Soms kan een programma van Writers Unlimited je op het verkeerde been zetten. Vorig jaar was de late night talkshow over literaire seks een hilarisch hoogtepunt – pun intended – van het festival. Dit keer viel er in het programma Let’s talk about sex bar weinig te lachen.
Vergeet de connotaties met Salt N Pepa. De Indonesische Linda Christanty schrijft niet over ‘happy seks, maar over bittere seks als machtsmiddel, als vorm van dwang en geweld.’ Daar werden we even stil van.
Het zit niet mee. De Chinese Geling Yan moest vanwege ziekte afzeggen, en werd vervangen door Gary Barker, de timide Linda Christanty uit Indonesië komt in het Engels nogal moeizaam uit haar woorden, en met een felle knal besluiten alle microfoons ermee op te houden. Daarna kost het wat moeite om de boel een beetje los te krijgen, maar de tactvolle gespreksleidster Petra Stienen slaagt er toch in om een fascinerend gesprek te laten ontstaan.
Christanty schrijft in het Bahasa Indonesia en haar werk is nog niet in het Engels of Nederlands vertaald. In haar verhaal De Roze Vlinder – voorgelezen in het Bahasa, maar te volgen via boventiteling – vertelt ze over een transgender hoofdfiguur die, na herhaaldelijke verkrachting door de koranleraar, en David Cronenberg-achtige mutaties, wraak neemt en met zichzelf in het reine komt. “Ik spreek niet over ‘slachtoffers’ van seksueel geweld, maar ik noem ze liever ‘overlevenden’,” vertelt Christanty. “Want ondanks alles gaat het leven door. Ook in donkere tijden is er licht.”
Eerder werkte ze voor een non-profit organisatie, en probeert nu als schrijver en blogger met literatuur een stem te geven aan de LGBT-gemeenschap, onder andere in Atjeh, waar nu de terreur van de sharia heerst. Dan heb je lef.
Ook Gary Barker houdt zich bezig met gendergeweld en de rol die mannen daarbij spelen. Zowel als auteur en onderzoeker / activist bij de International Center for Research on Women. Hij leest een passage uit zijn roman Binnenvallend Licht. Een Congolese vrouw (Maria) overleeft nauwelijks een gruwelijke groepsverkrachting, maar dankzij haar man (Josef) gaat ze er, ondanks alle duisternis en schaamte, niet aan ten onder.
Mannen die verkrachten zijn niet geboren als rondwandelende duivels, zegt Barker. “Dat geweld komt ergens vandaag en ook zij zijn vaak op een afschuwelijke manier beschadigd. Tegelijkertijd wil ik laten zien dat het leven van mensen in Congo – de ‘rape-capital’ van de wereld – niet alleen maar beheerst wordt door dat geweld. Men vindt soms ook de kracht om door te leven.”
“Ik probeer het hele spectrum van seks te laten zien. We hebben wereldwijd een open discussie nodig over wat goede, vrijwillige seks voor mensen kan beteken. Na de Arabische Lente, nu een Lente in Bed.”