Het Toonkunstkoor Amsterdam heeft al vanaf zijn oprichting in 1829 een naam hoog te houden. In vroeger tijden was het steevast van de partij als het Concertgebouworkest en Willem Mengelberg grootschalige koorwerken brachten.
Hoewel het koor nog altijd bestaat uit amateurs en de band met het illustere orkest is afgezwakt, zet het nog altijd (zeer) veeleisende stukken op de lessenaars.
Zo verzorgde het dinsdag 10 december 2013 een geheel Russisch programma in het Muziekgebouw aan ’t IJ, met de Kroningsscène uit Boris Godoenov van Moessorgski; De klokken van Rachmaninov en Boerenbruiloft (Les noces) van Stravinsky. Repetitor Paul Prenen maakte een versie voor koor en twee piano’s van de eerste twee stukken, en nam zelf een van de twee pianopartijen voor zijn rekening. Boerenbruiloft klonk in Stravinsky’s eigen versie van vier piano’s, zes slagwerkers, gemengd koor en vier solisten.
Stravinsky had hiermee naar eigen zeggen een ‘perfect homogeen, perfect onpersoonlijk en perfect mechanisch’ ensemble ontworpen, dat hij geschikt achtte om het rituele karakter van zo’n dorpsbruiloft te onderstrepen. Er was immers sprake van een huwelijk dat door een koppelaarster tot stand kwam en dat volgens strikte regels werd afgehandeld. De personages zijn dan ook geen persoonlijke karakters, maar stereotypen – zo wordt de rol van de bruidegom nu eens vertolkt door een tenor, dan weer door een bas. De partijen van het koor zijn zo motorisch, dat ook de zangers als het ware slagwerkinstrumenten worden.
Onder leiding van dirigent Boudewijn Jansen en bijgestaan door masterstudenten van het Koninklijk Conservatorium, gaf het koor een puntgave uitvoering van Moessorgski en Rachmaninov. Na de pauze volgde het hondslastige stuk van Stravinsky. Het Toonkunstkoor had mij gevraagd voorafgaand aan de uitvoering een korte toelichting op het podium te verzorgen. Deze werd geïllustreerd met live gezongen muziekvoorbeelden en dit was niet alleen leuk om te doen, maar werkte ook verhelderend voor zowel het publiek als de koorleden zelf.
Met bewonderenswaardige inzet vertolkte Toonkunstkoor Amsterdam de ongeëvenaard complexe ritmiek van Stravinsky’s op oorspronkelijk Russische thema’s gebaseerde Boerenbruiloft. Hoewel een en ander niet op alle momenten ritmisch exact samenkwam, was het een prestatie van formaat. Ook de solisten waren het aanhoren meer dan waard, met als uitschieters de dolkomische bas Werner van Mechelen en de schalkse Helena Rasker. Ik ken geen ander amateurkoor dat dit uitdagende werk op de lessenaars durft te zetten.
In de aanloop naar de concerten offerden de ruim tachtig koorleden en vaste dirigent Boudewijn Jansen maandenlang weekenden en avonden op om dit mooi samenhangende programma in te studeren. Morgen, zaterdag 14 december is het opnieuw te beluisteren, in de Dr. Anton Philipszaal in Den Haag, als onderdeel van het festival Dag in de Branding. Ik maakte voor het programma Verzoek op 4 van de TROS 4 een korte reportage van het repetitieproces, die werd uitgezonden op Radio 4 op 1 december 2013. Deze is hier te beluisteren.
English (UK) 
Nederlands 
Français 
Comments are closed.