Skip to content

Dutch Film Festival, BAK and Holland Opera among those duped: Utrecht advisory committee settles old scores

Als eerste van de grote steden heeft Utrecht de adviezen bekend gemaakt die zijn uitgebracht over de subsidieaanvragen van culturele instellingen voor de komende vier jaar. Grote en bekende spelers als het Nederlands Filmfestival, beeldende kunst instellingen als BAK en IMPAKT en jeugdoperagezelschap Holland Opera zagen hun aanvraag afgewezen, net als Het Huis Utrecht. Tegelijkertijd adviseert de adviescommissie om wel subsidie toe te kennen aan 26 nieuwkomers, waaronder Appeltaartconcerten, Gluren bij de Buren, Vocal Statements en de Sint Maarten Parade. Met deze verschuiving van ruim 4 miljoen euro lijkt Utrecht een meer ‘grassroots’, publieksgericht cultuuraanbod te krijgen voor de periode 2025-2028.

De negatieve adviezen voor het Nederlands Filmfestival en Holland Opera komen hard aan. De adviescommissie zet bijvoorbeeld grote vraagtekens bij de artistiek inhoudelijke kwaliteit van het NFF: “De wens om een groter publiek in aanraking te brengen met producties van eigen bodem is niet concreet: doelgroepen en activiteiten zijn hiervoor onvoldoende uitgewerkt. Ook betwijfelt de commissie of de huidige programmering de maatschappelijke ontwikkelingen herkenbaar in beeld brengt. Wanneer dieper was ingegaan op de motivering voor inhoudelijke thema’s en filmselectiecriteria, zou dit hebben bijgedragen aan de artistieke positionering en het profiel.”

Vernietigend

Ronduit vernietigend is de commissie over de manier waarop het festival de betaling van mensen heeft geregeld: “Het NFF past fair pay ook alleen toe op het eigen salarishuis, maar een beschrijving van het beleid voor makers ontbreekt. In combinatie met het groot aantal vrijwilligers, en het ontbreken van een toekomstbestendig beleid voor het werken met vrijwilligers, komt de duurzaamheid van de bedrijfsvoering volgens de commissie in gevaar.”

BAK, een presentatie-instelling die ook gesubsidieerd wordt vanuit het Rijk, is volgens de commissie artistiek ‘erg theoretisch’ ingesteld, maar men is tevreden over het feit dat BAK aan de wieg stond van de Fair Practice Code. Het negatieve advies is dan ook om een andere reden uitgebracht: “bovenal worstelt de commissie met de lage bezoekersaantallen ten opzichte van het hoge gevraagde subsidiebedrag. BAK verwacht bovendien voor 2025 een flinke afname van bezoekcijfers ten opzichte van 2023, een ontwikkeling die de commissie onvoldoende overtuigend vindt onderbouwd. De commissie mist hier de ambitie om de bezoekersaantallen op peil te houden of slechts lichtjes te laten dalen. Uit de aanvraag wordt ook onvoldoende duidelijk hoeveel Utrechters daadwerkelijk met het programma in aanraking komen.”

Inclusiviteit

Die aandacht voor publieksbereik valt op wanneer je kijkt naar instellingen die nieuw zijn: Muziekroute, Appeltaartconcerten, Nationale Jeugdfanfare en International Comedyfestival hebben allemaal een sterk publieksgericht profiel, of een sterk op diversiteit en inclusie gericht plan. Over Possibilize, de organisatie achter onder meer het festival Sencity is te lezen: “De commissie meent dat Possibilize in haar streven naar mentaliteitsverandering ten aanzien van mensen met een beperking de sociale cohesie versterkt en bijdraagt aan een meer inclusieve cultuursector. De artistieke meerwaarde vindt de commissie minder sterk ontwikkeld en ze merkt op dat ze niet geheel kan inschatten of het zwaartepunt ligt bij de makerskant dan wel de adviseurskant. De focus op verschillende vlakken van inclusiviteit voor mensen met een auditieve beperking vindt de commissie verrijkend.”

