Brandbrief van de festivals: ‘Het gaat mis met de podiumkunsten in Nederland

Een brandbrief van de Verenigde Podiumkunstenfestivals. Een van de meer dan honderd lobby-organisaties in de kunsten, maar wel een heel belangrijke. Immers, de festivals zijn de plek waar publiek in de volle breedte kennis maakt met kunst en amusement in de volle breedte. Dat gebeurt nergens anders. En mooi: ze nemen het op voor alle podiumkunsten, want, zoals trouwe lezers van deze site weten, die zijn nogal het haasje, en worden met iedere halfslachtige redding nog meer het haasje.

Neem het laatste covid-pakket van 482 pus 218 miljoen. Iedereen blij mee, maar het is een tijdelijke oplossing die voor een aantal heel erg grote problemen geen enkele oplossing, eerder een verergering biedt. En dat geldt met name voor de festivals, waar Oerol bijna slachtoffer werd van koehandel, en sommige festivals nu ze uit het Fonds Podiumkunsten zijn gelicht, erop achteruit gaan. Er is bovendien een popfestival, Noorderslag, dat eigenlijk nu een aankoop van een museum is, want het wordt overeind gehouden door een greep in de kas van het aankoopfonds beeldende kunst.

En dan hadden we nog al die makers die volgens alle deskundigen goed genoeg zijn, maar nu geen geld meer krijgen. De Verenigde Podiumkunstenfestivals vragen aandacht daarvoor van de Kamerleden, die de komende maanden moeten gaan sleutelen aan de cultuurbegroting. Er moet een oplossing komen voor structurele tekorten voordat de grote terugbetaalactie van alle covidsteun aanbreekt (ergens na de volgende verkiezingen).

Lees hier de brief: ze leggen het uitstekend uit:

Het gaat mis met de podiumkunsten, maar u kunt nog helpen!

Meerjarige investeringen van 19,5 miljoen nodig voor getroffen sector

De laatste uitslagen bij het Fonds Podiumkunsten voor de producenten, de halfslachtige toekenningen in de BIS voor de podiumkunstenfestivals én het grote drama van de coronacrisis schetsen een inktzwarte toekomst voor de podiumkunsten in Nederland: vooral in de regio’s die hele infrastructuren zien verdwijnen. Het is uiteraard geweldig dat er een tweede steunpakket is vrijgemaakt voor de kunsten. Met dat pakket is echter niet de structuur op de lange termijn gewaarborgd, zoals bij meerjarige regelingen wel het geval is.

Het gaat daarom mis met de podiumkunsten… maar u kunt de sector overeind houden met een essentiële verhoging van de meerjarige budgetten in BIS (festivals) en Fonds Podiumkunsten (producenten).

Er is meerjarig 19,5 miljoen nodig voor deze getroffen sector, met daarbij een focus op regionale spreiding. In dit bedrag zit 15,8 miljoen voor de producenten, 1,7 miljoen voor de reeds gehonoreerde podiumkunstenfestivals in de BIS en 2 miljoen voor nieuwe podiumkunstenfestivals in de BIS.

Wat is er nodig om de sector in leven te houden?

• De uitslagen bij het Fonds Podiumkunsten laten zien dat het een grote misvatting was om zoveel geld weg te halen bij het fonds. Om de podiumkunsten in de regio’s overeind te houden en om daarnaast ook de jongere gezelschappen (waarvan er veel onder de zaaglijn terecht zijn gekomen) een toekomst te geven, is het nodig dat de gehele lijst van goed beoordeelde gezelschappen bij het Fonds Podiumkunsten wordt gehonoreerd. Vooral in deze coronacrisis hebben gezelschappen simpelweg geen plan B. Voorkom enorme kapitaalvernietiging en honoreer al deze geweldige makers. Dat betreft een bedrag van 15,8 miljoen per jaar.
• In juni constateerde de Raad voor Cultuur dat er te weinig budget en te weinig plek is voor podiumkunstenfestivals binnen de landelijk basisinfrastructuur (BIS). Binnen de BIS werden 23 podiumkunstenfestivals positief beoordeeld, maar kregen slechts 8 een honorering. In het Tweede Kamer-debat over het advies benoemden ook vele partijen dit knelpunt.
De 8 gehonoreerde festivals moesten het ook nog eens doen met een flinke korting op de aangevraagde bedragen omdat het budget helemaal geen 8 festivals toestond. Hierdoor ontstaat de situatie dat een aantal festivals in de BIS nu minder budget heeft dan zij bij het Fonds Podiumkunsten zouden hebben gekregen. De BIS-festivals volledig honoreren kost ongeveer 1,7 miljoen per jaar.
De raad geeft daarnaast aan dat er eigenlijk minimaal ruimte moet zijn voor 15 festivals om de kwaliteit en pluriformiteit van het Nederlandse festivallandschap eer aan te doen en de spreiding over het land ook in de BIS te waarborgen. Wij delen die analyse van de raad en vragen u om toch nog in deze periode ruimte te maken voor meer festivals in de BIS. Voor een bedrag van nog eens 2 miljoen per jaar zou u een aantal festivals in diverse genres een plek kunnen geven in de BIS. Hiermee komt u nadrukkelijk ook tegemoet aan de vraag om meer aandacht voor de podiumkunsten in de regio, daar een groot aantal festivals ‘onder de zaaglijn’ afkomstig is van buiten de Randstad.
• Eurosonic Noorderslag zou dankzij een motie in de Tweede Kamer het 9e festival in de BIS zijn geweest ware het niet dat dit festival vanwege een formaliteit nu geen BIS-plek heeft gekregen, maar een andersoortige bijdrage van het ministerie van OCW. Wij vinden dit principieel een vreemde gang van zaken, omdat er formeel nog steeds geen popmuziek in de festivalregeling van de BIS zit ondanks de ambitie van zowel de raad voor cultuur, de minister zelf en u als kamer. U kunt dit festival als Tweede Kamer toch een BIS-status geven. Dat kost niets.
• Graag gaan wij snel met u, de fondsen en de Raad voor Cultuur in gesprek over hoe het huidige systeem eigenlijk niet meer werkt. Hoe gaan wij in de komende jaren een stelsel vormgeven dat wél duurzaam is en dat zowel het goede behoudt als het nieuwe omarmt? Kinderen die opgroeien buiten de randstad krijgen minder kansen, de ongelijkheid binnen de sector groeit, er komt steeds minder ruimte voor talent en innovatie, ZZP’ers verarmen in rap tempo. Dus NU geen verdere kaalslag maar een stevige basis en METEEN verder met het ontwerpen van een duurzaam cultuurlandschap waar alle inwoners van ons land baat bij hebben. Wij maken graag een kick-ass plan met u!

Voor nu vragen wij u om de podiumkunsten in Nederland van de ondergang te redden met een meerjarige structurele investering van in totaal 19,5 miljoen per jaar voor producenten en podiumkunstenfestivals. Wellicht kunnen die structurele investeringen en het steunfonds ook worden gecombineerd om in elk geval in de komende vier jaren deze sector in leven te houden.

Met dank voor uw aandacht!

———–
Namens meer dan 50 podiumkunstenfestivals overal in Nederland,

Mark Hospers – coördinator De Verenigde Podiumkunstenfestivals

podiumkunstenfestivals@gmail.com
https://podiumkunstenfestivals.com/