We houden ons graag aan de regels. Dat is best oké, als je bijvoorbeeld in een tractor of vrachtwagencombinatie door een historische binnenstad rijdt, maar het wordt lastig als de regels zich op zekere dag niet meer aan zichzelf houden. De acteurs van de nogal fysieke theatergroep Bambie, Paul van der Laan, Jochem Stavenuiter en Tessa Jonge Poerink, hebben met de meester van de absurde vervreemding Jetse Batelaan nu dat thema tot een heel grappig stuk kindertheater gemaakt. Theater Artemis brengt het resultaat, getiteld ‘Anders is een heel normale Zweedse voornaam’, en het is heel grappig geworden, met best wel veel betekenis.
In deze voorstelling besluiten alle dingen anders te heten dan ze meestal genoemd worden. De personages in dit stuk doen hun best het nieuwe normaal te volgen, maar dat doen ze dus naar de letter, en niet naar de geest van de wet. Ofwel: ze gebruiken de voorwerpen in het verlaten huis waar ze schuilen voor een sneeuwstorm naar hoe ze nu heten, en niet naar hoe ze eruit zien.
Nieuw normaal
Dat betekent dat een keukenhandschoen nu een tandenborstel is, en een gieter een fiets. Een stoel heet spijker en een pot pindakaas is dagcreme. Dat levert problemen op, maar, zoals dat gaat in het theater van Jetse Batelaan, de spelers laten daar niets van merken. Het nieuwe normaal is heel normaal, gewoon een kwestie van wennen. Dat went best snel, en dan lijkt het even saai te worden, maar daar heeft Artemis wat op gevonden.
Op zeker moment worden ze verstoord door een ingeblikte vrouwenstem die dingen begint te bevragen. Ze vraagt zo hardnekkig door naar de betekenis van dit alles, dat de nieuwe zekerheden van het drietal beginnen te wankelen. Uiteindelijk verlaten ze het pand met een nieuw doel in hun leven.
Er zit veel Ionesco in dit stuk. In zijn absurde (te weinig gespeelde) stuk De Les maakt een leraar een leerling gek door haar een absurde logica bij te brengen. Daar is Frans dus Duits en klinkt alles juist hetzelfde, maar is dat niet. Dat was ook een allegorisch commentaar waar theaterwetenschappers nog lang over hebben gedebateerd.
Zakdoek
Mocht je dus na lezing van dit verhaal denken dat je wel een beetje weet wat het betekent: dat zou best kunnen. Aan de andere kant zou het ook allemaal heel anders kunnen zijn, en is het maar de vraag hoe normaal de werkelijkheid is die we om ons heen zien.
De voorstelling nodigt uit tot thuis nadoen. Zorg dan wel dat cirkelzagen, lasbranders en boormachines veilig opgeborgen zijn. Net als trekkers en trucks. Voor je het weet bedenken die dat ze ‘bos bloemen’ en ‘zakdoek’ heten.