Dik een maand vroeger dan anders presenteert het Holland Festival dit seizoen zijn nieuwe programma. Daar is alle reden voor. Met het aantreden van Ruth Mackenzie als artistiek directeur waait er een frisse wind door het festival. Annet Lekkerkerker vertelt over de veranderingen in onderstaande video.
De presentatie van de brochure – dankzij een nieuwe vormgeving eindelijk leesbaar – toont aan dat de deuren worden opengegooid. Op 30 mei gaat het festival van start met twee gratis toegankelijke evenementen. All Imitate-Act (een coproductie met het Stedelijk Museum) van Liam Gillick bestaat uit een groot aantal panelen op het Museumplein. Ze tonen schilderijen van Oskar Schlemmer, Kazimir Malewitsj en anderen. Er zitten gaten in. Door je hoofd in zo’n gat te steken kun je op een bijzondere manier opgaan in dit kunstuniversum. Gillick noemt het evenement ‘populistic’, maar ‘very serious at the same time’. De panelen blijven gedurende het hele festival staan. Eveneens gratis is het digitale openingsfeest House in your house. Hoogst origineel en van deze tijd: gewoon thuis via smartphone of tablet in een feestroes raken met d.j.’s, muziek en een lichtshow. Wel moet je er een app voor downloaden.
Met deze gratis evenementen wil Ruth Mackenzie een zo breed mogelijk publiek naar het festival halen. Ze is ervan overtuigd dat het programma veel meer mensen aanspreekt dan men doorgaans denkt. Het is, om met Liam Gillick te spreken, een kwestie van ‘buzz’: ‘Ik ben voor het eerst met kunst in aanraking gekomen door de gratis randprogramma’s van grote fstivals. Die boden de mogelijkheid om in de sfeer te komen zonder dat ik er moeite voor hoefde te doen.’
Maar ook in een ander opzicht worden de deuren opengegooid. Innovatie met respect voor traditie is het uitgangspunt geweest bij de samenstelling van het festival. Mackenzie heeft hier een bijzonder goed zintuig voor. Ze heeft een buitengewoon veelzijdig internationaal programma in elkaar gezet, waarin kunstenaars nieuwe ideeën, combinaties en theatrale middelen inzetten om te laten zien hoe de wereld anders zou kunnen zijn dan zij is. Grenzen tussen de kunstdisciplines lijken tot het verleden te behoren. Op veel punten doorbreekt Mackenzie de patronen die we van de vorige edities van het festival kennen.
Voor het eerst staat er een ‘Proms’ op het programma. De ‘Proms’ zijn een populair fenomeen in Engeland: een maand lang toporkesten en topartiesten in de Royal Albert Hall, voor een belachelijk lage prijs. Hier doen we ze in 12 uur. Vermaarde gezelschappen treden op in de leeggeruimde zaal van het Concertgebouw. Stoelen zijn er niet, behalve op het balkon voor wie toch liever gewoon wil zitten. Het staan en de ontruimde zaal moeten de bezoeker een vrijer gevoel geven dan normaal bij een concert. Je kunt gaan en staan waar je wilt, meebewegen met de muziek of je er zelfs door in slaap laten sussen. Plan is de ‘Proms’ tot een traditie in het Holland Festival te maken.
Ongewoon is The End, een Japanse pop-opera van Keiichiro Shibuya. In deze manga-multimedia-totaalervaring staat Hatsune Miku centraal: een wereldster, maar ook niet meer dan een computerprogramma met een synthetische stem en een holografichse verschijning. He begrip ‘live’ krijgt zo een nieuwe dimensie.
Ongewoon is ook As big as the city, een grootse muziektheaterproductie van Arnoud Noordegraaf. Hij was al eerder in het Holland Festival, maar nu brengt hij het culturele spanningsveld tussen het westen en het in razende vaart tot ontwikkeling komende China tot klinken. Het verhaal gaat over een Nederlandse architect, die een megaproject realiseert op de plaats waar een klein Chinees dorpje lag, en een liefdesaffaire aangaat met een Chinese operazangeres. Hij valt op haar traditionele verschijning, maar ze blijkt een moderne zakenvrouw, die de westerse levenswijze omarmt. Noordegraaf is erin geslaagd de beroemde Chinese kunstenaar Ai Weiwei bij zijn voorstelling te betrekken voor het decorontwerp.
Turkije is opvallend rijk vertegenwoordigd, met maar liefst zes voorstellingen, variërend van het gezelschap Kardes Türküler, aangevuld met de beroemde popsterren Candan Erçetin (“De Turkse Anouk”) en de in Nederland wonende Karsu Dönmez, die de sfeer en de geluiden van het oude Istanbul aan de Bosporus oproepen, tot een combinatie van klassiek soefi-repertoire en hypnotiserende pop door het ensemble Al-Kindi. Het festival wil de nauwe banden honoreren die door immigratie tussen Nederland en Turkije zijn ontstaan.
Van een nieuwe en speelse kant laat het Holland Festival zich zien in het project Red de fagot!. Steeds minder mensen kiezen ervoor dit instrument te bespelen. Hier wil het project iets aan doen. Acht componisten kregen de opdracht een werk voor fagot te componeren. Tijdens de presentatie van de brochure speelde fagottist Thomas Dulfer als voorproefje een werk van Componist des Vaderlands Willem Jeths en overtuigde dat het instrument met zijn diepe melancholieke tonen inderdaad nodig voor uitsterven behoed moet worden.
Het choreografenpaar Emio Greco en Pieter C. Scholten tonen voor het eerst een werk voor de beide dansgezelschappen die zij tegenwoordig leiden: ICK Amsterdam en Ballet Nationale de Marseille dansen Extremalism. Hiermee vieren Greco en Scholten hun 20-jarige samenwerking. De choreografie is hoogst actueel. Zij gaat over het lichaam van de gehaaste mens in vermoeide toestand.
Er valt nog veel meer te noemen. De brochure bevat zoveel ongewone voorstellingen dat het voor de deelnemende groepen en kunstenaars moeilijk is om nog op te vallen.
Meer dan in eerdere jaren wil het Holland Festival doen aan verbreding en verdieping. In april verschijnt er een afzonderlijke brochure met het ‘contextprogramma’. Rond vele voorstellingen van het festival worden workshops, inleidingen, conferenties, masterclasses, debatten, ontmoetingen met artiesten, educatieve programma’s en afterparties georganiseerd. Ook dit extra programma toont aan dat we een bijzonder rijke editie van het Holland Festival tegemoet gaan.
Nederlands 
English (UK) 
Français 
