De NAPK (Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten) luidt de noodklok voor de podiumkunsten. De vereniging van werkgevers in de podiumkunsten start vandaag een petition en dient op 1 november een tweede brandbrief in bij de Tweede Kamer.
Eerder dit jaar stuurde de NAPK al een brief naar de Tweede Kamer. En daar is hier toen over geschreven. Ter voorbereiding op de Kamerbehandeling van de cultuurbegroting volgt nu een tweede brief. De petitie moet duidelijk maken hoezeer het onderwerp in de cultuursector leeft. Men hoopt dat de kamer inziet hoe nijpend de situatie is hoe belangrijk het is dat de politiek haar beleid aanpast.
Want het zit goed mis
Vier jaar geleden hakte immers staatssecretaris Halbe Zijlstra plotseling in op de cultuursubsidies. Dat is de man die nu onder vuur ligt voor het behoud van Zwarte Piet. Dat er bakken minder geld is, dat is nu een voldongen feit. Ook al komt er 10 miljoen bij, op de weggenomen 200 miljoen is dat een doekje voor het bloeden. Het is echter niet alleen het ontbreken van geld waar de NAPK mee zit. Als werkgeversorganisatie zien zij dat hun leden, theatergezelschappen, orkesten, dansgezelschappen, geen goed werkgeverschap meer kunnen uitoefenen.
Daar zijn ze heel eerlijk in. Werkgevers kunnen uitvoerende kunstenaars geen goede cao aanbieden en sterker nog, ze proberen onder regelgeving uit te komen.
De podiumkunstenaars lijden daar het meest onder en dat kunnen de werkgevers niet langer met een vrolijk gemoed aanzien. Het is geen gezond klimaat om kunst of cultuur onder te bedrijven. Zeker niet in een land dat in 2016 volgens de Verenigde Naties op de vijfde plaats staat als beste land om in te wonen.
Waar liggen de knelpunten?
Grote boosdoener in het verhaal dat nu speelt lijkt Fonds Podiumkunsten te zijn. Dat heeft een beetje de boel over schutting gegooid naar de minister, zo van: zie je nou, er is niet genoeg geld. Beter was het geweest als de directeur van het fonds op de deur van Jet Bussemaker had staan bonken om een stelselwijziging te eisen.
Want met het reeds gekorte budget werkt het huidige systeem niet.
Rijk, provincie en stad werken te veel langs elkaar heen. Dat kan voor een gezelschap als Orkater of LeineRoebana betekenen dat je bij de een een negatief subsidieadvies krijgt en bij de ander een positief advies.
Is één loket dan een oplossing?
Dat is nog maar de vraag.
Want bij de drie overheidslagen zitten verschillende commissies met verschillende commissieleden, die het recht hebben volgens hun richtlijnen en budgetten de subsidies te verdelen. Dus je sluit niet uit dat er altijd wel een verschil zal zijn in de beoordeling.
Maar meer overleg tussen de drie lagen zou wel zo handig zijn.
Bij het Amsterdams Fonds voor de Kunst hanteert men bijvoorbeeld dezelfde systematiek als het Fonds Podiumkunsten. De adjunct-directeur komt dan ook van Fonds Podiumkunsten. Maar de snelheid waarmee een commissie in Amsterdam in het leven is geroepen doet de vraag ontstaan: is er wel met voldoende deskundigheid gekeken naar zaken die uiteindelijk van levensbelang zijn voor de kunstenaars zelf?
Vervolgens is er de ellende van het niet eenduidig in kunnen dienen van aanvragen. Het kost zeeën van tijd plannen te schrijven conform de verschillende eisen van de drie bestuurslagen. Nog meer tijd kost het om na een negatief advies bezwaar in te dienen, hoorzittingen aan te gaan en te corresponderen met bezwaarcommissies. Dat valt gewoon niet goed op te brengen.
Daarom dus een petitie. Daarom een brief naar de Tweede Kamer.
Laat het Fonds Podumkunsten knokken voor meer geld. Stroomlijn waar mogelijk het indienen van plannen. Voer als fondsen onderling meer overleg. Wees voldoende transparant.
Het zou geen utopie moeten zijn om een werkgeversklimaat te scheppen binnen de podiumkunsten waar cao’s goed worden toegepast, kunstenaars met vertrouwen kunnen doen waar ze goed in zijn, en waar bezoekers die kunsten met een gegronde waardering kunnen afnemen. Daarbij streeft de NAPK naar een behoud van het middenveld, wat door het structurele tekort met al zijn ervaring, expertise en kapitaal dreigt te verdwijnen.
English (UK) 
Nederlands 
Français 