Vocal Statements, een instelling die zich richt op muziekeducatie aan moeilijk bereikbare jongeren, scoort het allerbest op zijn bijdrage aan het culturele ecosysteem: “De commissie ziet Vocal Statements als voorbeeldstellend en een verrijking van het culturele eco­systeem vanwege de sterke verbinding met jongeren in krachtwijken van de stad. Ze is overtuigd van de impact die het programma heeft op de specifieke doelgroep, leerlingen van 12 tot 18 jaar in het vmbo, pro, so, nieuwkomersonderwijs en mbo, die weinig met kunst in aanraking komen. De organisatie maakt zich sterk voor een aansprekend muziekcurriculum en stimuleert jongeren hun persoonlijke stem te vinden en zich te uiten door middel van muzikale storytelling. Ook biedt Vocal Statements deskundig­ heids­bevordering, toegespitst op het werken met deze doelgroep, voor docenten van kunstopleidingen. De commissie vindt zowel de didactische als de artistiek-inhoudelijke visie en werkwijze van onderscheidende kwaliteit. Door maatwerk te bieden en dicht bij de leerlingen te blijven, is Vocal Statements van grote waarde voor de inclusie van kwetsbare leerlingen.”

Borst nat

In haar eigen toelichting op de adviezen legt de commissie veel nadruk op de ontwikkelfunctie en het brede publieksbereik dat veel instellingen nastreven. Men is blij met de inzet op verschillende doelgroepen en duidelijk minder enthousiast over bestaande instellingen die slechts marginaal reageren op de nieuwe tijd. 

Als de Utrechtse adviezen een voorbode zijn van de landelijke koers, kunnen veel gevestigde clubs hun borst natmaken. 

Overzicht nieuwe aanvragers

aanvrager

bedrag

Appeltaartconcerten € 40.000,00
Catching Cultures € 115.000,00
Common Frames € 90.000,00
DieHeleDing € 60.000,00
Free Dom € 91.250,00
Gluren bij de Buren € 20.000,00
Meneer Monster € 100.000,00
Mooie Woorden € 100.000,00
Muziekroute € 124.500,00
Nationaal Jeugd Fanfare € 25.000,00
Nederlandse Vioolconcoursen € 30.000,00
Nijverheid € 189.429,00
Parade € 75.000,00
Possibilize € 50.000,00
Pynarello € 90.000,00
Raum

 

€ 1.600.000,00

Sint Maarten parade € 262.495,00
Julian Hetzel € 95.000,00
Sonnenborgh € 155.953,00
Sounds Like Touch € 126.250,00
Studio Figur € 147.000,00
International Comedy Festival € 60.000,00
Utrecht Requiem € 80.763,00
Vocal Statements € 280.000,00
Voorkamer € 89.749,00
Wishful singing € 70.000,00

Totaal

€ 4.167.389,00

Adviesrapport-Adviescommissie-Cultuurnota-2025-2028

Appreciate this article!

Happy with this story? Show your appreciation with a small contribution! That's how you help keep independent cultural journalism alive. (If you don't see a button below, use this link: donation!)

Donate smoothly
Donate

Why donate?

We are convinced that good investigative journalism and expert background information are essential for a healthy cultural sector. There is not always space and time for that. Culture Press does want to provide that space and time, and keep it accessible to everyone for FREE! Whether you are rich, or poor. Thanks to donations From readers like you, we can continue to exist. This is how Culture Press has existed since 2009!

You can also become a member, then turn your one-off donation into lasting support!

Wijbrand Schaap

Cultural journalist since 1996. Worked as theatre critic, columnist and reporter for Algemeen Dagblad, Utrechts Nieuwsblad, Rotterdams Dagblad, Parool and regional newspapers through Associated Press Services. Interviews for TheaterMaker, Theatererkrant Magazine, Ons Erfdeel, Boekman. Podcast maker, likes to experiment with new media. Culture Press is called the brainchild I gave birth to in 2009. Life partner of Suzanne Brink roommate of Edje, Fonzie and Rufus. Search and find me on Mastodon.View Author posts

Small Membership
175 / 12 Months
Especially for organisations with a turnover or grant of less than 250,000 per year.
No annoying banners
A premium newsletter
5 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Cultural Membership
360 / Year
For cultural organisations
No annoying banners
A premium newsletter
10 trial newsletter subscriptions
All our podcasts
Participate
Insight into finances
Exclusive archives
Posting press releases yourself
Own mastodon account on our instance
Collaboration
Private Membership
50 / Year
For natural persons and self-employed persons.
No annoying banners
A premium newsletter
All our podcasts
Have your say on our policies
Insight into finances
Exclusive archives
Own mastodon account on our instance
en_GBEnglish (UK)