertrouwen geeft dat ze iets kunnen doen. Zo zegt hij bijvoorbeeld nooit tegen kinderen dat ze theater gaan maken of danstechnieken gaan leren. “We willen allemaal spelen, maar labels maken dat soms lastig. Dan ga je twijfelen over je kwaliteiten.” 

Miotto wil grenzen juist doorbreken en kunst voor iedereen toegankelijk maken. Dat doet hij door het lichaam centraal te stellen en jongeren uit achterstandswijken, die soms nog nooit eerder van een theater gehoord hebben, een platform te geven. Hij moedigt zijn leerlingen aan de Theateracademie in Maastricht aan om zich over te geven aan wat het lichaam al kan. “We leggen vaak de focus op alles wat we nog niet kunnen, maar ik pleit ervoor om ook te kijken naar wat we wél kunnen en daar op te bouwen.”

Zwaartekracht en kwetsbaarheid

Als artistiek leider van Corpo Máquina Society, werkt Miotto aan dansvoorstellingen en System Hacks. Bij dat laatste probeert hij ‘het systeem’ te doorbreken door mensen zonder jarenlange ervaring of professionele training al binnen enkele uren of een dag op het toneel te laten staan. Voor de voorstelling ‘Poles’ en systeemhack ‘Unpunished Youth’ werkt Miotto met drie freerunners en 12 jongeren uit het AZC in Oosterwijk die in Nederland een nieuw leven hopen op te pakken. 

De dansvoorstelling Poles was oorspronkelijk gecreëerd voor de paaldanseres Yvonne Smink. Vanwege een blessure is de voorstelling aangepast voor drie freerunners: Alex Fito Ayala, Ahmed Zariohi en Tim van den Bos de Lucas. Aan de hand van freerunning (een sport waarbij de renner zich klimmend en springend sierlijk door een stedelijke omgeving beweegt), spelen de jongeren met zwaartekracht en kwetsbaarheid. Het ‘obstakel’ is dit keer alleen niet de stad, maar een levensgroot stalen klimrek. Op de achtergrond hoor je de subtiele muziek van Isaac Poels op de synthesizer.

Toekomstplannen

In de toekomst wil Miotto dit soort System Hacks zo vaak mogelijk blijven doen, zodat deze nieuwe aanpak steeds normaler wordt. Verder wil hij aan zijn dansvoorstellingen blijven werken en hier meer de tijd voor te nemen. “Omdat alles zo snel gaat, kunnen we niet altijd alles van elkaar benutten in een voorstelling. En dat is jammer, omdat er zoveel rijkdom in iedereen schuilt. We laten ons vaak opjagen door de tijd, in plaats van dat we gebruik maken van de tijd die we hebben. Tijd is een cadeau, geen vijand.”