Soms zie je iets en besef je pas op de fiets terug hoe bijzonder het was. Wacht eens even, het witte konijn praatte terug? Humpty Dumpty maakte zich zorgen dat ik hem wel ving? Ik heb vandaag niet alleen naar een Virtual Reality (VR) installatie gekeken, de installatie keek terug! Nog niet eerder heb ik een VR-werk meegemaakt waarin ik niet alleen kon reageren op het werk, maar de personages ook op mij reageerden. Tot en met 4 januari staat een groep van 4 mensen klaar om 1 persoon per half uur een onvergetelijke trip in een konijnenhol te bezorgen. Geen wonder dat het binnen een half uur uitverkocht was.
Alice, The Virtual Reality Play probeert niet in een half uur het hele verhaal van Alice in Wonderland er doorheen te jagen. Het lijkt me ook niet doenlijk om de gelaagdheid in het verhaal en het spel met logica en taal te vertalen naar een ervaring van een half uur. Ik had me verheugd op een ontmoeting met de Mad Hatter en de Cheshire Cat. Dat is het niet geworden. Wat het wel werd, was een heerlijke onderdompeling in een sprookjeswereld, waarin ik zelf de touwtjes in handen had. Oké, samen met een levensgroot konijn en een grote rups.
Unique experience.
Ik mocht als allereerste het konijnenhol in. En wilde daar helemaal niet meer uit. In een razendknap gemaakte set-up word je snel op stoom gebracht. Eerst betreed je een ruimte en word je welkom geheten. Daar krijg je je bril en word je uitgenodigd zo nieuwsgierig mogelijk te zijn en vooral te gaan exploreren. Dan mag je door een gordijn de volgende ruimte in en zie je een kaartenhuis. Als je aan het kaartenhuis komt, begint het “echte” deel. Je ontmoet het witte konijn dat je het verhaal binnen zuigt. Langzaam word je zelf steeds meer Alice. Toen ik een opdrachtje niet goed kon uitvoeren (wat het spel zelf trouwens al aankondigde), stond ik letterlijk te trappelen met mijn voeten. Het witte konijn antwoord in het enige soort Queen’s English dat past bij Alice: “Oh yes, do stamp those little feet and clap those little hands!”
VR with real actors.
Omdat er echte acteurs achter de avatars zitten, is de beleving veel spontaner en individueler dan ik ooit eerder heb meegemaakt. Want zelfs in de meest interactieve installaties is er toch een eindig aantal scripts dat je kunt volgen. Dat is met dit werk dus niet. Het konijn raakt je aan en je kunt het ook terug aanraken. Hij stelt je vragen en jij kunt terug praten. Er is dus echt een uitwisseling op basis van improvisatie. De acteur achter het konijn en de rups zal zonder twijfel een aantal lijnen in de gaten houden om de voortgang van het verhaaltje te bewaren. Maar daarbuiten staat het hem vrij om te doen wat hij wil en waar zijn gast hem heen leidt.
Het is VR, maar ook het meest intieme soort theater waar je zelf de hoofdpersoon bent. En omdat de personages op je reageren, is het spel echt van jou en jouw unieke beleving. En dat is een wezenlijk andere ervaring dan een VR-film waarbij je passief een werk ondergaat. Je hele lichaam en alle zintuigen worden geprikkeld. Ik heb dat nog niet eerder meegemaakt met een VR-installatie en ik moet zeggen: het smaakt naar meer.
Perfect basis for Virtual Reality.
Wat de makers betreft is Alice in Wonderland dan ook het perfecte boek om een VR-spel mee te maken. Op de openingsavond lichtten zij toe dat het gegeven van een wonderland en een droom eigenlijk al in essentie virtual reality is. Ze hebben de personages wel iets minder gemeen gemaakt dan in het boek om de deelnemers niet af te schrikken. Hun doel was mensen de vrijheid te geven om te doen wat ze willen en zich de held te voelen van Alice the VR Play. En ook voor hen is het mooie dat geen uitvoering hetzelfde is. De meeste volwassenen worden heel snel weer kind en gaan op in het spel. En ze hebben een trukendoos voor de bezoekers die passief willen blijven. Maar waarom zou je dat willen? Je ontzegt jezelf een ontzettend leuke en mooie ervaring waar je nog tijden van blijft grijnzen als de Cheshire Cat.
Taste, smell and taste.
Alice is niet alleen het meest interactieve project dat ik ooit heb meegemaakt, het is ook het enige met tast, geur en smaak. Om een stap verder te komen in het spel moet ik net als Alice een magische paddenstoel eten om van formaat te veranderen. Het is geen psychedelische paddenstoel, zodat ik gelukkig wel coherent blijf en volop kan genieten van het gebodene.
Het tactiele van die ervaring en de verrassing van iets in je mond stoppen waarvan je niet weet wat het is, is spannend. Er zit een zekere kwetsbaarheid in zo’n ervaring. Afgesloten van de “echte” wereld, lever je je uit aan de makers. Maar goed dat ik een VR-bril op had en ik mezelf niet kon zien, anders zou mijn innerlijke 6-jarige het misschien wat lastiger hebben gehad.