Deze site is groot geworden dankzij Twitter en Facebook. We zijn ongeveer ook in dezelfde tijd ontstaan. In 2009 was Twitter net een beetje van de grond aan het komen, en Nederland dacht nog dat Hyves het helemaal zou worden, terwijl België al op Facebook zat. Enfin, tl;dr: de sociale media waren nog leuk. Pas in de jaren daarna werd het steeds raarder.
Op de bestaande sociale media ben je als gebruiker ook het product. Gelukkig kreeg je daar vroeger best veel voor terug. Maar dat wordt steeds minder. Als privépersoon merkte ik dat ik steeds minder berichten zag van mensen met wie ik niet actief contact had. Dat was jammer. Als beheerder van de professionele accounts van Cultuurpers merkte ik dat de prijs per pageview voor ons steeds hoger werd.
Er was geen alternatief
Wij houden – als klein onafhankelijk nieuwsmedium – de schoorsteen brandend van bedrijven die zich niet om het welzijn van hun gebruikers bekommeren, het zijn de adverteerders die bepalen wat gecensureerd wordt, en wat gepromoot. Het zijn, zeker op twitter, de op opwinding en woede gebaseerde algoritmes die bepalen wat je als gebruiker te zien krijgt.
Dat was vervelend, maar er was geen alternatief. Tot dat Elon Musk Twitter overnem en opeens duidelijk werd hoe gevaarlijk het is om zoiets vitaals als een sociaal medium in handen te geven van een enkel bedrijf, of zelfs een enkele man. Toen die journalisten op de korrel nam die kritisch durfden te zijn, was definitief duidelijk: dit bedrijf heeft het niet goed voor met de openbare ruimte.
9 miljoen and counting
Gelukkig bleek Mastodon, een decentraal, open source sociaal netwerk dat ik al kende sinds de oprichting in het vorige decennium, inmiddels volwassen genoeg om de uitstroom bij twitter mogelijk te maken. Sinds deze herfst groeide het van 600.000 naar 9.000.000 gebruikers. En dat allemaal op servers die de toestroom niet altijd aankonden.
Want dat is het mooie, en het kwetsbare van Mastodon: de kleine servers (Instances) die met hun eigen regels en ethiek het netwerk in stand houden.
Als gebruiker heb je een account bij een kleine server, waarbij je hele korte lijntjes hebt naar de beheerders, en precies weet welke regels er gelden. Via zo’n server kun je zelf mensen overal op het enorme netwerk volgen, en blokkeren wie je niet leuk vindt. Maar ook de server kan bepalen welke instances op de lijn te zien zijn. Dit kan nuttig zijn wanneer bepaalde instances nare inhoud delen.
Ben je het niet eens met het beleid van je instance, kun je de beheerders dat laten weten, of je kunt, met behoud van al je contacten, verhuizen naar een instance die meer aan je wensen voldoet.
Cultuurpers is Mastodon
Die service biedt Cultuurpers nu dus ook. Je kunt bij onze instance mastodon.cultuurpers.nl een account openen (voorlopig alleen voor leden) en van daaruit het ‘fediverse’ in, het netwerk van alle mastodonservers, waar steeds meer media en interessante gebruikers te vinden zijn. En waar jij alle macht in handen houdt.
Cultuurpers heeft zijn eigen server ingericht om bij te dragen aan de vitaliteit van het netwerk. We verdienen daar niets mee. Dat is eigenlijk heel erg mooi.