Er zijn fijnere manieren om wakker te worden dan met de minister van Financiën. Deze Eelco Heinen stond op woensdag 18 september het Radio 1-Journaal te woord, en hij had er echt zin in. Vrolijk, monter, en vol goede moed vertelde hij hoe ze in het Kabinet-Schoof voortvarend het beleid van de VVD gingen uitvoeren. En toen volgde de volgende dialoog tussen Astrid Kersseboom en Eelco Heinen, over de BTW-verhoging op kunst, sport en onafhankelijke pers:
Radio 1: Ja, maar goed, bepaalde dingen worden duurder gemaakt. Kijk, de keuze van bijvoorbeeld boeken wel 21%, pretpark niet. Dat zijn natuurlijk zaken, die begrijpen mensen niet.
Eelco Heinen: Nee, en dit is dus ook de aanleiding om te zeggen…laten we dat niet meer doen, dus laten we die uitzonderingen eruit halen.
Radio 1: Je had ook kunnen zeggen, dan pretpark ook.
Eelco Heinen: Dat was het aanvankelijke plan inderdaad. Maar ja, op een gegeven moment probeer je ook met elkaar een pakket te maken wat voor iedereen draagbaar is. Waarvoor iedereen zegt, hier kan ik mijn steun aan verlenen. Ja, en daar komt altijd een compromis uit. Dat is niet altijd optimaal. Maar in de politiek, wat ik wel politiek optimaal vind, is dat er draagvlak is. En voor dit pakket, wat wij hebben afgesproken, is een meerderheid in de Tweede Kamer. En dat is ook heel wat waard.
Radio 1: Weet u wat een schrijver verdient van de verkoopprijs van zijn boek?
Eelco Heinen: Dat is niet veel. Ik heb die staatjes gezien. Ik heb het niet in mijn hoofd, maar ik schrok er wel van dat het weinig is.
Radio 1: Dat is 10 procent. U krijgt straks 21 procent van dat boek. En u bent van de partij die zegt dat werken moet lonen. Wat is de redelijkheid hierin?
Eelco Heinen: Nou, dit is natuurlijk ook een discussie die je met je uitgever moet hebben. Ik vind het vrij raar dat jij al jouw intellect in een boek legt…dat je er maar 10 procent aan overhoudt. Dus dat is ook iets wat je dan met je uitgever moet bespreken.
Radio 1: Maar is dat niet een beetje een makkelijke uitweg?
Eelco Heinen: Nou, ik zoek niet een uitweg. Maar toen ik het zag, het eerste wat ik dacht is…waarom hou je zo weinig over als je zoveel energie in stopt? Maar het is waar. Ook de Belastingdienst komt dan langs. Ja, weet u, belastingbetalen is niet leuk. Iedereen begrijpt, het moet. Want we hebben ook zaken te betalen met elkaar. En daar moeten we keuzes maken. Wij…Ik heb van begin af aan gezegd, grijp nou vooral in de uitgaven. Want die zie je stijgen. Doe het niet in de belastingen. Maar helemaal aan de belastingen ontkom je niet. En dat zit ook in dit hoofdlijnakkoord.
Radio 1: Ja, want met die btw-verhoging harkt u meer dan 2 miljard bij elkaar.
Eelco Heinen: Ja, en dat geven we dus ook terug weer aan lastenverlichting… voor werkende middeninkomens.
Schrijvers zijn stom
Bij close reading vallen een paar dingen op. allereerst: de minister van Financiën heeft geen idee van hoe de cultuur werkt. Hij kijkt op van het feit dat mensen hun ziel en zaligheid inzetten voor iets wat nauwelijks genoeg is om van te leven. Hij zegt het niet letterlijk, maar hij vindt schrijvers stom.
De opbrengst van de BTW, die dus ten koste gaat van alle werkenden in de kunsten en media, mensen die vaak tegen zeer lage inkomens werken, gaat naar ‘werkende middeninkomens’.
Een ander ding dat duidelijk wordt, is dat hij het liefst aan de uitgavenkant van de overheid had willen blijven met zijn bezuinigingen. Dat maakt duidelijk wat NSC-voorvrouw Nicolien van Vroonhoven gelijk had, toen ze tijdens het Paradiso debate verklaarde dat de andere partijen veel harder hadden willen snijden in de uitgaven aan cultuur en media. het maakt ook duidelijk dat, hoe langer deze coalitie aan de macht blijft, hoe groter het risico is dat er grootschalig gesneden gaat worden in budgetten van kunstinstellingen, zorgbedrijven en het onderwijs.
Subsidies voor de landbouw en visserij – vele malen hoger dan die voor kunst – zijn niet in het geding, want BBB.