BTW ‘voorlopig’ van de baan. Oppositie vleugellam gemaakt door Wilders cs.

De BTW-verhoging op cultuur en sport is van de baan (Btw-verhoging op cultuur, media en sport van tafel: coalitie sloot deal met oppositie). Hoe blij iedereen ook is, en hoe heilig de belofte van het kabinet ook klinkt: dat bericht is maar half waar. Tijdens het Kamerdebat over het belastingplan van Schoof?Wilders heeft de nogal onbuigzame en laconieke minister Heinen van Financiën de kabinetskeutel onder zware druk ingetrokken. Er komt – vooralsnog – geen verhoging op het lage BTW-tarief voor boeken, kunst, theaters, musea en sport. En in dat ‘vooralsnog’ zit de adder, niet eens onder het gras. Want de BTW-verhoging gaat eerst gewoon door. 

Het ‘vooralsnog’ betekent dat de Kamer het ‘Kabinet Schoof?Wilders’ tot en met februari niet naar huis kan sturen. Het belastingplan gaat door, inclusief BTW op kunst, want dat zit erin vastgeklonken. In februari vindt er koehandel plaats, maar pas nadat de Eerste Kamer er ook nog eens mee akkoord is gegaan. Na die toegezegde steun van klein-christelijk en D66 is het een wet, zoals de spreidingswet een wet is. Zo’n wet kost veel moeite om weer in te trekken. Alleen omdat er nu plechtig beloofd is dat de BTW-verhoging op cultuur en sport er uit wordt gesloopt, is er opluchting.

Duivels alternatief

Tot medio februari kan het Kabinet dus alles maken wat het wil. Het is alleen in gevaar als de oppositie, lees: D66 en de kleine christelijke partijen, besluit cultuur en sport te laten vallen. Want: mocht het kabinet bijvoorbeeld overgaan tot draconische maatregelen tegen het demonstratierecht, of mocht het de mensenrechten van andersgelovigen nog verder willen inperken, kan het christelijk-liberale deel van het parlement dat alleen tegenhouden door het Kabinet te laten vallen. En dan krijgen cultuur en sport voor jaren een hoger BTW-tarief. Want de wet is er dan al, waar dat in staat. Beloftes gelden niet meer.

Omdat D66 en Klein-Christelijk hebben beloofd om hoe dan ook de nieuwe belastingwet niet weg te stemmen in de Eerste Kamer, komt die wet er dus, mét de BTW-verhoging op sport, boeken en theaterkaartjes. D66 en Klein-Christelijk vertrouwen op de belofte van het Kabinet dat de BTW op cultuur en sport na vaststelling van de wet uit die wet wordt gehaald. Twee beloftes dus, en wie die breekt kan rekenen op afrekening bij de vervroegde verkiezingen die dan komen. Recente ervaring leert dat dat niet gunstig uitpakt voor klein-christelijk en D66. Als de regering een belofte breekt ‘uit landsbelang’ pakt dat altijd gunstig uit voor rechts. 

Blessing in disguise 

Het Kabinet houdt zich bovendien alleen aan de belofte, als er dekking is gevonden voor de dikke 1 miljard euro die het Kabinet Schoof?Wilders dan nog tekort komt. Die dekking komt nu dus ook op het bordje van die klein-christelijke oppositie en D66 te liggen. Minister van Financiën Heinen heeft hen tot probleemeigenaar gepromoveerd.

En het kabinet moet dus nog in functie zijn, want eenmaal naar huis gestuurd kan het deze aangenomen wet niet meer veranderen. Het opschorten van de belastingwet tot na nieuwe verkiezingen en een eindeloze formatie zou het land in chaos storten.  Na de deal, dus vanaf 1 januari 2025, gaat de belastingdienst en elke andere economische partij aan de slag om de nieuwe regels in te voeren.

Dat het Kabinet Wilders!Schoof? de oppositie tegemoet komt, is in het beste geval een blessing in disguise. Een korte tegenvaller voor ze, misschien. Het doel van Wilders is om, net als zijn autocratische vrienden in de VS en Hongarije, het parlement zo min mogelijk speelruimte te geven. Dat is even mislukt met de crisiswet over de asielopvang. Het lijkt nu dus mislukt met de BTW-maatregel. 

De werkelijkheid is toch anders: alle ballen liggen bij de oppositie. Die is tot minimaal februari vleugellam. Tenzij de BTW omhoog gaat.