Een vrouwelijke Johnny Cash, krachtig, diep persoonlijk en met een politiek engagement dat je niet vaak hoort. De Vlaamse dichter Stefan Hertmans was vol lof over het optreden van Carmien Michels op de finale van het NK Poetry Slam 2016. De schrijfster met twee romans en een paar bundels op haar naam was inderdaad een klasse apart: haar gedichten maakten de zaal echt stil. Haar zeven medefinalisten hadden eigenlijk vanaf het begin al het nakijken.
De uiteindelijke ‘battle’ tussen Michels en runner-up Else Kemps was een prachtig hoogtepunt. De Nederlandse tegenstandster kwam sterk binnen, maar werd direct in het defensief gedrongen toen Carmien haar geheime wapen inzette: de in vriendschap uitgestoken hand. Vanaf dat moment was alles duidelijk.
Na afloop van de zinderende avond in Cloud Nine in Utrecht sprak ik kort met de winnares en het Vlaamse jurylid Stefan Hertmans. Hertmans, die bij de tussentijdse beoordelingen zijn landgenote bewust een lagere score gaf, omdat hij niet partijdig wilde zijn, bleek de winnares met zijn Johnny Cash-vergelijking in het hart geraakt te hebben: ze blijkt een grote fan van de Amerikaanse singer-songwriter.
De strijd tussen Vlaanderen en Nederland was een strijd tussen gevoel en verstand, tussen nuchterheid en diepgang. En tussen twee verschillende culturen. Carmien Michels blijkt ook gewoon een theateropleiding achter de rug te hebben, en die Vlaamse theateropleidingen, zo weet ik uit ervaring, zetten taal en voordracht op de eerste plaats. Stem, toon, houding waren perfect, bijna té. Maar alle Nederlandse tegenstanders staken er met hun ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’-houding toch een beetje bleekjes tegen af.
Met deze historische finale gaat de stand-up dichtkunst wel een nieuw tijdperk in. De voordrachtsvorm waar sommigen op neerkijken, omdat hij gaat over winnen, over applausmeters en over cijfers, zou alleen maar tot vervlakking leiden. Vrijdag 29 januari 2016 liet zien dat een poetry slam ook kan gaan over betekenis, stilte en ontroering.